P1070327

* dwornych suknach". L~ W«L Noce 81. Dor.) Dopfc^ XIX w nu^pu* w ewolucji sfcw*    punkt zwrotny ^

i-aiKwńRg podlegać kolejnym emanom zwężającym \«jp|_e| ^ _aj_co otnra odzśetu* wierzchniego noszonego wyłącznie rr^.. starszego stanu są tylko iwiąiki    zoJcoTnc ^

rdoó« człowieka*. następnie zas stopniowo ograny stroju kobiecego wytwornego, noszony \5*ima rhibm,    balotoc itp);

'wierzchni strój kobiecy' przejęła pierwotna formie ja

maczesnewych wyrazu bkelina miał charakter Jeszc^ Początkowo był on nazwą o bardzo szerokim zakresy przez znaczenie strukturalne 'to, co jest białe W XV a

______ jest maczecie futerko z białych wiewiórek' i Palłium sub-

rLg pmfezyt> behznam: r 1438. Sł. Stp I Słownik Mączyńsk:*-go notuje szesnmtowieeane odcienie semantyczne miazga drzewna* (.jfce-i    pod zwierzchnią skorą az do drżenia Mącz. 6c i bała

cętka, blizna’ (bieliznami pokropiony" Mącz. 403 d. Si. Sz) xvn ś xvm w. urywane ponadto wyrazu w znaczeniu małe rybki ( -Karp karaś. łm. płocica i ame bielizny są w mięsie Haor Si. 143; JPrrei bieliznę atoii zwyczajnie rozumie się sam

eryz ryb, rybie, jak płotki itd. Oss. Wyr.) oraz "biały osad w alkoholu (LOdjąć trzeba od gorzał, boeliznę^. Troć. cyt. Lk Najtrwalsze było majzeró 'bale przedmaoty z tkaniny', o szczegółowych odcieniach biała cara _u V.rżałem widno przy sobie, najbladsze. w małej bieiiżnie *. Słów Kroi IG? Dor "biały obrus' (JDziewczę na śnieżne; bśełmne zostawiło mu pestełmery pasiek". Cho; A. Aftk III 39. Dor.j. "powleczenie na poKaeł'    t ępedma* itp W zasadzie żywotność do naszych czasów

zachował tylko ostaft: odcień; inne albo zanikły, albo charakteryzują sł> •o 6kzic tylko wtedy, gdy występuje aoo w składzie nazw złożonych idwicnc p.ecarloeas. bwisTKc siótcacc Równotegle jednak ze zwężeniem rakresB wyrazu zachodzi proces niejako przeciwstawny związany z zacie-naez sze wyrazistości jego bodowy słowotwórczej. Mianowicie btelinui CBTarryg jeszcze w początkach XX w. przedmioty rzeczywiście białe; dziś Wbb — arśno osobzsta. jak i posadom czy stołowa — miewa różne barwy cywa tez wzorzysta. W ten sposób więc zmiany realne niwelują

cgrazuc2cs2e zakresowe załaznse już w samej strukturze nazwy, pomnażaj* Lezbę jej potencjalnych desygnatow

AłiiingrTrjr psuj jakiaaBego    zakresu — i zwjękrre

wm. aafasid wilagu aźyoa zaszedł w caobc| semantycznej pny* muzti^a naetmy JTie może ag oc wprawdzie oćnosć do wszystkich rze-**¥ aifi ąi jili, jak za r-raiów wyrazistości swej struktury slawotwor-czeJ ». ¹!•' Z kota — Wbrw »t¹roej tradycji — moz¹ byt «6wczas. gdy o fizycznym świeceniu stt desygnatu nie me nowy. • więc w funkcji wtórnej, przenośnej doskonały, znakomity’ fetrśefwy doicetp. śtrirtwy pomysł, ńcsetny ton itp.). Rozwój semantyczny pewnych wyrazów stanowi wtęc wypadkową kolejnych zmian, polegających zarówno] na zwężeniu. Jak i generalizacji ich zakresu.

