P1050538

3. POTENCJOM ETUI A 140

o określonych wymiarach nośnika ładunku. Należą do nich roztwory makrocyklicznych antybiotyków, jak walinomycyna, monaktyna. no-naktyna. a także układy syntetyczne o strukturze cyklicznych poliete-rów. Wykazują one niezwykle dużą selektywność względem potasu, rubidu, amonu (zbliżona wielkość promienia jonowego) w porównaniu do metali alkalicznych o mniejszych promieniach jonowych (np. sodu) Umożliwia to pomiar stężenia jonów potasu w obecności nadmiaru jonów sodu, czego nie udało się osiągnąć za pomocą elektrod szklanych.

Elektrody jonoselektywne uczulane

Elektrody jonoselektywne uczulane stanowią specjalny rodzaj elektrod. Składają się one z właściwej elektrody jonoselektywnej i układu przetwarzającego lub wyodrębniającego oznaczany składnik z próbki analitycznej. Elektrody te jako czujniki elektrochemiczne są źródłem sygnału elektrycznego, który jest stosowany do określania stężenia substancji elektroaktywnych. Do elektrod jonoselektywnych uczulanych należą elektrody enzymatyczne i gazowe.

Elektrody enzymatyczne

Najnowszą grupę elektrod membranowych stanowią elektrody enzymatyczne. Ich działanie polega na oznaczaniu jonu, który powstaje jako produkt reakcji enzymatycznej specyficznej dla danego związku organicznego. Jako przykład można podać elektrodę czułą na mocznik. Na rys. 3.11 przedstawiono schemat takiej elektrody.

Podstawową częścią elektrody enzymatycznej czułej na mocznik jest elektroda szklana 3 czuła na jony NH«. Elektroda szklana, zawierająca elektrodę wyprowadzającą / i roztwór wewnętrzny 2, otoczona jest warstewką żelu akryloaminowego 4 zawierającego enzym — ureazę. Cząsteczki mocznika dyfundujące z roztworu do powierzchni elektrody ulegają w warstwie żelu rozkładowi enzymatycznemu zgodnie z reakcją

C0(NH_J)_J + H,0 + 2H^ł    C0₂ + 2NHX

Wytworzone w wyniku tej reakcji jony amonowe powodują zmianę potencjału elektrody szklanej. Zmiana potencjału zależy od stężenia powstających jonów amonowych, a tym samym od stężenia