Uafp) - *<>
<ŁŚ*fc)
Spadek napięcia na oporze * jcsi wprost proporcjonalny do picrws/cj ppcłn*!.
ncj napięcia wejściowego względem czasu. W tych warunkach obwód może wykoey. wad operację różniczkowania (tys 2.Ida).
D.?a napięcia w ukłndzie przedstawionym na rys. 2.l6b obrmiii/iije za leżnofe
m 1_
(2.60)
Jeśli RCp > I (stula czasowa obwodu r - RC jest duża), równanie (2.60) można uprościć
(2.61)
(2-62)
o
(2-63)
Nnp/ęcic na kondensatorze C jest wprost proporcjonalne do całki po czasie z napięcia wejściowego. W iycfi warunkach obwód może wykonywać operację enk kowania (rys. 2.166).
Lepszo wyniki daje zastosowanie wzmacniacza operacyjnego w układzie przed-stawionym na rys. 2.17 i 2.18.
Rys. 2.17. Wzrńacnncz «>pcrucyjny w ukiadzie rólaiczkiąkcym
Ry>. 2.|8. Wzmacninc/ operacyjny w układzie
całkującym
W przypadku układu różniczkującego pojemność łączy się bezpośrednio / wejściem wzmacniacza w odwracającym układzie pracy. Dla napięcia wyjściowego obowiązuje równanie (2.59b) {R ■* Rt > znak jest ujemny).
W przypadku u kładu całkującego pojemność przyłącza się do obwodu spryę. żenią zwrotnego. Dla napięciu wyjściowego stosuje się równanie (2.63) (znak jest
ujemny). W taki sposób można zrealizować integrator napięcia, nadający ńę do wyznaczania powierzchni pad krzywymi zależności chromatograficznych. Równanie (2.63) można przedstawić także w postaci
(IM)
W taki sposób można zrealizować integrator prądu (kulomctr), odpowiedni dla pomiaru ładunku elektrycznego zużytego w reakcji elektrochemicznej.
2.2.4. Źródła prądu i napięcia
Przy pomiarach elektrochemicznych wykorzystuje się źródła prądu (napięcia) stałego i zmiennego. Źródłem prądu (napięcia) stałego może być zarówno ogniwo galwaniczne (baterie i akumulatory), jak i sieć przy zastosowaniu prostownika oraz stabilizatora. Generatorami prądu (napięcia) zmiennego są oscylatory, dostarczające rozmaicie ukształtowane napięcia okresowe (sinusoidalne, trójkątne, prostokątne itp.).
W idealnym źródle napięcia napięcie wyjściowe jest niezależne od prądu pobieranego z tego źródła. Symbol idealnego źródła napięcia przedstawiono na rys. 2.l9a. Opór wewnętrzny idealnego źródłu napięcia jest równy zeru. W idealnym źródle prądu prąd wyjściowy jest niezależny od wartości napięcia na jego zaciskach. Symbol takiego źródła przedstawiono na rys. 2.19b. Opór wewnętrzny idealnego źródła prądu jest nieskończenie duży.
Rys. 2.19. Źródło idealne: a) niezależnego napięcia, b) niezależnego prądu
Rys. 2.20. Scłtami poiąaei potcmgoslani w nieodwracalnym okładzie pracy / — elektroda pomocnicza, 2 — elektroda porównawcza, 3 - elektroda pracująca
Rzeczywiste źródła energii elektrycznej są kombinacjami idealnych źródeł i dwójników biernych. Często zachodzi potrzeba utrzymywania potencjału elektrody pracującej na stałej (lub też programowanej w określony sposób) wartości względem elektrody porównawczej. Obwód taki nazywany jest potencjostatem lub też źródłem napięcia utorowanym napięciem. Można go zrealizować przy pomocy napięciowego lub operacyjnego sprzężenia zwrotnego, zarówno w układzie odwracającym jak i nicodwracającym. Ten drugi układ przedstawiono na rys. 120.
47