serca (a więc zwiększenie objętości krwi napływającej do komór w czasie dłużej trwającej przerwy) sprzyjają zwiększeniu objętości wyrzutowej tak, aby mimo miernej bradykardii zwiększyła się w pewnych granicach pojem-ność minutowa serca.
W procesach przystosowawczych można więc odróżnić odczyny regulacyjne czynnościowe oraz zmiany przystosowawcze anatomiczne (strukturalne) Dotyczy to również odczynów przystosowawczych w warunkach patologicznych. Przebywanie w środowisku o obniżonym ciśnieniu atmosferycznym jest zrazu przyczyną zwiększenia pojemności minutowej serca oraz wentylacji płuc, a także uruchomienia zasobów krwi ze zbiorników jej zalegania, później zaś zwiększenia odnowy szpikowej krwinek czerwonych. W przebiegu nabytych wad serca przerost mięśnia odpowiedniej komory lub/i przedsionka może przez długi czas zapewnić utrzymanie względnie prawidłowych stosunków hemodynamicznych.
Zjawiska adaptacji (podobnie jak każda reakcja ustroju na działający nań bodziec) mogą mieć charakter normoergiczny (tj. adekwatny do rodzaju i nasilenia bodźca), hiperergiczny (tj. nadmierny, często dla ustroju niekorzystny) oraz hipoergiczny (niedostateczny, zwykle świadczący o złym stanie czynnościowym organizmu).
3.3.
Układy regulacyjne liniowe i nieliniowe
Parametry podstawowych czynności ustroju utrzymują się w wąskich granicach. Procesy kontrolujące całość tych zjawisk nazywamy procesami regulacji funkcji ustroju. Dotyczą one - tak można spojrzeć na organizm ludzki i zwierzęcy - hierarchicznie wzajemnie ze sobą powiązanych układów, z których każdy jest na ogół z jednej strony ogniwem w układzie lub układach nadrzędnych, z drugiej zaś sam składa się z podukładów bardziej elementarnych. Każdy układ włączony w procesy regulacyjne otrzymuje, a także wysyła pewną informację: odpowiednio tzw. sygnały wejścia (zwykle pochodzące od innych systemów) oraz sygnały wyjścia (skierowane ku innym, lecz niekiedy i ku własnemu systemowi). Połączenia nerwowe oraz zależności humoralne umożliwiają tworzenie w ustroju sieci układów regulacyjnych 0 łożonej strukturze materialnej i skomplikowanych zależnościach czynnościowych.
69