B ROZSZERZENIE fGEXERALIZACJA> ZNACZEK

Proces generalizacji zakresu znaczeniowego wyrazów jest pod względu¹¹³ swego ogołnego mechanizmu paralelny do zmian specjalizacyjnych, stanowi niejako ich odwrotność Polega bowiem na tym. że jedna x cech semantycznych skłaqa;ących się na znaczenie wyrazu i ograniczających zasięg jego realnego stonowania — podlega zatarciu; autómstyczme więc zwiększa się liczbo przednuotów. które kwalifikują sie potencjalne na . desy gnaty tej nazwy. Rzeczownik pturmca znaczył pierwotnie — zgodnie ze swą strukturą — 'pomieszczenie do przechowywania pva¹. Stopniowo zaczęto tą nazwą określać podziemny skład trunków wszelkiego rodzaju; zaszła więc konieczność jej kontekstowego uariśkają. W XVIII w peszę się o pitmicock pitmycTfTudanych (Switk Bud 310. L). a także o pttrw-cnch mlecznych, co by wskazywało na to. ze geceralizacja zakresu nazwy postępowała nieustannie, że odnosiła się ona w tym okresie juz nie tylko do składów napojow alkoholowych, ale i do pomieszczeń, w których przechowywało się różnego rodzaju produkty żywnościowe. Proces stabilizowania się wyrazu w nowej treści wydatnie przyspieszyło to. że pierwotnie używany w tej funkcji znaczeniowej rzeczownik sklep znuemł marzenie i juz w XVIII w¹, oznaczał przede wszystkim punkt sprzedaży Było to zatem klasyczne przesunięcie szeregowe.

________

**Ć w XVI ¹. ;ać giyby morfologicznie    __—____ ..

przez Ltndeęo czraaara ;uz jako przestarzała. ap. Jerrlu chód?: la w

odr-cr.zj. świetino" Bid HijŁ 132.

* Warto wspoeuuec o tym. ze i poowaca zaczęta być używana w podoba?a znaczenia: 'puskz sprzedaży, magazyn”, pozostało oeo jednak drugorzędnym. ograt— czocytn zakresowe odoer..<rrr. tej nazwy, gtówtue z prryerys realnych. Jak na » »ucazux świadectwo iu S Witkowskiego. autora opgnraste»aciae; pracy z zacre-su budownictwa, pcunuce była rozemana jako nazwa pornwoczenia podsecaacgo. wdep natom^st me zawmral w swej treść takiego ograruczrr a jSciepy bywaj¹ tak róćae. jak pranuce. tylko te te zwyczajnie Ci.a nę na ■acrzchu. prace »

■» Zjem.' 3:8. Li Byl zatem konnr.^ar w funkcp    ^rim“ ¹ta¹ea.

—— —•—-    Ww- ait pnr¹

* _Na tych światach mnożą nę łwttse rooeczk.¹ H»^ Dt 153. -¹■ ozdoby". Zań 15, M „Ojcowie aan r.¹ używał; purpur świetnych, saę płodem szarym, a cnota st śwsecłT Star Byc. 41. I¹ O żywym *Taaca swązira prryrnjctr¹-ca z wyrażam. rvranć. hncio śwaocr- poi¹ — saę w XVI w. jak    racrtołocaczme ^łwyraisaoca' 2orma nnfttj. wtó».

---c-ioara ;u± jako przr-szarzaśa. ap. _P¹

1

zjem;”. 31¹. L Byl zaiem    ..

gdzie s^ę sprzedaje towary rożnego typu Natomiast _ ko dr ład trunków, w którym jednocsHzu¹ prowadź, noce psi w zaere; piwnicy radzieckiej pod samym ran rożnych gąsiorów¹. Konopo. Now IV. «. Dor j_