P1050842
MA *
potwtcrdi*. lę bawwm tuK'^ nalrta-
hooc do cmentarzysk o charakterze mihurm m
(Sfrmi 1993. 89. Phópolt 1991. 48- 49). Także na termach Nadrenii mo/iu odm cm: takie mżenie Gart/ch i Werner sugerował, nawet, ze a^wttko lo mo/iu łącm / armią naiemmkow zaciągniętsch na Wschodzie Idea ta mogła z kolei / prcm«fK ». nad dunattkjd) rozprzestrzeniać uf i * innych kicnin
/ana z obiektami o charakterze militarnym (zidcn tyfikowano je wzdłuz Renu na ponad 50 stanowi tkMchJ. mc zawsze występował)1 one na wszystkich cmentarzyskach o legionowym charakterze (choc by4y na nich oczekiwanej. Spotykano jc także na nekropoliach (owar/s sztych osiedlom wiejskim, lak i przy zespołach typu rtlLi ruitua (Struek 1993. 85-93. Gaitzuh - Werner 1993.17-21).
Powodów rozprzestrzeniania się idei pochówku w typie bustum mo/e byC wiele, jednak przyjrzyjmy się ruibtrd/ic) pro/aic/ncmu wy miarowi mo/Jiwo-io występowania jednego z nich - obiektom w typie bustum jamowym identyfikowany m ostatnio na terenach ziem polskich.
W tym celu wróćmy jeszcze do problematyki występowania ich na terenach Imperium V. Bel 11. inna) przypuszczają, ze idea tego pochówku na terenie ku ropy Zachodniej rozchodziła się dro-K4 fc/laków komunikacyjnych i handlowych, na po izątku / północnej Italii na południowo-wschód nie tereny 1 ranejt, a następnie wzdłuz Renu az na obszary Brytami i Hel - /ranny /»93.96J. Przyjęcie hipotr/y tych badaczy mo/r znale/c także swą argu rnentację dla naszych terenów Wynika to / prosie-go zalozema. 1/ przy tak mocnej infiltracji naszych ziem (w związku z przebiegiem szlaków komuni-kacyjno handlowych) mo/iiwa była obserwacja od
rnicnnycb n,/ f,>d/‘mr ‘Rządków pogrzebowych Najwmofcłą bowiem byłoby przypuszczenie, ze na tych zicnilach nikt / przedstawicieli .obcych” przy bywających tu społeczności by me zmarł Hipotc J“ U *'y* prawdopodobna „ kremacja w obiektach typu bustum czy kdfiorazo "y<h miejscach kremacji, np ,e stosem wimesio.
Pozostaje |»i«»ł»łrin wyjaśnienia przyczyn Ich występu wams n* trrenach Italii Według A snu DootsrUrr*. lunirjc iiu/zJiwoSĆ, W itaMde busU rai żęły rozprzestrzeniał »ię na fycis ternuih jkmJ wpływem kontaktów ;c Wschodem (/567.
.
m m nad >amą grobowy, mogła byc zaobserwow*-przez barbarzyńców na swoich terenach Trzeb, jJ dodać, ze odmienny rytuał pogrzebowy mógł bw zaobserwowany bezpośrednio pr/c/ barbar/yń^?
na terenach obcych, przynależnych bądź znajduj, cych się pod wpływem Imperium4.
W związku z powyższym wydaje się prawdo podobne, że łącznic z tym zjawiskiem i koniaku' mi / -obcą ludnością", mogły być przyjmowane lub asymiknrane niektóre elementy ceremonii p0gr/c bowych. mające wyraz niekoniecznie w zmianach idei. wierzeń czy motywów działań pogrzebowych aJe w ulepszeniach konstrukcji stosu czy występ^’ waniu np obcych elementów w wyposażeniu gro. bowym itp. Możliwość przejęcia pomysłu wznoszę, nu stosu nad urną me wymagała w tym wypadku żadnych istotnych zmian w wierzeniach, lecz stano-wiłaby jedynie innowację w konstrukcji grobu po. łączonego z miejscem kremacji. Należy też podkreślić, ze obiekty tego typu na terenach Polski mogły się upowszechnić po wojnach markomańskich. Na t. m jednak etapie hipoteza ta nie może zostać potwierdzona.
Dużo bardziej problematyczne jest występowanie grup) grobów podkurhanowych identyfikowanych na obszarze Polski, które spełniają kryteria nust powierzchniowych. Takie groby zarejestrowano m.in na obszarze południowej Wielkopolski, szczególnie zaś w okolicy ujścia Lutyni do Warty tptófkd 1926, 37-38). W literaturze oznaczo-no K J^ko kurhany typu sicdlemińskiego (Karpin• iu 1926. 37 38. Machajewski 19H6, 280; Kempisty 1'HS. 2x). (.roby te znajdują swe mocne analogie na terenach Ocrmanu (Hłażejewskt 2007, 30-31. 160--I6J. Witteycr 1993. 77). Niewątpliwie zaś na jesz ux charakter przemian wskazuje zjawisko pojawienia się i upowszechniania cmentarzysk war-'łwowydi. Ir bowiem musiały wiązać się / wyraźną zmianą irAiowama szczątków zmarłego, dopusz-' '«»jąc *l h pozostawianie praktycznie bez zabezpieczenia na powierzchni ziemi.
