M = m
g
gdzie:
M - miązazoHĆ drzewostanu na określonej powierzchni, m — miąższość drzew próbnych,
O - powierzchnia przekroju pierśnicowego wszystkich drzew w drzewostanie, g - powierzchnia przekroju pierśnicowego drzew próbnych.
Drzewa próbne można pobierać losowo, lecz korzystniej jest je wybierać jako przeciętne pod względem różnych cech taksacyjnych, np. grup pierś-nicowych drzew i ich wysokości. Na potrzeby wyznaczenia stopnia zadrzewienia liczba drzew próbnych winna zmieścić się w przedziale 5-10%.
Metody pomiarowo-szacunkowe
Oparte są na wybranych celowo lub losowo fragmentach drzewostanu.
Wyróżnia się tu następujące metody:
• liczenia drzew. Liczy się wszystkie drzewa w drzewostanie oraz mierzy pierśnicę na losowej próbie w celu określenia przeciętnego przekroju pierś-nkowego drzew. Dla pewnej liczby drzew o grubościach zbliżonych do przeciętnej pierśnicy drzewostanu mierzy się wysokości drzew i określa średnią wysokość drzewostanu. Wykorzystując otrzymane wyniki na podstawie odpowiednich wzorów oblicza się miąższość drzewostanu; i powierzchni próbnych z wyboru. Wybiera się reprezentatywną (pod względem przeciętnych cech drzewostanu) powierzchnię próbną o wielkości 25-30% powierzchni szacowanego drzewostanu. Na powierzchni próbnej dokomęt się pomiaru pierśnic i wysokości drzew, co pozwala obliczyć miąższość drzewostanu na powierzchni próbnej. Miązszosc drzewostanu na szacowanej powierzchni oblicza się ze wzoru:
M I m’ -,
P
gdzie:
hi - miąższość drzewostanu na powierzchni (P),
m’ - miąższość drzewostanu na powierzchni próbnej (p)-
• statystyczno-matematyczną. Miąższość oblicza się wg formuły:
ku- = GHF,
gdzie:
Afo» - miąższość drzewostanu na lha,
G - powierzchnia przekroju pierśnicowego w m2,
U - przeciętna wysokość drzewostanu w m,
F - drzewostanowa liczba kształtu.
Powierzchnia przekroju pierśnicowego drzewostanu (G) może być określona w oparciu o powierzchnie próbne kołowe lub relaskopowe (wykorzystując relaskop Bitterlicha). Powierzchnie próbne kołowe w pomiarach szczegółowych zakłada się w zależności od stopnia zróżnicowania drzewostanu w liczbie od 5 do 20 na 1 ha.
Przy stosowaniu powierzchni relaskopowych powierzchnię przekroju pierśnicowego drzewostanu oblicza się w oparciu o wykonane pomiary w terenie:
- kąta nachylenia terenu,
- ustalenia liczby drzew spełniających warunek relaskopu (gdy pozorna grubość drzew na wysokości 1,3 m w toku pełnego obrotu jest szersza niż szczerbinka relaskopu),
- pierśnic i wysokości drzew, potrzebnych do obliczania wartości przeciętnych.
Szczegóły obliczeń miąższości drzewostanu metodą statystyczno-matema-tyczną określa Instrukcja Urządzania Lasu (25).