P1050544 2

3. POTENCJOM ETH1A 146

praktyczne znaczenie powinna być podawana metoda wyznaczania, sita jonowa roztworu i stężenie badanych jonów. Jeżeli w roztworze znajduje się jon główny A i przeszkadzający B, to potencjał elektrody

RT

E = const+ — ln [a_A + K_A._Ba_B]    (3.60)

gdzie: a_A — aktywność jonu głównego¹, a_B — aktywność jonu przeszkadzającego.

Wzór (3.60) jest słuszny, jeżeli ładunki jonu głównego i przeszkadzającego są równe jedności. W przypadku jonów o innym ładunku równanie Nikolskiego przyjmuje postać

RT

E = const + —- ln [a_A + K_A._B a_B^A'^lB]    (3.61)

gdzie: z_K — ładunek jonu głównego, z_B — ładunek jonu przeszkadzającego.

Wspólną cechą elektrod membranowych jest to, że ich potencjał zależy nie tylko od stężenia jonu oznaczanego, lecz także od stężenia innych jonów obecnych w roztworze. Równanie wyrażające potencjał elektrody jonoselektywnej podane przez IUPAC [3.5] jest następujące:

E = const + m_g[a_A++AC^,c(a_c)'^A/,c+...] (3.62)

^ZA^F

gdzie: £ — doświadczalnie obserwowany potencjał, mV; R — stała gazowa, 8,31441 JK^-1 mol^-1; T — temperatura, K; F — stała Faradaya (9,648670 ±0,000054)-10⁴, C-moI^-1; a_A — aktywność jonu A; a,, a_c — aktywności jonów przeszkadzających B, C; k%¹n — potencjo metryczny współczynnik selektywności; z_A — ładunek jonu A (liczba całkowita odpowiadająca znakiem i wartością ładunkowi jonu A); z_B, z_c — ładunek jonów B, C.

Termin „const” obejmuje potencjał wzorcowy lub zerowy elektrody wskaźnikowej.

Potenciometryczny wwólriynnik selektywności jest to ws]iiMi'/yn.-nik proporcjonalności w równaniu Nikolskiego (stała K), ‘rtrrr^TjyTT

1

Często jon główny oznacza się I. a Jon przeszkadzający J. W podręczniku używane a symbole stosowane przez IUPAC [3.5].    '    7