Dokładność określenia wieku wynosi:
- 1-2 Jata w uprawach i młodnikach la klasy wieku,
- 4 łata w miodnikach Ib klasy wieku,
- 6 Jat w drągowinach II klasy wieku,
- 10 Jat w drzewostanach III i IV klasy wieku,
- 10-20 Jat w drzewostanach starszych.
Wiek przeciętny określa się uwzględniając zróżnicowanie wieku w przedziale oraz miąższość drzewostanu. Wiek upraw określa się wg faktycznego wieku drzew, a nie wg da ty założenia uprawy.
• bonitacja drzewostanu — odzwierciedla produkcyjność siedliska i wyrażona jest w klasach (dla sosny i modrzewia wyróżnia się klasy la, I, II, III, IV, V, dla pozostałych gatunków - od I do V). Ustalana jest na podstawie relacji wysokości i wieku drzew w drzewostanie (Tablice zasobności 1986). Bonitację określa się z dokładnością 0,5 klasy.
| stopień (wskaźnik) zadrzewienia — obrazuje gęstość pokrycia gruntu drzewostanem. Określa się go z dokładnością do 0,1 wykorzystując wzory:
2--p (dla drzewostanów w wieku do 20 lat),
gdzie:
P - powierzchnia młodnika lub uprawy w ha,
AP - powierzchnia luk w drzewostanie wymagających uzupełnień i dolesień w ha;
Mi
2 ~ TT (dla drzewostanów starszych od 20 lat),
Mn
Mi - miąższość grubizny drzewostanu opisywanego wyrażona w m3,
Mn — miąższość drzewostanu modelowego (normalnego) wyrażona w m3, określona z tablic miąższości drzewostanów. Miąższość ta odnosi się do grubizny drzewostanu głównego i podrzędnego.
W drzewostanie mieszanym stopień zadrzewienia określa się jako sumę wskaźników cząstkowych, obliczonych dla poszczególnych gatunków drzew, jak w załączonym przykładzie:
6So 70 lat I bon. - 185 m3 : 388 m3 = 0,48 3Db 70 lat II bon. - 85 m3 : 332 m3 = 0,25 lBrz 70 lat I bon. - 25 m3 : 355 m3 = 0,07 razem: 295 m3 z = 0,80
(Szymkiewicz 1986). Dla sosny należy stosować tablice „A - silniejsze zabiegi pielęgnacyjne”, natomiast dla dębu i buka - tablice „B - słabsze zabiegi pielęgnacyjne”. Dla gatunków nie objętych wymienionymi tablicami należy stosować tablice gatunków drzew o zbliżonej dynamice rozwoju, a mianowicie:
- dla topoli i wierzby L wg osiki
- dla klonu, jaworu i lipy - wg buka
- dla wiązu i grabu - wg dębu
- dla pozostałych gatunków nie objętych tablicami - wg brzozy
• miąższość (zapas) drzewostanów, objętość drewna w drzewostanie w części nadziemnej drzew wyrażona w m3. Może być ustalona przez pomiar pierśnic i wysokości wszystkich drzew z wykorzystaniem tablic (metody pomiarowe) bądź też mniej dokładnie - przez pomiar na powierzchniach próbnych, z wykorzystaniem relaskopu (metody pomiarowo-szacunkowe) czy tablic zasobności.
• jakość, wyrażona w klasach od 1 do 4, cecha charakteryzująca takie wartości młodszych drzewostanów, jak zdrowotność, wzrost, rozwój, stopień uszkodzeń (jakość hodowlana) oraz cenność sortymentów drewna drzewostanów starszych (jakość techniczna).
Wymienione wyżej główne cechy taksacyjne są podawane w opisie taksacyjnym dla każdego z wydzielonych pięter drzewostanu oddzielnie. Wyróżnia się z reguły drzewostany jedno-, dwu- lub trzypiętrowe.
Przed sporządzeniem opisu taksacyjnego dokonuje się wyodrębnienia wydzieleń (wyłączeń pododdziałów). Podstawą wyodrębnienia wydzieleń są różnice w (25):
- kategorii ochronności lasu,
- strukturze pionowej drzewostanu (jedno-, dwu- czy trzypiętrowe),
- siedliskowym typie lasu,
- odmiennym sposobie zagospodarowania lasu (zrębowy, przerębowy, zrębo-wo-przerębowy),
- pochodzeniu drzewostanu (nasienne, odroślowe),
- gatunku drzew,
- składzie gatunkowym (przy różnicach większych niż 20%),
- przeciętnym wieku drzewostanu:
od 5 lat dla I klasy wieku, ponad 10 lat dla II i III klasy wieku, ponad 15 lat dla IV i V klasy wieku, ponad 20 lat dla VI i wyższych klas wieku,
- stopniu zadrzewienia: o 0,2 i więcej,
- klasie bonitacji drzewostanu: o jedną klasę,
- klasie jakości drzewostanu: o co nąjmniej dwie klasy.
Przykładowy opis taksacyjny planu urządzenia lasu przedstawiono na rys. 2.
41