P1050525

X PU I ENC JOM ETUI A

128

Elektroda chlorosrebrowa uzyskuje potencjał zależny od stężenia chlorków w roztworze elektrodowym. Ponieważ roztwór ten ma skład stały, więc potencjał elektrody wyprowadzającej względem tego roztworu ma wartość stałą. Jednak na potencjał elektrody szklanej jako całości — czyli na potencjał elektrody wyprowadzającej w stosunku do roztworu, w którym zanurzona jest elektroda szklana — składają się dwa potencjały: potencjał roztworu napełniającego elektrodę <0.1 mol 1 HO) względem roztworu zewnętrznego i potencjał elektrody wyprowadzającej (chlorosrebrowej) względem roztworu napełniającego. Ponieważ, jak wspomniano wyżej, ten drugi potencjał jest stały, elektroda wykazuje potencjał zależny od różnicy pH obu roztworów.

Różnica potencjałów, jaka się wytwarza między roztworami podzielonymi ścianką elektrody, jest proporcjonalna do różnicy pH tych roztworów.

Istnieją fakty przemawiające za tym, że różnica potencjałów między roztworami przedzielonymi ścianką elektrody jest sumą dwóch różnic potencjałów, a mianowicie potencjału tworzącego się na granicy faz szkło roztwór badany i potencjału wewnątrz elektrody na granicy faz szkło—roztwór 0.1 mol/1 HC1. Dlatego w schemacie elektrody (3.47) zaznaczona jest podwójna. kreska pionowa. Potencjały te powstają zupełnie niezależnie od siebie. Wytworzenie różnicy potencjałów między powierzchnią szkła i roztworem w roztworach kwaśnych tłumaczy się tendencją jonów H ⁺ do zastępowania w szkle kationów metali alkalicznych

|    -ł- Na,;,

gdzie: sz — membrana szklana; r - roztwór.

W szkle elektrod do pomiarów pH występują grupy anionowe —(Si—O)^- pochodzące z rozerwania łańcuchów

—Si—O-Si-O-

Jon H * łączy się silnie z tlenem grupy anionowej za pośrednictwem pary elektronowej tlenu i powstaje ugrupowanie będące słabym kwasem —Si—OH-lłCationy Na* są wiązane przez grupę anionową dużo słabiej i w procesie hydrolizy szkła częściowo opuszczają warstewkę powierzchniową. Silne wiązanie jonów wodorowych sprawia. że w warstwie powierzchniowej znajduje się nadmiar jonów wodorowych, szkło uzyskuje ładunek dodatni względem stykającego