P1060519

Podobnie przedstawia się problem stanowisk datowanych na \ ^ stawie materiałów zebranych z powierzchni w czasie badań AZP ''.^III“‘^VVoK ,_u, $tątvch. Są to Klcmca. SL 22 i 48. Nowy Kisielm. st 21 Słone" ^l,ach 0|ici,_KT^Hl' Wielkie, st 28 Należy się tu liczyć z możliwością nałożenia s.cd* ‘ ^S ^ osadnicznych kultury przeworskiej Faza pierwsza, to faza chronolour ^r°^>n>^c>» \1 druga. to ogólnie datowany wczesny okres wpływów rz\ niskich w** ^Ul1* ^a C wykopaliskowych na st. 12 w Bojadłach, w 1980 roku. odkrsto grób przeworskiej datowam na fazę II (por. kat. poz. 23). W trakcie nas,00°'^ ^ku,lUl' badań na tym samym stanowisku, w 1992 roku. odkry to resztki j_anu 0 •⁰ ^nu funkcji Obiekt ten dostarczy ł — między innymi — fragmentów ceramiki tycznych dla kultury przeworskiej we wczesnym okresie wpływów r/ymskicłwi^¹⁶^ 1994. s 279-287) Wielce prawdopodobni luki czasowa w Zasiedleniu tego przy padałaby więc na fazę 111 kultury przeworskiej. LTD2. Podobne przypiis/czcn^''^ dotyczyć stanowisk datowanych na fazę I-I1I-WOR. które rozpoznano w tnikc^h”⁰^ AZP    ‘ ^{,C bada}ń

Rejon ten, sąsiadując od południa z dolnośląskim skupiskiem osadniczym gubińskicj kultury jastorfskiej (Domański 1975. s. 55, ryc 6). podlega! jej wph^ które widoczne są zw Jaszcza w formach grobów (popielnicowe, przykryte niisann°^m

Z położonego na lewym brzegu Odry cmentarzyska w Zaborze. st 1 __/Jłanc

trzy tego rodzaju pochówki Nikłe wzmianki w literaturze (Kossinna 1919/1920, _s 4^ -łll). dotyczące grobu popielnicowego w Janach — są prawdopodobnie rów_nuJ świadectwem podobnych oddziaływań obu kultur, ograniczonych jedynie do lewego

brzegu Odry

Od północy rejon dolnośląski sąsiadował z regionem obrzanskim Środkowego Nadodrza 1 zachodnią Wielkopolską — terenami zajęty mi przez kulturę przeworską Od południowego-wschodu 1 wschodu — z rejonem głogowskim kultury przeworskiej ra Dolnym Śląsku, do którego część stanowisk ujętych w niniejszym opracowaniu

włączono niegdyś jako jego północną peryferię (Pazda 1980, s 17. 30-35. mapa 2) Region osadniczy Obniżenia Obrzanskiego (mapa 1) obejmuje swoim zasięgiem tereny położone po obu stronach środkowego 1 dolnego biegu rzeki, od Kotliny ^,la P°ł^udniu — po ujście do Warty na północy Od zachodu ogranicza go ^S zasiedlona Wysoczyzna Lubuska, od połnocy sąsiaduje ze słabo jeszcze rozpo-znanyni regionem kultury przeworskiej nad Dolną Wartą, rei wschodzie łączy się mduic S9° ¹ ^^łclkopolsl^ również zajętą przez tę kulturę W sumie region ten aichcokjpif ^rozj^X):^^an^^cb " różny m stopniu, głównie powierzchniowo, stanowisk paliskouA mi L ^^S°^{CC medoslalccz}nc rozpoznanie arcłicologiczne metodami wy kolego Nadodr/^PrJ"!^a ^ ^lCn .^dnłSI P°^d '^vzgMcm wielkości region osadniczy Środko-poznamch dokładnie* «»^{JC Się}.^b^^{d20 ubogo}- ^,ak P°^d względem ilości jak 1 jakości i Zóhsin. st 3^?^^an0''L ^{0Sad ro/}P^0/nano *y^,ko ² — Trzciel, st. 41. sondaż Jasienice, st 1 jeden    ^adań ^^lounicz>ch z cmentarzysk — również tylko 2

^w liczbie 55. bądź to    * ^Trac!^cl*^{51 52}-Jeden grób popielnicowy. Pozostałe,

czasie akcji AZP badżmiH* ,n° P°^u icrzchmowo — w latach sześćdziesiątych 1 " przedmiotu 1 u .nchiwach (nor w? “ ^P°^dSlauic krótkich wzmianek w literaturze ^{Z 1} ^ rozZulo^rją ^,Um™ ™"arua,

^Na fa*f II datowam _JCSt' wrób ^S'^a"°"^,sko ~    » Lulolu Mokry m, st. 30

^{J    grob p0p,cln,co}"> ² Tr/oicla Do fazy |-|| zaliczono 32

6O

stanowiska. Fazom I-III przypisano 3 _/nanr

stanowiska Borowy Mfcn.* x. Sicie/ st 17 L^^/J"^c ' *«'%_th .,rch,walnvcb _pr/>porządkowano 22 stanów,ska Trzeba    ^{sł 1 Fa/OIn} 1-UI-WOR

