P1060510
. ,nx klamry a««om / terenów Środkowego Nadodn,
Wk'** SJTSSwW dLl 11 fa/> " pr/CW0Rk>cj
tworzą /***> ^P01 ■ .losciowa tego lvpu zabytków
1 * 7T^ iT«W^pochodu bard/o ciekaw) egzemplarz, klamrą’ dwucz*śc,0.
LLawSto uacu zawrasri lecz za pomocą specjalnie uksztalto. “C) hTws^iTchhakow CzJon dtuzszs ma hak, zagięte do wewnątrz c/Jon krńtsą ”Sto72£r odgiets na zewnątrz, a drug. zgtętą w plaszezą zme członu , tworzącą JT-ST3. pŁ* z koliście wygiętym haktem poprzedmego członu Nic ^ Xcznego do te, klamry przykładu Okaz ten nakzą datować wmz z aljr. zespoleni » skład ktorego wchodzr. fragnKn, achanej ktaojasmowa.ej typu la Kostrzewskicgo oraz krttkr ntrtyk we^ikowats typu MI według Kos,rześkiego (1919. s 156. nc 154). na fazę II kulturą przeworskiej (por s 4- -11 mniejszego
opracowania)
3. Inne klamry
7 grobu męskiego zc Starego Raduszca (kitowanego zapinki) typu K na II fazę kuliurs poswonkkj, pochodzi okrągła klamra do pasa z guzikiem rei wysuniętym trzpieniu Jest to typ K 4X (tabl XIV 4). /godnie / typologia J Kostrzewskicgo (1910. s 268-9)
Równic/ / grobu męskiego, grób X na cmentarzysku w Zaborze, pochodzi unikatowa klamra jednoliakow (Libl XX 19) z tarczka Hak jest zagięty do wewnątrz, klamra zgięta poikohscic i zakon.zona z drogiego końca pr/ynitowanym do mej okrągłym kołkiem które b>lo prawdopodobnie na stale przymocowane do pasa Brak bliższych danych dotyczących materiału / ktorego wykonano klamrę i tarczkę jak leż bardzo sc lic mały czm rysunek zabytku uniemożliwiają bliższe scharakteryzowanie klamry, a w ice / ilu składała się części oraz. c/y zachowała sic w całości Zespół, w którym ja znaleziono możemy datować bardzo szeroko na fazę I-II.
Klamry okrągłe t\pu K 4X pojawiaj;, się w fazje II kultury przeworskiej (Dąbrowska 19X8. s 30) i występują jeszcze w fazie III Z obszaru zajętego przez tę kulturę rozpoznano kilkanaście okazów tego typu (Dąbrówska 1988. s 76. mapa 6. cecha I) Klamn, jednohakowa / tarczką jest znaleziskiem unikatowym Nic są nam znane jitkickolwick analogie lego rodzaju klamer czy to / terenów kultury przeworskiej czy też jastorfskicj
Picricicmowatc kółka żelazne znajdowane w grobach — pojedyncze lub parami - służyły do zawieszania mieczy (Czerska 1957. s 76-7) lub stanowiły, prawdopodobnie, części paso u Wiąże się jc tez z zapięciami pasów (Domański 1975 •• 2*) - stanowiły zaczepienie dla haków klamer Okazy takich kolek znamy wUlcznic / grobów męskich pochodzących z Altnmfl, groby 2 i 19 (labl I II
; “ da'°"i",C ?!?'*"" '• P“ K ',tobl 1 ,-4>na ' Wrowska im. utbl'
Lh T °?r/ansk,c»:o «*' XI. 3) - datowane wraz z calyn, zespole,n
SSJ7J ? •»' *!■«“* «*......ejszcgooprucowatnajTŁ
CCMJH.Tr lliu,bi xi *>- kocio,kicm
Starego RndJLca ,hW m' S, , * '“fT )9*«. "i 33. 34). zc
