Ogólne przemiany zachodzące na elektrodzie można więc zapisać
w postaci równania
W wyniku zachodzących reakcji następuje tylko przejście pewnych ilości kalomelu stałego do roztworu lub wydzielenie się go z roztworu. Stężenie Hg2CI2 w roztworze pozostaje jednak bez zmian, ponieważ roztwór kalomelu jest roztworem nasyconym. Stężenia jonów Hgf * i Cl w roztworze nie ulegają praktycznie większej zmianie, potencjał elektrody kalomelowej utrzymuje się na stałym ■ poziomie. Dlatego elektroda ta używana jest bardzo często w potencjometru jako elektroda porównawcza. Potencjał jej waha się zaledwie I w zakresie dziesiętnych części mV. Ewentualne pojawienie się jonów Hg2* spowodowałoby zmianę potencjału elektrody. W celu zabezpieczenia elektrody przed obecnością Hg2+ do sporządzenia jej nie używa się czystego kalomelu, lecz pasty kalomelowej zawierającej niewielkie ilości rozdrobnionej rtęci.
Potencjał elektrody rtęciowej
£h* — £h« + ~2— *8 aHg| * (3.28)
Potencjał elektrody kalomelowej jako elektrody metalicznej zależy od aktywności jonu rtęci(l) Hgf+, która jest związana z aktywnością jonów Cl~ iloczynem rozpuszczalności Hg2Cl2
Stąd aktywność jonu rtęci(I)
(X30)
Podstawiając do wzoru na potencjał aktywność jonu rtęci (I) wyznaczoną z iloczynu rozpuszczalności, otrzymuje się |
£hs.hs2ci2 — E
Wyrażenie Ehb +
—lg Kti h«2ci2 w danej temperaturze
Kałą i przyjmuje się, że wynosi ono Et., (potencjał no