s4(3)

CZęŚĆ » ZASTOSOWANIA

duża część ludzi żyje w biedzie, mamy na myśli 20 procent czy 40? Dlatego w tym i wszystkich kolejnych rozdziałach przytaczam wybór najważniejszych danych wziętych z życia.

Większość produkcji światowej powstaje w niewielkiej liczbie krajów

Światowe PKB w 2010 roku według danych Banku Światowego wyniosło około 63,4 biliona dolarów. Pięć największych gospodarek to: USA (22,6 procent gospodarki światowej), Chiny (9,4 procent), Japonia (8,7 procent), Niemcy (5,2 procent) i Francja (4 procent)³, łych pięć gospodarek odpowiadało więc za połowę światowej produkcji.

W 2010 roku „kraje o wysokim dochodzie” (według klasyfikacji Banku Światowego z dochodem na głowę powyżej 12 276 dolarów) łączne osiągnęły PKB w wysokości 44,9 biliona dolarów⁴. Stanowiło to 70,8 procenta wartości gospodarki światowej. Reszta świata, czy też świat rozwijający się, miała w sumie 18,5 tryliona, czyli 29,2 procent światowego PKB. Za dwie trzecie (66,6 procenta) tej wartości odpowiadało jednak pięć największych gospodarek rozwijających się: Chiny, Brazylia, Indie, Rosja i Meksyk⁵.

Większość krajów rozwijających się wytwarza małą - naprawdę małą - cząstkę tego, co produkują kraje najbogatsze

Zazwyczaj PKB bardzo biednych, małych krajów rozwijających się (między 5 a 10 milionów ludności), takich jak Republika Środkowej

PKB USA wynosiło 14,4 biliona dolarów, Chin - 5,9, Japonii - 5,5, Niemiec -3,3, a Francji - 2,5 biliona.

Ta definicja oznacza, że kilka krajów, których normalnie nie uznano by za bogate, zostało włączonych do świata „wysokich dochodów" - parę byłych państw socjalistycznych (Polska, Węgry, Chorwacja i Słowacja) i dwa biedniejsze państwa naftowe (Arabia Saudyjska i Libia). Nie są one jednak wystarczająco duże, żeby zniekształcić obraz całości.

PKB Chin wynosiło 5,9 biliona dolarów, Brazylii - 2,1, Indii - 1,7, Rosji -ł,5, a Meksyku - bilion. Razem daje to 12,2 biliona dolarów.

Afryki czy Liberia, znajduje się w granicach 1-2 miliardów dolarów, czyli 0,001-0,002 biliona dolarów. To nie jest nawet 0,01 procenta PKB Stanów Zjednoczonych (w 2010 roku wyniosło 14,4 biliona dolarów).

Według klasyfikacji Banku Światowego trzydzieści pięć krajów o niskim dochodzie (w roku 2010 były to kraje o dochodzie niższym niż 1005 dolarów per capita) miało w sumie PKB wartości 0,42 biliona dolarów. To inaczej 0,66 procent gospodarki światowej i 2,9 procent amerykańskiej.

Nawet większe kraje rozwijające się (trzydzieści-pięćdziesiąt milionów mieszkańców) o średnim dochodzie, jak Kolumbia czy RPA, mają dochody wartości trzystu-czterystu miliardów dolarów. To ledwie tyle, co PKB średniej wielkości stanu w USA, jak Waszyngton czy Minnesota.

Jeśli chodzi o dane PKB per capita, rozrzut jest ogromny. Ponieważ są one podobne - w teorii identyczne, w praktyce niekoniecznie do danych dotyczących dochodu na głowę, przy którym na chwilę się zatrzymamy, wystarczy teraz wspomnieć, że mówimy tu o zróżnicowaniu rzędu pięćsetkrotności.

DOCHÓD

Dochód krajowy brutto, czyli DKB

DKB można przedstawić jako sumę dochodów, a nie produkcji, ponieważ każda osoba zaangażowana w działalność wytwórczą otrzymuje zapłatę za swój wkład (inna sprawa, czy wypłacane sumy są „sprawiedliwe”). Wracając do przykładu piekarza: zapłaciwszy za mąkę, jaja i inne nakłady pośrednie, piekarnia podzieli swą wartość dodaną na płace pracowników, zyski udziałowców, spłatę odsetek kredytu, który być może zaciągnęła, i pośrednie podatki, automatycznie doliczane do generowanego przychodu (jak podatek od wartości dodanej, VAT czy podatek od sprzedaży).