P1060509
_a</cchroone w Srodko^
^ IC a ■*>«*« **? n^Kam por-onkK) »-v™c/aw o« f*,
1*57 i 55. o« 6 ggy° ^ ltl itM t 2M1; * 7I* * ^nip*
rHjd^ La w im ttl <0*>***** 1 1975. i 21-22) W Sakso-
*s“~»
/*»*> * «»acap <*»! , *r>_81) W grupie środkom o-nad.
pocz-ki otoewi (S*a S ^?2BBai’
^ ** z LTD1 (op ot. s 21)
« (x* Il>2 (op Ci BW 25. n 0 konstrukcji laicnskicj pocho-
Z tawych «H««i • *«« *T* (rajpcaw dopodobraęj chanat środkowo. d«, , gwbo pupil fu J Raptach (o schemacie środkowo-. po;im-
***** « L* JSwota blr»«j idetfyfikacji)
Utemkirr.) oaz z Żabom &** har*tenst%czny dla całej 11 prww*.
Opoaac «7*ł 'aPrt*J ***** pierdzą sic namtraast charaktery sty-
czcsa U 1 J ^ «miseczkowaiych oraz zapinek
w**, dof*czace chronologn. jakie sformuło-Pe^oto kute, pr^orduej m Snrdko^m Nadodr/u
(por loałzal n 1 raogszego opracowana i
11 Icte^pko0^ powszechny składak wyposażenia grobw kobiecych pojauiaja ck hc/nc m cmetfarzyskach kultury przeworskiej Środkowego Nadodrza
I. KLairr. jedmdoete — wydepta w dwóch typach szLsfekowalc i tasmowate Klamry i/Lrf>kuwaic. określone przez J Kostrzrwskiego jako typ fla (Kostrzewski 1919 s V)) datowane gtowme ra 1 fazc kultury przeworskiej (Dąbrowską 1988, s 22. tabl 1. cecha 15). wy stepują sporadscane uk/e w okresie późniejszym O znaleziskach lego typu kłamer na cmentarzysku w Radckow wiemy jedynie z opisu (por kat poz. 171) Jedyir. znany bli/ej egzemplarz pochodzi ze zniszczonego cmentarzyska w Raptach (tabl XV. 10) Jesl on wykonany z prętu o przekroju romboidalnym Obydwa zachowane haiu wygięte a w te sama stronę
Klamry takie spotykane sa zarowno u kulturze jastorfskjcj z terenów Środkowych Niemiec (Hachmarm 1957. tabl 8. mapa 7), w grupie gubinskicj (Domański 1975, s 25—6. 1981 s 197). oraz na całym terenie kultury przeworskiej — na Dolnym Śląsku, w WicDcopolscc. na Kujawach i na Mazow szu Pojaw jaja się rów nocześnie z wczesny im zapinkami o schemacie srodkowolalcmkim (Domański 1975, s 25-6, tabl XXXIa c, Kokowski 1991. f 122. 124. ryc 6, 8a. 13i; Jasnos/ 1952. s 254-5. ryc 91. |* Tackenbcrg 1925.s 15. t;*l 4. 16) Występują roumcz z /apinkanu typu K — o kons-rnifccji póznolatcńskicj — Warszaw*-Wilanów grób 15 (Marciniak 1957 tabl XVI 5 *). Kruszą Zamkowa, grób 27 (Kokowski 1991. ryc 15j n,
,0d/ajU t,aner rac «■»»* <x * całości, .rudno fV(/i demiadJićnu ^ charakl">a>,‘c Z opracowań jedynie fKosunna 1919/1920,
p^serasissess *“■; * ^
zawarta u htemur/r infr.nn,..^ u i C *** 3 W/Jn,anka na jej temat
16 ^ Wan.0 i/KZ d0 s,odka Bvlb)
Pwwg (asiiiy, / dwoma łLikamj po tej samej
sirorac typ U według J. Kostrzewduege (1919. s. 46) Potowa 40 wspomnianej klamr> tasme^atej je* /jaleziotr. vn/zaa.m krotki nożyk sicrpikowaty o ul mc trsgjęnm. toniom anvm trrorimz (tabl X 16). typu III według KoaroikiegD (1919. s 156 r»c 154 s. stanowiący element charakterystyczny <fla n te katary przewonkjq (D ,9łW- 5 2<>) Z grobu 4 03 cmentarzysku w Zaborze (Obi XX 4| Mchodzs Uniami zy gzakowaty mi mały fragment klamry tasmowatej Tmśanm razem z typu X datującą go również na II fazę lej kultury.
son.
