Jeżeli przemiana przebiega bez tarcia, to pracę techniczną przedstawia w układzie p, V pole zawarte między krzywą przemiany przebiegającej w układzie zamkniętym a osią p. Pracę techniczną można więc w tym przypadku obliczyć bezpośrednio za pomocą wzoru
dLt = - Vdp,
2
(3.35)
(3.36)
w którym Vm - średnia objętość czynnika w czasie przemiany.
Dla przemian przebiegających z tarciem prawe strony równań (3.35), (3,36) oraz omówione wyżej pole w układzie p, V przedstawia pracę techniczną całkowitą Ltc
Przebieg przemian w roboczej maszynie przepływowej można otrzymać, zmieniając na rys. 3.9 kierunek poszczególnych przemian. Napełnianie przebiega wówczas przy ciśnieniu niższym od ciśnienia przy wytłaczaniu. Praca wykonana przez maszynę jest ujemna, maszyna musi być napędzana.
Znak pracy technicznej całkowitej:
(3.37)
rozprężanie (spadek ciśnienia) dp < 0, dLfc > 0,
sprężanie (przyrost ciśnienia) dp > 0, d Ltc < 0.