II ' 5) d8towanc lypu K (labl XIV. 9) tui fa/ę
lu w/ PJ21)''s' "l I tn^ri!."! * l5n?>lc P°Plc'mcow>ni w Janach donosi G Kossinna b 4"’» ami" 0 ^.nc kolko - ,wodnic z pr/£kaam _ „ wękn połykającego swój ogon Srcdmca kolka wynos.ć nuala około 3. k cm Sadzać
f. Sr“yT^,C^° 1° m0m‘ i"tmać 0Sóln,c ™* 1-11 K Tackcnbcrg
(IŻ2 . -4) podw.iz.i jcdaik prawdopodobieństwo rssunku przedstaw tającego węza
połykającego ogon (rysunek wykonał miejscowy pastor Fnihbus ,cszc« w XIX w , Ouzy stopień korozji żelaznego kółka uważa on za przyczynę błędne, „tcrpretacj, zabytku Nic ma tez innych analogu do takiego sposobu opracowania lego rodzaju przedmiotów (Tackcnbcrg 1925. s 4)
Na cmentarzysku w Zaborze, grób 10. znaleziono fragmentarycznie zachowana (/nuuą tylko z ry sunku) kościaną oprawkę zdobiona czterema parami koncentryczny ch kółek z zaznaczonymi w środku punktami (tabl XXI. 4) Jej funkacja i przeznaczenie nic są znane. Podobny okaz, rogowy, odkryto w Warszawic-Wilanowic grób 49 (Marciniak 1957. s 56, labl XL1V. 8); tani ro/poznano go jako oprawkę narzędzia (być może szydła). Oba okazy można datować bardzo ogólnie na fazę 1-11
3. UZBROJENIE
Uzbrojenie ludności kultury' przeworskiej w okresie lateńskim pozostawało pod silnym wpływem uzbrojenia celtyckiego, co uwidacznia sic zarówno w formach brom. jak i w składzie zespołów uzbrojenia spotykanych w odkry tych grobach (Godlewski 1981. s. 81).
I. MIECZE I POCHWY MIECZY
Z terenów Środkowego Nadodrza znamy 12 okazów mieczy dwusiecznych Najstarsze są miecze typu K 1 (Kostrzewski 1919. s 84-87). które wraz z pochwami typu K. 1. są najbardziej typowymi dla 1 fazy rozwojowej kultury przeworskiej (Dąbrowska 1988. s. 28). Charakteryzują się długą, wąską, dołem lekko rozszerzającą się rękojeścią, bardzo wydłużonym dzw onow anty ni jelcem, soczcwkowatą w przekroju i oslro zakończoną głownią. Dwa nueczc tego typu pochodzą z cmentarzy ska w Altranft.
Z grobu 2 (tabl I. 1) wydobyto okaz o długości całkowitej około 82 cni i rękojeści zakończonej kapcluszowatym guzkiem Egzemplarz z grobu 19 (tabl 1 4). o ułamanej częściowo rękojeści, miał długość około 60 cm Z cmentarzyska w Belczach znane są dwa miecze typu K 1 Miecz z grobu 1 jest tylko wzmiankowany w literaturze (Kostrzewski 1919, s 278). Okaz z. grobu 3 (tabl II. 17) miał długość calkowitą U cm. szerokość głowni wynosiła 6 cm. Głownia na całej długości była zdobiona mały nu
nieregularnymi zagłębieniami . _ . , , __... . ■
Miecz in ptt K I. znaleziony w l'>Kłł roku w ptasnio w Debowku nu flugo&. całkowitą 104 cm Rękojeść zakończona jest małym spłaszczonym gu/Jucm (labl X I) Clown.a posiada lekko /oznaczone żeberko W całopalnym KOtajWffym . IC*
wynosi około 5. 5-6 cm Okaz ten wymiarem, jest bardzo zbl./on, do cg/cmpUr/a
43
Wyszukiwarka