P1100295

(W.3)

r c+t

Rys. 24.4. Pomiar efektywności kolumny chromatograficznej V_t - odległość maksimum strefy od startu, AK* - szerokość strefy

Jor.es i Kiesclbach zaproponowali na wyrażenie efektywności kolumny Mj* pującc pojęcia:

1. Względną ostrość pasma	i t	(34,20)
2. Względne rozdzielenie
^su =	f» “t» K, -Ko ■l *1 "1 *2	(34-21)
3. Względną efektywność	U1 OS.,	(3422)

W większości przypadków wystarczy, jeżeli efektywność kolumny ma wartość 2.5 i większą.

34.2.6. Wpływ temperatury na proces rozdzielania

Temperatura jest jednym z głównych czynników, które mają wpływ na prccw rozdzielania. Podczas analizy temperatura powinna być stała, ponieważ tylko wówczas można zapewnić powtarzalność. Kiedy jednak jest rozdzielana mieszanina wieloskładnikowa, której poszczególne składniki mają różne punkty wrzenia, pn) rozdzielaniu trzeba pracować z programowym zwiększeniem temperatury, Eksperymentalnie stwierdzono, że właściwa objętość retencji zmniejsza się zc wzrwtcn temperatury zgodnie z równaniem Antoina

Ig

gdzie: A, B i C - stałe (rys. 34,5).

Rys. 34.3. Zalefciotć Ig K«„, od 1/7*

J — rv-C*, 2 — toluen, 3 — n-C», 4 — netylocyklofaekiM. 3 — n-C?

Efektywność kolumny wyrażona liczbą WRPT zalety od temperatury zgodnie i równanie m

WRPT = a + bT+ ~    (W.24)

gdzie, a, b, c — stałe.

Dla każdej mieszaniny i każdej kolumny istnieją optymalne warunki cieplne, które należy najpierw wyznaczyć eksperymentalnie.

Dla temperatury niższej niż optymalna, krzywe elucji są stosunkowo szerokie 1 są daleko od siebie. Dla bardziej wysokiej temperatury rozdzielenie składników jest niedoskonałe, krzywe elucji więc się zlewają. Przy prawidłowo dobranej temperaturze krzywe elucji są wąskie, wysokie i prawie się nie pokrywają.

Przy wyborze temperatury pracy kolumny w praktyce postępuje się tak, że jako optymalną temperaturę przyjmuje się średni punkt wrzenia jednej połowy składników znajdujących się w mieszaninie i wykonuje się wstępną analizę. Zależnie od jej syników określa się następnie prawidłową temperaturę pracy.

34.2.7. Zależności między strukturą substancji a jej zachowaniem w procesie chromatografii gazowej

Struktura substancji organicznych wpływa na ich zachowanie podczas chromatografii gazowej w ten sposób, że zmienia się objętość retencji. Zależności tc wyko* izystuje się w praktyce głównie do identyfikacji nieznanych substancji.

Zależność objętości retencji od liczby atomów węgla w cząsteczce substancji

Przy identyfikacji substancji, które tworzą szereg homologiczny, jest wygodnie zastosować liniową zależność logarytmu względnej objętości retencji członów szeregu homologicznego od liczby węgli (rys. 34.6).

Poszczególne człony szeregu homologicznego różnią się nawzajem o stalą Wartość objętości retencji. Jeżeli ten przyrost (AF*j odpowiadający jednej grupie -CH_a — wyznaczy' się eksperymentalnie, można potem obliczyć objętości retencji któregokolwiek członu szeregu homologicznego. W praktyce zwykle wy star-

461