P1050011

p

Pozostawienie w gestii licznych orgunów podatkowych dokonywaniu wykipi prawu podatkowego bez wątpienia jcM przyczyną rozbieżnych interpretacji przepal co prowadzi do częstych nowelizacji prawa, poeziiela bruku jasności I stabilności |J przepisów i kosztownego korygowaniu decyzji aparatu skarbowego prze z wojow^ kie sądy administracyjne i Naczelny Si#d Administracyjny. 'Ihrcba jednak podkup zc od I styc/ma 20051 w zakresie wynikającym z zastosowania się do interpretacji & konanej przez ministra finansów albo organy podatkowe podatnikowi, plafnikuwilg inkasentowi albo następcy prawnemu lub osobie trzeciej odpowiedzialnej za zalep, sci podatkowe podatnika nic określa się albo nie ustala zobowiązania podatkowej okres do dnia uchylenia albo zmiany tej interpretacji^{1 2 3}. W tym samym zakresie:

•    nic ustala się dodatkowego zobowiązania w rozumieniu przepisów o poda-ku od towarów i usług;

•    mc wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lubtą. kroczeniu skarbowe, a postępowanie wszczęte W tych sprawach umarza się;

•    nic stosuje się innych sankcji wynikających z przepisów prawa podatkowej,, i przepisów karnych skarbowych.

Wewnętrzna struktura podatku

Każdy podatek ma swoje własne cechy, które odróżniają go od innych podalkiW Jednak każdy podatek musi mieć zdefiniowane pewne elementy podstawowe, na/) wanc techniką podatkową, Podatki różnią się między sobą co do właściwej dla kat dego z nich techniki podatkowej, ale w definicji każdego podatku jego elementy pfld-stawowe muszą być wyraźnie zdefiniowane. iymi elementami składowymi technik podatkowej są;

•    podmiot podatku,

•    przedmiot podatku,

•    podstawa opodatkowania,

•    stawki podatkowe i skala opodatkowaniu,

•    ulgi i zwolnienia,

•    tryb i warunki płatności.

Podmiotami podatku są obie strony stosunku prawno-podatkowego - podmiot bierny, zobowiązany do zapłaty podatku, i podmiot czynny, uprawniony do otrzym*-nia świadczenia podatkowego. Cechą charakterystyczną tego stosunku jest jego nie-równoprawność, podmiot czynny - strona uprawniona - dysponuje bowiem środka-mi przymusu w celu zabezpieczenia wykonania przez podmiot bierny - podatnika -ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Płatnik podatku nic musi być jego podmiotem biernym. Nie spoczywa na nim bowiem obowiązek podatkowy, ale jest on//' htiwiąz.any tło obliczeniu, pobrania i przekazania jrodalku od podatnika na rzecz jhkI-miotu uprawnionego do otrzymania świadczenia.

Przedmiotem patia (ku jest stan faktyczny lub prawny, / którego wystąpieniem ustawa łączy obowiązek podatkowy - jest to prawne określenie lego, mi czego ma być płacony podatek. Stanem faktycznym, t>ędącym przedmiotem opodatkowania, jest na przykład uzyskanie dochodu, przychodu (obrotu) lub posiadanie nieruchomości, a stanem prawnym - nabycie praw własności (na przykład nabycie nieruchomości), przyjęcie spadku lub zawarcie umowy sprzedaży.

PtMłsluwą opodatkowania jest przedmiot opodatkowania określony w jednostkach wartości lub ilościowo. Podstawą opodatkowania dochodów jest kwotowo określona wielkość dochodu, przychodów (obrotu) = wartość przychodu (obrotu); podstawą opodatkowania prawa władania gruntami - powierzchnia gruntu; nabycia na własność rzeczy w wyniku spadku - ich wartość netto, tj. po odliczeniu wszystkich ciążących na nich zobowiązań, 'tylko wyjątkowo podstawa opodatkowania jcsl wyrażana w inny sposób - jak w przypadku podatku od środków transportu lub od posiadania psów.

Stawka podatkowa jest to wyrażona w procencie lub w kwocie wysokość podatku, jaką pobiera się od danej podstawy opodatkowania. Zespól stawek i podstaw podatkowych Sianowi skalę podatkową, W praktyce stosuje się kilka rodzajów sławek podatkowych.

Stawki kwotowe mają zastosowanie na przykład w podatku od nieruchomości. W tym przypadku rada gminy określa wysokość stawek podatku, / tym że podatek ten nic może przekroczyć rocznie ustawowo określonej stawki od metra kwadratowego powierzchni - np, od budynków mieszkalnych lub ich części kwoty 0,54 /I za 1 metr kwadratowy powierzchni użytkowej*. Analogicznie dla podatku od środków trans portu rada gminy określa uchwalą wysokość stawek podatku, z tym że roczna stawka podatku od jednego środka transportu nic może przekroczyć - powiedzmy od samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej pojazdu od 3.5 tony do 5,5 tony włącznie - 640,37 z.l\ Podobnie w przypadku podatku od posiadania psów rada gminy ustala wysokość stawek podatku, z tym że podatek od jednego psa nie może przekraczać 51,91 zl rocznic⁴.

Najpowszechniej stosowane są stawki procentowe. Występują one w podatku dochodowym od osób prawnych, który od I stycznia 2004 r. wynosi w Polsce 19% podstawy opodatkowania, czy w podatku od towarów i usług, którego stawi a podstawowa wynosi 22%, a obniżona 7% wartości obrotu netto.

Występują także systemy podatku o stawkach mieszanych kwotowo procentowych, jak na przykład w przypadku podatku od dochodów osobistych, gdzie podatek

*    Zob. mii. 5, ust. I Ustawy «> podatkach I ojdaiacli lokalnych

*    Zob, art. 10, lisi, I tejże ustawy,

¹⁰ Zob. art, 14 tejże ustawy, Swoboda decyzyjna gnilny    się w lyth przyjradfcach do olinl

kania górnych stawek podatków oraz udzielania ulg, odroczeń, umorzeń, zwolnień (oprócz ulg f zwolnień przewidzianych uslowamf). Wykorzystując te uprawnienia, na przykład gnilna Ujelsko Ulała w 20fM r iSi ni/yta Sławkę podatku tui irodków transportu o dopus/c-zalncj macic całkowitej ppjazdli od 1.4 u my do £ 5 fi Urny do kwoty 2H2JHI zl

98

1

Ustawa z dn. 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej zapewnia przedsiębiorcy pr»

2

wir zwracania się do właściwych organ/rw „o wydanie pisemnej Interpretacji co do zakresu i sposobu a

3

stosowania przepisów, Z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny ptlblfczfflj

4

w jego indywidualnej sprawie" i daje gwarancję, że: „Przedsiębiorca nic ino^c być obciążony jąkfmikolwkł daninami publicznymi, sankcjami finansowymi lub karami w zakresie, w jakim zastosował sfę do wyda ocj interpretacji" (art. 10),