Przy oznaczaniu [Utl^j przy czym nic
aomiu [Utl*| wystarczy znaleźć zależność (T.-Ktb)^-«>» od -musi być znane stężenie [Ud.]. Dla f i . M
*• tni.i *-1111.3 * *| ■* *j
T* " 3t* (6.15)
CHROŃ OPOTENCJOMF.TRIA CYKLICZNA Postać utleniona jest najpierw redukowana prądem stałym, a następnie w punk-d* i — x odwracany jest kierunek prądu i począwszy od tego punktu zachodzi proces utleniania produktu poprzednio przebiegającej redukcji. Dla czasu przejścia w pierw, szej połowie cyklu obowiązuje równanie (6.6). Czas przejścia w drugiej połowie cyklu
(6.16)
H "T*
W przypadku, gdy pustać zredukowana jest trudno rozpuszczalna
Dla Zjawiska reoksydacjt funkcja E-t przyjmuje wartość ćfł/a w czasie t' ■» ® 0,215t', w odróżnieniu od jej przebiegu w obszarze pierwszego cyklu, dla którego stosuje się równanie (6.9).
Chrona potencjometr! a cykliczna umożliwia określenie stopnia odwracalnoięl reakcji chemicznych oraz bn danie mechanizmu zjawisk elektrodowych sprzężonych z następczą reakcją chemiczną.
6.5. REAKCJE KINETYCZNE
Cbronopofencjomelria jest odpowiednią metodą dln badania reakcji elektrodowych, któ* Ocb przebieg komplikują reakcjo chemiczne (reakcje sprzężone).
Jeśli reakcja chemiczna poprzedza reakcję elektrochemiczną (zgodnie jc schematem)
Y - Utl
(6.19)
Utl+ze" — Red
wówczas kinetyczny czas przejścia r, ma mniejszą wartość niż czas przejścia r* dJa prostej reakąi elektrochemicznej. Iloczyn czasu przejścia rB i natężenia prądu / (o ile prądy są małe)
(620)
gdzie <• b. ey-ł-ckin jest Całkowitym stężeniem badanej substancji w roztworze, a K - ktikmt -• *v*iicy jest stułą równowagi reakcji chemicznej lub
2K(*i+ *-»)'
Widoczne jest, ie iloczyn #t* * arenom ii? liniowo m wzrostem aatązna prądu. co motel wykorzystywać przy ustalaniu wytypowania poprzedzającej reakcji chemicznej lypo (6.18).
W przypadku prądów o dużych oaiątewoch obowiązuje zależność
# na = tFA Mn£?1_ - tFA Mw)Ui|
* / l\ 2
Ti)
Dla dużych prądów iloczyn h[!i nic zależy od prądu. Z równania (6.22) motet obici* stalą równowagi K. Omawianą metodę zastosowano na przykład do badana procesu redakcji etyknodwuanunowego kompleksu miedzi Cu (en)!* i cyjankowego kompleksu niklu Cd (CN)|~, Okazało *łę, że kompleks Cu (en)Jł redukowany jest bezpośrednio (iloczyn hl(i ma stalą wartość), podczas gdy kompleks Cd (CN)J“ najpierw dysocjuje i dopiero potem slega proce* sowi redukcji (wartość Iloczynu h:>l maleje liniowo ze wzrosłem prądu).
W przypadku takich reakcji katalitycznych, w których reakcja chemiczna przebiega równolegle do reakcji elektrochemicznej
Ull+lir" • Red f__
i 400
Red+X—*UU
czas przejścia r, ma większą wartość niż czas przcjfcsa r« dla prostej reakgi dektrochoakzsg. ponieważ substancja ekktreaktywni jest regenerowana w równocatsog reakgi chemicznej
6.6. ZASTOSOWANIE CHRONOPOTENCJOMETRU
W zasadzie chronopotcncjomelrię można wykorzystywać również do oznaczeń ilościowych. W porównaniu z polarografią jest ona, jako metoda analityczna, mniej dokładni i mniej czuła. Dolna granica przedziału stężeń wynosi ok. 10“4 M przy dokładności ok. 4%. W warunkach optymalnych dokładność oznaczenia wynosi 0,5 I %. W zwykłych oznaczeniach analitycznych stosuje się czas przejścia 10-60 &. W tzw. miareczkowaniu chronopotencjometrycznym wykreśla się zależność pierwiastka z czasu przejścia od objętości dodawanego roztworu mianowanego W (en sposób można miareczkować małe objętości rozcieńczonych roztworów.
Największe znaczenie chronópotencjometria ma dla badania kinetyki zjawisk elektrodowych i zjawisk związanych z reakcjami chemicznymi. Metodą chronopo-tencjomclryczną badano mechanizmy redukcji jonów kompleksowych, dysocjację kompleksów oraz reakcje katalityczne i reakcje dysproporcjonowama. Metodą tą można wyznaczyć wartości współczynników dyfuzji i liczb przenoszenia jonów. Chronopotcncjometrię można stosować do badania adsorpcji substancji elektro-aktywnych na powierzchni elektrod. Na przykład można wykazać, że układ re* doks Fc**IFt*Ą w środowisku kwaśnym tak silnie sdsorbujc się na elektrodach platynowych, te jonów Fe3* iFcł* nic można usunąć nawet przez spłukanie dek-