4 ,WoS( 1 BADAŃ I STOPIEŃ
skacowania ZNALEZISK
mna ,anut wczesnych dziejów czło-
natur ul* ^ ^ Vi^ działań, a także od
* nVl ' f',u<‘ww. w których wyniku powstajtf
“ m'pif,ou "w***
—'U
^teresu^cc w „ 7----—
•Okresie były ajulzzy wiron 4 P.Oł— >. ; ,T 9nrptx>
IOW
irodt* archeologiczne. Zależy tez oddala biegu takich procesów, które zdecyduj „ stanic zachowane na długo. a co przesad ' *° *° wsze. Dzisiaj możemy miei nadzieje Z 77 7 20 spore) czfict tego. co pozostało., uzyskani J:y poprzez zadawanie włakiwydt pytań Z,’
1 )o powyższego cytatu można iedv„; a Fr*>«ynv Um7 ' U
n• nie/wyklc istotną kwestią )Cst \esyrL 7 dt>dac* Złzwyaaś^T!^^?k* w P«**łi pełnowartościowych publik**. M,C|SC1 c|*|p ^
lenia mogę bowiem wnieść s«reg „owych ,nK“™™ <łla 'C*T' P™
.,a"^vch dotyczących obr^nj^!??*1** “«ach Pogcc^f^ «“
gchkiy mieisc kremac,, awKTfla^^
c„wany choc często me iczny, pozornie uL£2- T" “ «>*W. P«u «£££££
tenal. gdzie poza szczotkami przepalonego ^ ł™'- ^ «»»
Wy sposób (Renfrew - Hahn 2002.45) M'łakl'
gd/ie poz.1 s/t/ątkam, prz,palonego7^ ********£oberr/cJ ]££
\narKe 1980; 1993. Id
ni#ft * : Pfoba znalczicnu odpowiedzi na pm-Przyczyny obecności określonych gatunków
Tzszi*—■ ^
Hl-146; Poifer 2000.34-36). Odkryca te moea to Pomoc w określeniu pory roku. w ktorei przeprowa-
-• ° ^ °^a cnic 1 P°przez określenie czasu wegetacji roślin) (Marmwl 1993.48; Krcuz 2000.45) ora nun. oznaczenia gatunków drze* w-vkorzr*anvch do bodowy stosu.
Najbardziej reprezentatywne pod tym względem są zespoły roślin odkrywanych w obiektach
przepalonymi fragmentamikofci Jaddddi nfc|& SvkłfilHW|ll^ HMrlSiB M fl m dy i zwierzęcych, spotykano szczątki nielicznych m ^ 'CSt prób* 2a*kaeai wentarzy. A jednak wnikliwe analizy niekiedy moea pomóc choeby w próbach rekonstrukcji czynności dotyczących np.: budowy stosu, śladów jego zabez pieczenia itp. W tym znaczeniu konieczne staje ste podkreślenie w publikacji nie tylko zarejestrowanie danej cechy, ale i jej brak. by wykluczyć rodzącą się niepewność (np. informacja dotycząca warstw izolujących. osłaniających rumow isko stosu', stopień
spoistości). W przypadku odkrycia kamieni war- acm sa zesoohr mJn f w •
,o też sprawdzić ich dość. rodzaj, kolo, wielkość typu
" aiiauf. i pncpnmaazonrcu ula akie-
su rzymskiego) obiektów z Nadrenii i Wielkiej Bry tanii wyniki ich są zadziwiające i Krcuz 1995.93--97*. Jacomel - Bavaud 1992.103-111; Wtgg i 993.
* Badacz len podjął «ę analiz typołogiczinch zespołu 1221 fragmentów naczyń znalezionych nie tyłki w selsara bemacnnym. ak i w grobach. Z praeprowadzonyii badać jednoznacznie wynika, zc meprwpaJonydi dzbanów i naczyń wirowatych pochodnio ze znalezisk grobowych podczas gdy tego typu ceramika nosząca ślady wtomegł orreoalcnu ouarncła łcdmfc 1TV Ocmńkk
oraz stopień przepalenia, obecność ich w grobach, możemy odnaleźć szeregu tak istotnych dla tus m co pozwala zastanowić się. czy me pochodziły one formacji także w innych obiektach'(Struck J99? np. / wieńca kamiennego otaczającego założenie 81-94). Mimo, że badanu prowadzone pod tvm itd. Warto tez. zwrócic uwagę na stopień zniszczę- kątem mają zaledwie kilkuletnia tradycję i dotyczą ma inwentarzy grobowych, bowiem w niektórych w większości analiz (przeprowadzonych dla okre-
przypadkach możemy sądzić, że były one celowo -----u—k -----------— : • *»—
niszczone, gdy nie nastąpiło to (w pożądanym stopniu) w ogniu stosu. Na taką możliwość wskazywał m.m. K. Godłowski, obserwując inwentarze grobowe odkryte na cmentarzysku w Opatow ie (Godłowski 1959).
przepalenia osunęła tcdvnie vw* uwarunkowanie w praktyczna stronic doboru ruczs bowiem misy i tałerze łatwiej można byk> unu«oc na ó mc mz dzbany. Z powyższych danych w>tnka tez. zc w nu mu całopalenia dominowały naczynia płaskie paeznaczo zapewne na pożywienie, których odsetek watsom) *z 7t W wyęksrosc. reiestrowano tam form mis . talem, co u) wd,axu»e na sekkcię wrt*eran.a reliktów i , do grobu (fttfcr.
Niewątpliwie rumowisko stosu pozwala interpretować metody kremacji. Materiał w nim zawarły przybliży nam ewentualny przebieg czynności pogrzebowych. Cenną informacją jest tez. określenie. które inwentarze składano ze zmarłym na sto-sie, a które dodawano juz bezpośrednio do grobu.
32.51 k
Możliwe, żc za jej pomocą utucime dogasano uy celowo niwelowano miejsce ciałopalenia. oddiieUiąt nP Poziomy kolejnych kremacji. To mógł być też rodzaj u-^Pieczenia ewentualnych mepochowanych w grobie szc.ąi-
ków.
Wyszukiwarka