P1050526

u ELEKTRODY 129

się z nim roztworu. Wytwarza się różnica potencjałów, po ustaleniu której liczba jonów wodorowych wnikających w szkło jest równa liczbie jonów metalu alkalicznego opuszczającego szkło.^\

- W roztworach zasadowych (gdzie stężenie jonów Na* jest dużo większe od stężenia jonów H ⁺) następuje wymiana między jonami Na‘ w roztworze i jonami H⁺ w sieci szkła, przy czym jony Na⁺ zajmują tylko częściowo miejsca zwolnione przez jony wodorowe, co powoduje zmianę potencjału szkła w kierunku ujemnym. Elektroda szklana wykazuje wówczas tzw. błąd sodowy, którego wartość zależy od pH roztworu. Jeżeli pH roztworu jest większe od 10, to błąd sodowy może być tak duży, że elektroda traci całkowicie swoje właściwości jako elektroda jonów wodorowych i zaczyna funkcjonować jako elektroda sodowa lub potasowa. Dłuższe przechowywanie elektrody w takim środowisku może ją zniszczyć całkowicie. Błąd sodowy zależy od szkła elektrodowego. Elektrody ze szkła sodowego mają duży błąd sodowy. Małym błędem odznaczają się elektrody ze szkła litowego. Zależność potencjału elektrody od pH roztworu powyżej pH 9—10 przestaje być prostoliniowa. Elektroda szklana pracuje najlepiej w przedziale pH 2—10, w którym potencjał jej jest liniową funkcją pH. Potencjał elektrody szklanej w temp. 25°C określa równanie

E = £(uj—0,059 pH    (3.49)

gdzie E₍^c„, zależy m.in. od stosowanej elektrody wyprowadzającej oraz od tzw. potencjału asymetrii.

(Potencjałem asymetrii )nazywa się różnicę potencjałów, jaka występuje po obu stronach membrany, nawet wówczas, gdy aktywności jonów wodorowych w roztworach wewnętrznym i badanym są jednakowe.

iĘlcktroda szklana jest niewrażliwa na substancje utleniające i redukujące, co stanowj jej najważniejsza zaletę) / Może być ona _JÓ»meż stosawima w    lepgfiSci. w rfTTtWCT*^

. koloidalnych, a także w środowiskach niewodnych. Nie można natomiast elektrody szklanej itosować w roztworach bardzo kwaśnych lub bardzoHttkafic^TlVćh.~zwłaszcza w obecności jonów sodowych. Zakres"" stosowania elektrody można wprawdzie przesunąć poniżej pfl~2 przez zwiększenie szybkości odczytywania wskazań przyrządu pomiarowe-