P1070159

26 f /^-W / ntWf wt.mw - ——

Podział na moduły bywa nąjcręsctąj podziałem tematycznym. loleż moduły różnią od siebie zakresami uesci. Pozwala to na sporą elastyczno** selekcji materiału - moz-mm bowiem duksugwa* różnorodnych połączeń poszczególnych modułów uzyskując •one ich %um> a tym samym I rożne warianty programowe

Spotka* można jednak także i inne ^oaoby segmentacji I tak podział na moduły bywa tez podziałem iprawnoaoowym Moduły wtedy rozruą %K nie tylko strukturą, ale także rodząjem wyrabianych umiełetnoaci oraz kompetencji Program może więc sprzyja* wyrabianiu mnacjucj Mi większej liczby umieKt nosc i w zależność i od wyboru modu-10. programowych. MoZna powiedzieć. iż jest to segmentacja ze wzglądu na cele nauki o ile cole te sformułowano sprawnościowo i kompetencyjnie. Wprowadzenie więk-imj liczby małych modułom pozwala przy tym na zwiększenie elastyczności programu (Jemazka IWi

Niekiedy wreszcie segmentacja dokompe się poprzez wybór poziomu trudności. Moduły wtedy różnią się od siebie stopniem złożoności treści i poziomem zaawansowania Ńabudowigąc kolejne moduły, uczący posuwa się od niższych do coraz wyższych po-linmrrn opanowania wiedzy i umiejętności. Moduły monowalentne stanowią podstawę jednego, kolejnego modułu. Moduły poliwalentnc stanowią punkt wyjścia dla dwu lub więcej modulow (Jcruszka IWS) Dziś największą rolę odgrywają one w konstrukcji programów kształcenia zawodowego (Symcla 2003). podsumowując, programy zatem podzielić można na o całościowe, oraz

•    modularne.

Programy modularne z kolei to programy zawierające

•    moduły tematyczne.

•    moduły kompetencyjne, a także

•    moduły o zwiększającym się poziomic trudności.

3.6. Zasady nsrsflowowki bltlcAw tmścl. Programy linearne I spiralno

Omawiając strukturą programu, napotykamy jeszcze jeden istotny problem konstrukcyjny - mianowicie kwestię szeregowania całych ogromnych blokow treści.

Istnieją tu dwie zasadnicze możliwości

Możliwość pierwsza to lnianą układ treści, kiedy to porcje materiału ułożone są kolejno jedna po drugiej, następując szeregowo od momentu rozpoczęcia kursu do jego zakończenia. Założeniem tak skonstruowanego programu jest pełne opanowanie poprzedniej porcji matenału przed przystąpieniem do realizacji kolejnej porcji. Dzieje się tak. gdyż raz przerobione hasła programowe nigdy już w danym programie nie powrócą, a więc brak ich opanowania w danym etapie oznacza zarazem pełną niewiedzą ucznia w tym zakresie także po zakończeniu kursu.

Program) linearne stosowane są najchętniej w kunach krótkich, gdzie nie ma czasu • miejsca nu powracanie do treści już raz przerobionych w toku nauki. Bywają też stosowane w tradycyjnych kunach przedmiotowych.

Możliwo** druga Co ąkdg okład tresek kiedy to materiał ułożony jest w kolejne cykle. Cykl pierw i«y zawiera cało** materiału nauczania w zupełnie podstawowym zarysie, cykl

drugi pogłębia informacje a w len sposob kolejne cyfck zwiększają okręt informacji 1 wf nufjrmh umiciętnoki. poniaząjąc się w obrębie tych samych haseł programowych.

W uUn typie programu pełne opanowane poprzedniego cyklu me jest bemgłędak wymagane gdyż następny cykl i lak powtórzy oraz uzupełni informacje w tym tamym zakręt* treściowym W obrębie każdego cyklu maierial ułożony jud linearnie tpwalny układ dotyczy tylko powtarzalności treści w kolejnych cyklach

Klasyczne programy bywały i reguły programami linearnymi Programy spiralne to sto sunkowo nowe rozwiązanie. ItUMt pojawdo się w pracach programowych wiąz z konce^ cjanu psychologii kogmtyw nej Koncepcie te wprowadzdy pojęcie tzw systemów iprok tymacyjnych iappmwnattw marnuj. a więc spiralnego lfotmc. dopn—dgo zbliżania się do edu dydaktycznego, co przypora— koncentryczne kręgi Wprowadzi) tez poję-c* uw organizatora poprzedzającego [odwet orwmtml czyh pojęcia lub mformacjL klon w pamięć i długie) stanowi bazę. oparcie i system odniesienia ów organizator po przedzający ułatwi opanowanie dalszych informacji na ten lemat w przyszłości

Program spiralny poprzez układ coraz szerszych i trudmepzycb cykli lego samego materiału programowego zapewnia laki właśnie aproksymacyjny spotob uczema się. Każdy wcześniejszy cykl stanowi bazę i układ odniesienia dh cykli następnych. Met mm funkcjonuje Jako organizmor poprzedzający. Tego fodząja układ progn— spdma wszystkie podstawowe założenia psychologii kognitywnej.

Programy spiralne spotykają się niekiedy z krytyka nauczyciel, którzy zwracają uwagę na proces zapominano. Proces ten powoduje, iz kolejny cykl czadzi się czędo prawem zen. Oznacza to. ze faktycznie nowy cykl wy maga nauczania danych treści od początku, gdyż nie btzięc na jakiejkolwiek wiedzy Juz istniejącej - ta bowiem została niż na ogol zapo mniana. Krytyka u jest słuszna tylko po części, nawet bowiem wówczas, gdy wiek zapo ramaoo - proces przypominania lub nawet ponownego uczenia jest z reguły szybszy , a uzy* skana wiedza - trwalsza. Cd więcej, taki sam proces zapommania drtyczy przecież potęp nutenału opanowywanych w układzie linearnym W taka jednak przypdka mejedio proces frustrujący nauczyciela tytko datego, że do małenaiu raz przerobione*) w programie linearnym prawie nigdy me wracamy, apomłnaiue jed więc taktem majonym.

Podsumowując, w zależności od wyboru zasady szeregowania Noto treści uzyskuj*

my

•    program linearny.

•    program spiralny (koncentrycznyi

4. UKRYTY PROGRAM

W programach nauczania mowa o rezultatach intencjonalnych, czyli zamierzonych przez konstruktora Nie wszystkie jednak zamierzenia twórców progami formułowane tą jawnie i jasno, a niektóre z nich nigdy nie są wwbahiowane Takim Mcifor—fcM nym zamiarem może być wdrożenie uczniów do funkcjonowania zgodnie z pofocen— przełożonego, czy też gotowość do rozpoczynania pracy zawsze wtedy gdy padnie takie polecenie, a umiejętność jej natychmiastowego przerwania, pż) przełożony tego zażąda

Poza zamiarami, które nie są formułowane txplktoe. istnieją jednak także skutki wkoc* ne, • więc niezamierzone skutki działa* pedagogicznych, np. przyzwyczaicie wemm do funkcjonowania w sytuacji tłoku i oczekiwania. Wszystkie tego rodzaju disatow