stawka podatku od przychodów w wysokości nie przekraczającej w roku podatkowym równowartości 4000 euro wynosi 8.5%; od nadwyżki przychodu ryczałt wynosi 20% przychodów.
Ryczałt nic ma charakteru obligatoryjnego. Podatnik może wybrać inną formę opodatkowania podatkiem dochodowym. W przypadku spółki takiego wyboru formy opodatkowania muszą dokonać wszyscy wspólnicy. Podatnicy i spółki, któiych wspólnicy są opodatkowani w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, są obowiązani prowadzić ewidencję przychodów odrębnie za każdy rok podatkowy, wykaz środków trwałych (w tym ewidencję wyposażenia) oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także posiadać i przechowywać dowody zakupu towarów. Sposób dokumentowania przy chodów oraz obliczania należnego ryczałtu, a także sposób prowadzenia wykazu środków trwałych oraz sposób prowadzenia ewidencji wartości niematerialnych i prawnych określa rozporządzenie ministra finansów.
Staw ki zryczałtowanego podatku dochodowego - inaczej niż dla karty podatkowej - są wyrażone procentowo. Wraz z rozszerzeniem zakresu działalności objętej ryczałtem do dotychczasowych stawek opodatkowania, wynoszących w zależności od rodzaju działalności 8,5%, 5,5% oraz 3%, wprowadzono także stawki 20% i 17%. Jednocześnie zmniejszono listę rodzajów działalności, które dotychczas były objęte staw kami 84,54 i 3%.
Stawkę 20% stosuje się do przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów.
Stawkę 17% stosuje się do przychodów uzyskiwanych ze świadczenia takich usług, jak reprodukcja komputerowych nośników informacji, pośrednictwo w sprzedaży pojazdów mechanicznych i motocykli oraz ich części i akcesoriów, pośrednictwo w handlu hurtowym (z ograniczeniami), usługi hotelarskie, parkingowe, zarządzanie nieruchomościami (z ograniczeniami), wynajem samochodów osobowych i innych środków transportu, doradztwo komputerowe i pozyskiwanie personelu.
Stawkę 84% stosuje się - jak już wspomniano - do przychodów z tytułu najmu, podnajmu i dzierżawy (do kwoty przychodu równej ekwiwalentowi 4000 euro, a powyżej tej kwoty stosuje się stawkę 20%), a także m.in. do przychodów z działalności gastronomicznej, w tym ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1.5% alkoholu (z ograniczeniami), do przychodów związanych ze zwalczaniem pożarów i zapobieganiem im oraz do przychodów związanych z prowadzeniem przedszkoli i oddziała* przedszkolnych w szkołach podstawowych.
Stawkę 54% stosuje się przede wszystkim do przychodów z tytułu działalności produkcyjnej szczegółowo określonej w ustawie, robót budowlanych, przewozów la dunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton oraz z tytułu prowizji zc sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków opłaty skarbowej, znaczków pocztowych itp.
Wreszcie stawkę 3,0% stosuje się m.in. w odniesieniu przychodów z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości po»\ żej 14% alkoholu oraz przychodów z działalności usługowej w zakresie handlu37.
Szczegółowe wyliczenie przychodów objętych poszczególnymi stawkami podatku ryczałtowego n-wiera art- 12 odnośnej ustawy.
T
Począwszy od 2004 r. przedsiębiorcy, którzy wcześniej korzystali z ryczałtowych I form rozliczeń, mogą przejść na opodatkowanie jednolitą 19-procentową stawką po-I datku od dochodów osobistych ludności (zob. s. 117-119), co ma ekonomiczny sens, B jeżeli ich roczne obroty są jednak większe niż pewien poziom minimalny - szacowa-1 oy na co najipniej 35 000 zl rocznie. (Należy też uwzględnić to, że korzystając z tej B formy opodatkowania traci się prawo do różnych ulg i zwolnień)*.
Podatek zryczałtowany pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzy-| skania. Od podstawy opodatkowania podatkiem od przychodów ewidencjonowanych I można odliczać: (1) składki na ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, cho-K robo we, wypadkowe; (2) wydatki na rehabilitację osób niepełnosprawnych: (3) tzw. I ulgę odsetkową (na spłatę komercyjnych kredytów mieszkaniowych); (4) analogicz-K nie jak w ustawie o PIT — wydatki na remont i modernizację domu (tylko w latach ■ 2004 i 2005); (5) okrojone, podobnie jak w przypadku ustawy o PIT po nowelizacji I z 2003 r., darowizny na rzecz organizacji pozarządowych i innych organizacji pożyt-I ku publicznego w sferze zadań publicznych i na cele kultu religijnego. Ponadto od I kwoty podatku zryczałtowanego można odliczyć składki na ubezpieczenia zdrów ot ne 1 (na Narodowy Fundusz Zdrowia), a także odpisać wpłatę na rzecz organizacji pożyt-I ku publicznego, jednak nie więcej niż 1% naliczonego podatku.
W 2002 r. łączne wpływy z ryczałtu od przychodów opodatkowanych wyniosły I blisko 1,1 mld zł, nominalna stawka obciążenia przychodu (łącznie ze stawką na po-k wszeehne ubezpieczenie zdrowotne) wyniosła 5,3%, a staw ka obciążenia efektywne-| go - 3,5%. W roku 2003 łączne wpływy z ryczałtu wyniosły 1,2 mld zł, a efektywna I stawka opodatkowania — 3,8% (wskutek wprowadzenia nowych, wyższych stawek I opodatkowania na nowe rodzaje działalności objęte ryczałtem), a w 2004 r. — 3,9%. I W 2004 r. łączne wpływy z ryczałtu ewidencjonowanego wyniosły 13 mld zł I (1,24 mld zł w 2003 r.) i 167 zł miesięcznie na podatnika (158 zł miesięcznie na po-I datnika w 2003 r.). Przeciętny miesięczny przychód podatnika opłacającego ryczałt I od przychodów ewidencjonowanych (brutto, tj. przed odliczeniami) wyniósł w 2004 r. | 4322 zł, a w 2003 r. - 4167 zł.
Poza podatkami, sektor finansów publicznych, a ściśle mówiąc ta jego część, która nie stanowi budżetu państwa ani budżetów jednostek samorządu terytorialnego, ma własne źródła zasilenia. Obciążają one zarówno sektor przedsiębiorstw, jak i budżet państwa, który, zgadzając się na odpisywanie niektórych z tych danin od podstawy
M Według szacunków ekspertów, po uwzględnieniu odliczeń na ubezpieczenia społeczne, w warunkach 2002 r. przy dochodzie z działalności gospodarczej nie większym niż 30 000 zl rocznic przejście na stawkę 19% przyniosło stratę w wysokości 530 zł; przy dochodzie w wysokości 65 000 zł - korzyść w wysokości blisko 2550 zł. przy dochodzie w wysokości ISO000 zł - korzyść» wysokości blisko 26 S00 zł. a przy dochodzie w wysokości 350 000 zł - korzyść w wysokości blisko 61 500 zl (zob. _Rzeczpospolita". 20-21 grudnia 2003. s. CS).
127