Klamry tasmowate sa charakterystyczne główne dh kręgu jastoffsiuegD wy stepują również w kulturze oksy wskiej (Hacbmann 195" tabl 7. rr^pa 6, s 56,
W gnipte gubinskicj sa bardzo licznie reprezentowane (Domański 19^5 s 23-25). a pojawtaja sic już w II fazie chronologicznej tej grupy (op cit s 19) W fadrip przeworskiej występują banłzo rzadko 1 sa najprawdopodobniej anponann z kręgu Jastorfskiego Poza Środkowym Nadodrzem znane sa nam tylko dwa CGezapłane pochodzący z Borkowa, gm Inowrocław woj Bydgoszcz — stanowisko nieokreślone (Kostrzew ski 1955. s. 195. ryc 561). oraz z Kuźnicy Żelichowskiej, gm Krzyz. woj pilskie — stanowisko nieokreślone (op rat. s 195. ryc 556)
2. Klamry dwudzielne — występują w dwu typach zawraskowe 1 połączone specjalnie ukształtowanymi hakami
Najliczniejsze są klamry dwudzielne-zawlaskowe, łączone trzpieniem żelaznym Jeden z członów jest dłuzszy 1 zakończony krótszy m hakiem, drugi jest krótszy 1 zakończony dłuższy m hakiem, haki z reguły zagięte do środka Okaz z Bojadd grób l. jest zdobiony dookolnym przybrzeżnym rowkiem (tabl VUL 4j. datujemy go wraz z cały m zespołem na II fazę kultury przeworskiej Egzemplarz z Rapie (tabl. XV 2) zdobiony jest również dookolnym rowkiem, na zewnątrz które go znajduje sic ornament z drobny ch, ukośny ch kresek. Przy zawiasie klamra zdobiona jest sztscra lmiami rytymi, po trzy na każdy człon, prostopadły mi do jej osi Drugi okaz z Rapie (tabL XV. 8> zdobiony jest analogiczny m przybrzeżny m rowkiem, z ta ty lko różnicą, ze omamem ukośnych kresek (zniszczony w większej części) wypełnia pole wewnętrzne, objete Ima ryta Trzeci egzemplarz z Rapie (tabl XV. 9) nie posiada śladów zdobienia. Cztery opisane klamry miały haki zagięte do środka.
Klamry tego typu najliczniej występują na Pomorzu, w kulturze oksywskiej (Machinami 1957. mapa 8) W grupie gubinskicj zaznacza się tez wyraźna ich koncentracja (Domański 1975. s 26-27). gd/ie są datowane ogolinc na okres późno lateński (op. ciL. s. 27).
Na całym terenie kultury przeworskiej występują zasadniczo w fazie II (Dąbrów 1988, s 25 tabl. IV. cecha 52; zestawienia 7, 9. 10. 12. cecha 52). a mcbczn: egzemplarze zdarzają się w fazie Il/lli. Warszaw a-Wilanów groby 61. 62 (Marciniak 1957 tabl LVII. 4. LVIII. 9. Dąbrowska 1988. zestawienie 7) ^ ^
Klamra / Radekow (tabl XIII. 12). Robiona przybrze/mm rowktem. ma tak. w>giętc w ró/jie strom. analogicznie jak okaz z Wjtmslowa. g ' Jinos/ '.
INC 96, 1). z fazy II Cecha ta me nu żadnego znaczema w chronologii wymieniemch przedmiotów Z Żabom, grób 10. pochodzi polowaklamn (człondhizszy l zawraskowej.
mczdobioncj (tabl XXI. 1).
41
Wyszukiwarka