PO/INA KWUOW
fi fi
Ryt 4 Schemat powstawania ustryny -określone) iako plac kremacyjny (rzut po-złomy i pionowy).
Rh. i PndzuJ utfnu * ~ Inertom
»ch wytorrounu.
F,g 1 Subrype IStrnu pcmuncni and LStnna non pcntw
neta
hu- /układane JJa poszczcgtJnyth rodów. M2 osób powiązanych więzami pokrewieństwa.
Ustryny należy tez rozgraniczać, przyjmując za kolejne kryterium proco ich powstawania:
- na te ukształtowane w wyniku częściowo zachodzących na siebie bądź bezpośrednio sąsiadują-o ch ze sobą reliktów poszczególnych kremacji albo multikrcmacii (nt 3);
- i te. których siady kolejnych cialopalen widoczne w stratygrafii obiektu zachodzą bezpośrednio na siebie, zazwyczaj w wyraźnie ograniczonym regularnym kształcie załozenu (w rzucie poziomym: rvc. 41.
Fig. -l Model ot Ustnna - subtypc Sijujrc ot crtmalion (borizontal and vcrtical pro-icction).
W efekcie możemy je podzielić na przestrzenie - sektory kremacyjne, niejednokrotnie zajmującej znaczne obszary nekropolii, jak m.in. na stanowisku Scptfontaines-Deck (Polfcr 1996. 22-25: 2000, 31) oraz na wyraźnie ograniczone regularnym kształtem mniejsze tzw. place kremacyjne.
Tc ostatnie / kolei możemy różnicować ze względu na obecność lub nie dodatkowych konstrukcji, dzieląc je na założenia „trwałe" i „nietrwale" Czasem tworzyły one odrębne budowle, czego przykładem są miejsca ciałopalenia określane powszechnie jako krematoria, jak np. w Rheinzabern (Ludowci 1905-1908,202).
1.2. Busta
lako busta przyjęto traktować obiekty przezna* czonc na miejsca kremacji, które jednocześnie peł-mh funkcję grobu. Były one używane jednorazowo, choc na lednym stosie i w tym samym czasie mogło byt poddanych kremacji kilka ciał zmarłych (Be-ihert 1980.255: Struck 1993,81-94; Polfcr 2000,30; Wiffrjrr 1993. 69-80; Bel - Tratwy 1993, 95-110).
^aruntrm winu wj założenia. które możemy okre 1 Up"*****? whem« powuawwu «ryn {nM „ ‘ ""*~k Ukie. które posiadają sbd>
aamt ^ "bkfbm pr/łgolowuiątych np podstawę P°^
* *^ *^^-•»***• $«ta, - aiw o< crenuu,* kłKU,ruU^ cułupah**, * po*ua bruku kamienne** ihonwnułprojetnooj u,T7łm uraz /akwenu, borę takich siadów o*
[ustryny nutrwaU)
busta
BUSTA JAMOWE |
busta | |
Gruhtrn buito |
POWIERZCHNIOWE | |
FTókntmm |
u
Ryc 5. WmiatT ektttaom w npt F^lSoboTo^BeSa.
Etaggt buua
Pod względem budowy zostały one podzielone n«i dwa podtypy: busta jamowe znane tako Gruhrn-busta. oraz busta powierzchniowe - Flahenbusta {Struck 1993.86; Witteycr 199}. 69-#); ryc. 5).
Za busta jamowe przyjęto uważać obiekty, przeznaczone na miejsca ciałopalenia, które były związane ze stosem zbudowanym najczęściej nad jamą Pogorzeliskową {Rechert 1980.255). Są one durak krytycznym miejscem kremacji i pochówku, spotykanym we wczesnym okresie rzymskim na tere-ttach Imperium (Struck 1993. 86; Bult - Huflewus 1936, 39). Niekiedy po przeprowadzonej kren«vii '^czątki zmarłego były z pogorzeliska wybierane urn i składane wtórnie do jam bustum. czasem w specjalnie przygotowanej ku temu mszy (ossu-anu/nJ (Witteyer 1993.78).
Bustum powierzchniowe charaktenraną się kremacją in sttu przeprowadzaną w ańcncu właściwego grobu, ale zakładanego na powierzchni uret-kowet Naiczęscśei po przeprowadzonej kremacji przy krywano je płaszczem kurhanu (Szn*ci 1993. 81-93; .Vk-kmir» 2000. 38-401. ak znane są takie grobv bezkurhanowe. busta płaskie
Wariantem bust urnowych ze względu na zraz-mcowane umieszczenie stosu są obiekty określane jako busta schodkowe - Eugcbusta ySzmck 1993. 5$. /9D. 16“-206» W t\vh założeniach stos
wznoszono we w nętrzu jamy. która w przekro iu płonowrm miała mdoóae schodki, na krortch opierano konstrukcję stosu. Ten sonant obiektu jest charakterystyczny dla obszarów południowo Europy [Babo 19D. ł67-2#bV-