P1080859

g—WMiWW"""-

_kłady prostych rysunków technicznych elektrycznych przedsta-Licznc przy _u^_ożliwiąją nauczenie się metod łączenia i odczytywania

"¹⁰hnl7eraficznvch w nich występujących.

symboli gru. j związku z tym dokładne zrozumienie symboli graficz-*«ES* ^w różnego ^rodzaJ^u schematach (planach) elektrycznych ułatwiają podane w książce tablice:

*    „znaczeń literowych wielkości fizycznych . ich przyznakow,

*    oznaczeń zacisków maszyn i urządzeń elektrycznych,

*    łączeń alfanumerycznych oraz kodowych elementów i instalacji elektry-cznych.

Istotną zaletą piątego wydania książki jest to, że w tablicach wydzielono symbole graficzne do obowiązkowego stosowania w Polsce, zgodne całkowicie z zaleceniami Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej (skrót ang. IEC lub franc. CEI), a więc takie, które będą obowiązywały również po przystąpieniu Polski do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG) i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA).

Najważniejszymi organizacjami normalizacyjnymi w Europie są: Europejski Komitet Normalizacji (CEN); Europejski Komitet Normalizacji Elektrotechnicznej (CENELEC) i Europejski Instytut Normalizacyjny Telekomunikacji (ETSI), którego członkiem jest już Polska.

Normy europejskie powstają na podstawie norm międzynarodowych ISO/IEC oraz norm krajów członkowskich i są oznaczane ES (European Standard).

Uwagi ogólne

1

W wielu dziedzinach wiedzy i techniki jest niezbędne stosowanie międzynarodowo znormalizowanych oznaczeń i symboli graficznych. W elektryce oznaczenia i symbole graficzne stosuje się przede wszystkim w różnego rodzaju rysun-kach technicznych (schematach, planach, diagramach).

Spośród oznaczeń najczęściej stosuje się oznaczenia: literowe wielkości fizycznych, alfanumeryczne (literowo-cyfrowe, literowe, cyfrowe), kodowe i barwne (paski, kropki itp.).

Użycie w schematach elektrycznych znormalizowanych symboli graficznych czyni je zrozumiałymi na całym świecie, co jest szczególnie istotne wobec ogromnej międzynarodowej wymiany dokumentacji, publikacji i urządzeń elektrycznych, od najprostszych do najbardziej skomplikowanych. Znajomość znormalizowanych opisów i symboli graficznych użytych na schemacie elektrycznym umożliwia zrozumienie (odczytanie) działania i prawidłową obsługę tych urządzeń.

W Polsce normy dotyczące stosowania i interpretowania symboli graficznych są ustanawiane przez Polski Komitet Normalizacyjny (w skrócie PKN)ⁿ. Nazywa się je Polskimi Normami (PN). W oznaczeniu symbolicznym normy (np. PN-88/E-01100) są zawarte informacje o roku ustanowienia normy (88 — oznacza rok 1988) i dziale, którego norma dotyczy (E — elektryka) oraz numer normy w tym dziale (01100). Normy z dziedziny elektryki można znaleźć w zbiorze Polskich Norm w dziale elektryka (E) i telekomunikacja (T).

Normy dotyczące symboli graficznych elektrycznych są ustanawiane również przez upoważnione do tego branże. W oznaczeniu tych norm zamiast liter PN występują litery BN, co znaczy Branżowa Norma.

W Dzienniku Ustaw RP nr 55 z 28-06-1993 ogłoszono ustawę o normalizacji obowiązującą od 01-01-1994. Zapisano w niej, że stosowanie norm PN jest dobrowolne. Zastrzeżono jednak, że poszczególni ministrowie w sprawach należących do zakresu ich działania mogą wprowadzić obowiązek stosowania niektórych norm PN.

» Powstały 1 stycznia 1994 (Dz.U. nr 55. P”- «a z części mc istniejącego już Polskiego Komitetu Normalizacji, Miar i Jakości (w skrócie PKNMiJ)

7