12O Rozdział 8. Hermeneutyka radykalna Johna D. Caputo..
i Odrzuci nu koncepcji Be katu zamkniętego, sfcunczoncgo, I
i statycznego, a konsekwencji radykalne uczasowienie inltiprttacp □dpowii ilrn na tekst.
1 Uznania ścisłej zależności miedzy sensem tekstu a jego tnfcladnią
4. Podani a w wątpliwość prawomocności każdego dyskursu inlcrpitur,]!^. anierzającceo do adekwatności własnego dyskursu wobec tekstu.
5. „Odczarowania" władzy podmiotu, który nie panuje już nad tekstem li — ■ tak ul lim )n podmiotu poznania' ’.
Martin Heidegger wydaje się pogłębiać i systematyzowaćpogkć Nietzscheańskie w sprawie interpretacji. Dokonuje przewrotu w kr mcncutyce i czyni to zasadniczo w zaledwie kilku paragrafach stopę, fundamentalnego dzieła Bycie i czas (1927)“. Chodzi głównie o tai kwestionuje on założenia realizmu metafizycznego stojącego na stan, I wisku. że język jest przezroczystym i obiektywnym narzędziem bezp--średniego poznania. Język taki jednak nie istnieje, nie jest on bawics tylko narzędziem pośród innych narzędzi, ale tym, do czego już zask- I niczo przynależymy. Człowiekowi nie jest też dany jakiś ..boski puiii widzenia”, dzięki któremu, z zewnątrz i w sposób niezaangażowam I moglibyśmy zobaczyć jak się rzeczy mają. Metafizyka lyraczącą I utrzymuje stanowisko o bezpośredniości dostępu podmiotu do praeś I miotu, całkowitym zaufaniem darzy, będący w istocie abstrakcją, pod-miot epistcmotogiczny. Heidegger znosi tymczasem charaklerystyznc dla tradycji hermeneutycznej rozróżnienie na subtilitos intettigentk I oraz aubtUitos erpłanandi, problem interpretacji w sensie rechnicznyia I ancp pn za wtórny wobec tego, że człowiek zawsze już odnosi się do I Muu w rozumiejący sposób. Rozumienie ma zatem dla autora listu I o hiwraomir charakter przcdpi edykatywny. Innymi słowy, interpreta-ąa nie jest po prostu dającą się stosować procedurą, lecz posiada wy-■«■> niningirioy nssrr hyde^r-twieck polega na (samo)rozumieniu. Rozumienie jest też zawsze jakoś usytuowane. Pokazuje to Heidegger przywołując pogcia hfcątnwdd i nastrojenia (BC 202—203j. Fakiycz-nofc, mówiąc najogólniej, to sytuacja, w którą zostaliśmy rzuceni, ąłii u js. w której jesteśmy. Sposób naszego rozumienia pozostaje więc niiissais ■lilii miąrsnj z wasza ludzką faktyęznością. Jednakże kgytgb ■mtsn naasueaw nadaje jednocześnie nastrojenie, przez króre
bww>«
filozof nastawienie do świata, nastawienie, które zawsze nam lwjji uioś otwiera (BC 205,210). Rozumienie odbywa się z jednej I świetle horyzontu (termin ten przejmuje Heidegger od Hus-ertil.1 drugiej - projektu. Horyzontalność rozumienia można po-I jTfW w kategoriach przeformuiowanego przez Heideggera koła her-uffliuiytznego, które pojmuje on jako stały ruch od przedrozumienia to rozumienia. Horyzont oznacza więc ontoiogiczną ptzedstrukturę J rozumiema, która dowodzi tego, że rozumienie nic może mieć charak-mi bezpośredniego i obiektywnego (BC 210-218). Innymi słowy: soełkie rozumienie dane jest już zawsze na gruncie jakiegoś uprzedniego rozumienia. Do przedrozumienia należą kultura, język, historia, ńtiaroppgłąd, wyznawany system wartości, doświadczenia osobiste, łyp osilwota, zainteresowania, lektury itd. One to sprawiają, że nasze rozumienie nic może być nigdy transparentne. Nasze rozumienie jest zarazem projektujące (BC 206-210). Oznacza to, że projektujemy siebie aa różnorodne możliwości bycia, dalej zaś możliwości te projektujemy “ je względu na co" projektu (w ten sposób dokonuje się przejście od htu przez bycie ku znaczeniu bycia). Jak powiada John D. Caputo: „Dla Heideggera rozumieć to komekstualizować. sytuować rzecz wewnątrz isntekstualnego ustawienia, do którego ono [rozumienie) przynależy. Oto jest to. co Heidegger ma na myśli przez «projektowanie» rzeczy *P°t»d jej horyzontem*, czy «projektowanie bycia w jego byciu-'' Zaproponowana przez Heideggera koncepcja rozumienia w istotny ąwób radykalizuje hermeneutykę pokazując, że nie istnieje takie rozumienie, które byłoby hezzałnżeniowe. Jednakże, zdaniem Johna D. Caputy dopiero późniejsza myśl filozofa nosi znamiona projektu radykalnego.
Twórcą pojęcia hermeneutyki radykalnej jest jeden z najbardziej wpływowych filozofów a mety kańskich, a wciąż niemal nieznany w Polsce: John D. Caputo”. Pojęcia tego użył w tytułach swoich dwóch najwaź-
<Mbr* laNi Mnawitt
i 56. Dahtj jaśm MRM i pnihMei
* Mi V strony-
* O U* •* wualnaM, m MM WIwtiK Ciyie pbali MRAMoM Nortwrt IMMmMi.
_______III ----- ........... T*—’* I**’" *• -■■-*■■ —T*—**-
0i. lilflaStOSwauw- paflMan mattU/wMMi M-M— jl — feta** c<w».» ll7-ifci)o— iwniWiiiiii inmwiru usitlii tu