P1050764

|\NOSA I ll>RKIł"'ICZ

Ryc. 2. Rozmieszczenie mooet z I Urf mcnmc/ri na terytorium Hotui.1 j - typ Crijen] • Ber chief b - typ Sighct (?); c - typ Hu>i-Vovrłe*ii; d - typ Urauc c - typ Ocmp-C&ibuncfU. 1 - typ mieszany.

Abb. 2 Yrrtcilungauf dcm Gcbtet Polem der Munzcn aut der 1. 1'hate a Typ Criycni Bcrchicy; b Typ Sighet (?); c - Typ Hup Vbvricfti; d - Typ Lanua. e - Typ Ocnija-Cirhunoti. i - Muchtyp

2003, 16. Fig. 2). Przeprowadzone analizy spek-irochemiczne wykazały, ze skład kruszcu, taki został użyty do wybicia monet, jest bardzo zbliżony. Poza tym dwie z odkrytych monet wykazują sti-ne podobieństwo stylistyczne, co mozc sugerować. \i. są to wyroby pochodzące z te) samej mennicy ¹ Rudnicki 2003, 17). Należy jednak podkreślić, ze powierzchnia monet uległa silnemu zniszczę mu, przez co ewentualne inskrypcje są nieczytelne Dzięki uprzejmości M. Rudnickiego wiadomo mi również. tx w Pcłczyskach odkryte zostały dwie dalsze tego typu monety, dotychczas niepublikowane'.

Inna moneta, należąca z dużym prawdopodobieństwem do typu Hu$i-Vovriesti, pochodzi z osady w Hrcbcnnem. woj. lubelskie (nr kat. 7. Tabl. 1:3). Pierwotnie moneta ta znaidowała się w jamie osadowej, w której wystąpiły również fragmenty ceramiki tzw. grupy „czcrniczyńskiej". a także fragmenty skorup naczyń kultury przeworskiej

W tym micjKu chciałabym podziękować M. Rudnickiemu u udostępnienie mi fotografii monet, a lak/e za infor nucfc o dalszych znaleziskach

Informację tę. Jak równie/ zdjęcie monety. po»«*Ł»m dzięki uprzejmości V I uc/kicwicw z Instytutu Archeologu UMCS. u kiorc bardu) dziękuię.

----..... , ■

« w/ni ł/A7i(

107

z jej I horyzontu ceramicznego' (z«,b. Kokowski 2006. 31 32). Opisywana moneta charakteryzuje się słabym odbiciem stempla, które spowodowało iż ewentualne inskrypcje są obecnie nieczytelne.

Do znalezisk z omawianej tutaj fazy menniczej można z dużym prawdopodobieństwem zaliczyć również monetę / miejscowości Kruhel Mały. woj podkarpackie (na granicy z miastem Przemyśl)

- nr kat. 8. Tabl. 1:4. Zdaniem M. Mielczarka, reprezentuje ona egzemplarze bite na terenie Banatu (Mielczarek 2003. 302). Badacz ten znalazł dla niej odpowiednik w typie Kanina, sugerując pewne po dobieństwo, jednak zaznaczając, iż sugestia ta ma dość słabe podstawy (Mielczarek 2003. 302, przypis 11). Zastanowić się jednak trzeba, czy moneta ta nic należy do omawianego tutaj typu Hu$i-Vo-vrieęti. Wyobrażenia, jakie widoczne są na awer-sie i rewersie, nie odbiegają w żadnym stopniu od przedstawień znanych z monet tego typu. Bar dzo zbliżona do niej, pod względem przedstawień, jest opisywana wyżej moneta z Hrebennego. Poza tym, porównując publikowane fotografie monet, również w obrębie tego typu widać znaczne różnice wyobrażeń (Preda 1973. PI. VI 11:7-15). Z kolei publikowane przez T. D. Parpau(a fotografie monet typu Ramna nie przypominają w żadnym stopniu monety z Kruhela Małego (por. Pdrpilufa 2006. PI. 30:9-12). Dodatkowo należy podkreślić, ze znaleziska zarówno monet typu Ramna. jak i typu Hu>i Vovrie$ti rejestrowane są częściowo na tych samych obszarach (por. mapy - Preda 1973, Fig. -I oraz Fig 10). Również M. Karwowski zalicza monetę z miejscowości Kruhel Mały do typu Hu$i-Vovrie*ti (Kar wowski 2007, 136).

Waga monet tego typu w ok 70-75% zawiera się pomiędzy wartościami 13-14 g. Pozostała licz ba monet posiada wagę ok, 11-12 g (Rudnicki 2003. 20). W związku / tym, iz nic dysponujemy Informa cjami na temat wagi wszystkich monet zamleszczo nych w katalogu, nie możemy / całą pewnością po wiedzieć, jak się ona kształtuje, generalnie jednak zawiera się w przedziale 11 -12 g. ledynie moneta z miejscowości Kruhel Mały jest cięzsza. icj waga wynosi 13,17 g.

TYP LARJSSA

Serie monet typu lamia (lub Lantsa-Apollo) są rejestrowane, w przeważającej mierze, w central ncj i zachodniej Oltenu. w środkowym dorzec/u rzeki Olt Brak archeologicznych dowodów na ist menie celtyckich osad na tym obszarze we wzmian kowanym czasie jest icdnym z powodow przv pisywania tych wyrobów ludności gcto-dackiei nic można jednak całkow icie wykluczyć wph "ów stylu celtyckiego. Monety te są współczesne z typem Hu$i-Vovrieyti. omawianym wyiei • Preda 1973. 132-149; 2007.117).

Na awersic występuic głowa Larissy (lub według innych Apolla) skierowana na wprost, która nawiązuje bezpośrednio do przedstawień greckich tetra-drachm z Amphipolis (Pink 1939.67; Preda 1973. 12). Rewers przedstawia jeźdźca na koniu, pod którym występuje albo gałązka palmowa albo linia w formie plecionki (por Preda 1973. PI. XXVIII. XXIX. XXX: 1-5)

Typ ten reprezentowany jest przez pojedyncze znalezisko bez dokładnej lokalizacji (nr kał. 17. Tabl. 1:11). Moneta ta przechowywana iest w Muzeum Narodowym w Krakowie. Po raz pierwszy publikowana była przez D. F. Allena w 1975 roku jako jedna z monet pochodzących z Krakowa (Allen 1973). Na jej obccnosc w zbiorach wymienionego muzeum zwracał również uwagę A. Mikołajczyk, jednak me poswięcaiąc jet więcej uwagi ( \Ukcdat-czyk 1982. 17). Z całą pewnością jest to moneta bez pew nej lokalizacji i me ma tak naprawdę pewności. że została znaleziona na terenie Polski. Być mozc stanowiła pierwotnie częśc większej kolekcji numizmatycznej. W archiwum Działu Numizmatycznego Muzeum Narodowego mc ma żadnych informac ji co do jej pochodzenia, a także sposobu iej pozyskania.

Waga monet typu larissa w ok. 2/3 przypadków zawiera się pomiedzs wartościami 13-14 g. Pozostała liczba monet posiada wagę ok. 14-15 g lub 11-12 g (Preda 1973, 136). Moneta opisywana wyżej. z wagą 13,16 g. mieści się w najczęściej występującym przedziale wagowym 13-14 g.

TYP OCNITA-CARBL NE§TI

Monety tego typu bile były w Oltenu równinnej. Związane są one stylistycznie z innym typem znanym t tego obszaru, a mianowicie Prundu-fi-