147
3.4. ELEKTRODY adolność elektrody jonoselektywnej do wybiórczego reagowania na zmiajiy aktywności^oznaczanego jonu w obecności luny eh. prze* "okadzających jonów. Tlie jeSr~to-termin identyczny z podobnym terminem używanym w procesach rozdzielania. Metody jego wyznaczania są dokładnie opisane C3.5] (patrz p. 3.5.6).
Potencjometryczny współczynnik selektywności jest wyrażeniem na ogół bardziej skomplikowanym od stałej równowagi reakcji wymiany jonowej, zachodzącą w elektrodzie szklanej do oznaczania pH.
W przypadku elektrod membranowych stałych (szklanych, krystalicznych, homo- i heterogenicznych) wpływ na potencjał elektrody ma — jak wspomniano — związana z potencjałem dyfuzyjnym ruchliwość jonów w fazie membrany: Równanie uwzględniające wpływ ruchliwości na potencjał elektrody jest następujące:
(3.63a)
£ = const +
gdzie: uB — ruchliwość jonu przeszkadzającego w fazie membrany; uA — ruchliwość jonu oznaczanego w fazie membrany.
Parametrem określającym selektywność tych elektrod jest iloczyn (3.63b), który wyraża dla nich potencjometryczny współczynnik selektywności
— Ka.b (3.63b)
«*
W elektrodach szklanych lub z ciekłymi membranami przebiegają reakcje wymiany, podczas gdy w membranach krystalicznych dominu-ją reakcje tworzenia nowych trudno rozpuszczalnych związków, zachodzące przy powierzchni membrany. Selektywność tego typu elektrod można wyrazić jako stosunek iloczynu rozpuszczalności związku jonu oznaczanego do iloczynu rozpuszczalności związku jonu przeszkadzającego. Dla krystalicznej homo- lub heterogenicznej elektrody chlorkową
Ko
Ko
= 300
Elektroda jest więc znacznie bardziej selektywna względem bromków niż chlorków. Nie może więc być użyta do oznaczania chlorków • obecności bromków.