•— • * « *'», |jo 1 w Międzyrzeczu — st bez numeru Rybojadach — śt 11 i w Św iętym Wojciechu Do kategoni drugiej należą stanow iska

zez Ekspedycję Wykopaliskową w Międzyrzeczu — Międzyrzec/., st 19 7 oraz. w czasie badań nmiM-r-i.-— •

az |)o wczesny okres wpływów rzymskich _^>Cjcd,lak- ^ szerokie datowanie znanych zdanych archiwalych (Archiwum Potsdiim'^^^{6 Kłoun,c ,ła} stanówiskach W pierwszym przypadku to: 6 stanowisk w r'IT ,*'"><* ^l*^,k° powierzchniowo w Dąbrówce Wielkopolskiej — _sl. j₄ , ,_f) ‘‘^b,mośc‘^c' P<> 2 w Sierczu — st 4 , U .« Rvhoiadach st II i w Świetvm    ^"^'cd/yr/cc/u — st bez numeru.

rozpoznane przez

I9a, 50 56. U oraz w czasie ba^ń^w^^^^r^²*¹ ~^>!^<*?^łzyrapcZł * ^,9* ska. st 15. Jasieniec, st 3. Strzyżewo. st. 27 Zbąszyn    ?.^{abrouka w,cUł}°Po1-

Kwesttą otwartą pozostaje pytanie o shi«,u!S ..1 ¹ 2 .    ⁵

stanowisk W przypadku znalezisk sprzed 1945 rok,, *—^,Cg° ^dal0Nva,ua mieniony eh stanem ówczesnej wiedzy o tych terenach , świadomym    ‘° ^Ul^umaczyć °S^6ln>^m

chronologicznych dla opisania pewnych zjawisk uchw^S^™ ^ ^Sf^roklch 1301 cznych. W przypadku stanowisk odkry tych " S ^{W    archco}^’

raem ■ »• inikcic .kej, AZP - wyj.^mc    P*'"**™-

u/asadnionc Podobieństwo formalne ceramiki / III f-. ^L *?^{da)C Sle b>c w} P⁰¹™ nego okresu wpływów rzymskich‘ kuliun przcwoiskicj utrudniać może mejednokra.rae pop3e“

™f=cza " przepadku stanowisk rozpoznanych tylko pow.crachmouo

Tak Więc. brak jest dowodów na zasiedlenie regionu obrzanskicgo kulnm pnatworskrcj na Środkowym Nadodrzu w jej 111 fazie rozwojowej Osadnictfo w ota-s,c wpływów rzymskich mc mieści się w zakrosic mniejszej prace Pełne w,jaśnie przedstawionych powyżej kwosii, mogłyby przynieść tylko szersze prace wykopalisko-we. zwłaszcza w okolicach Międzyrzecza.

Zdecydowanie najsłabiej rozpoznany jest region osadniczy kultury przeworskiej nad dolną Wartą (mapa 1). Jest to region o charakterze pogranicznym między Pomorzem i Wielkopolską, obejmujący tereny po obu stronach dolnej Warty Granicę zachodnia wyznacza Odra. br.ikuje natomiast wyraźnie rysującej się granicy wschodniej Dla potrzeb mniejszego opracowania przyjęto ją umownie na Inku Warty w okolicach Międzychodu

Od zachodu i poi noc \ region ten sąsiaduje / kultura Jasionką iSeycr 19s. Wolągicwicz 1981. s. 192-196). Na wschodząc łączy się bezpośrednio z zajętą przez kulturę przeworską Wielkopolską. Na południowym-zachodzie i południowy m-wschodzie łączy się z regionami nadodr/anskun i obrzańskim Środkowego Nadodr/a. Wysoczyzna Lubuska ogranicza od południa tak zdefiniowany region osadniczy Aktualny stan badań obejmuje tu tylko 34 stanowiska archeologiczne, z czego 2“ pochodzi /. badań powierzchniowych AZP. Uprzednio znane były tylko 3 cmentarzyska

—    Deszczno, Łupowo, Muszkowo, 2 osady — Między chód i Poręba, jedno stanowisko nieokreślone — Muchocm. jedno znalezisko luźne — Dębów ko. Jedno tylko stanowisko

—    Lupowo — zostało rozpoznane na północnym brzegu Warty Badania powierzchniowe metodą AZP doprowadziły do odkrycia w widiach Warty t Noteci oraz tu północnym brzegu Warty dalszych stanowisk, niewątpliwie należących do kultur\ przeworskiej Ich największe /.grupowanie znajduje się w Kotlinie Gorzowskiej i tu krawędzi Równiny Gorzowskiej, w dolinach małych dopływów Warty — Manucy.

61