Scan0010

40

19.    Psy rude, czarne, szare, żółte w stosunku 1 :1 : I : 1.

20.    Tak — od dwóch par genów.

21.9:7.

22.    Współdziałanie dwu par genów, 1 linia AAbb x 2 linia aaBB, F| — AaBb.

23.    Współdziałanie jak w zadaniu 22, świnie piaskowe A-bb lub aaB-, czerwone A-B-, białe aabb.

24.    S iwe : gniade : kasztanowate (6:1:1).

25.    Siwe : karę : gniade : kasztanowate (4: l :2: 1).

26.    Ogier ssKk, klacz Ssk-.

27.    Siwego.

28.    Siwe : karę : gniade (2: ł : 1).

29.    a) Albinosy (1/4), dzikie (3/8), cynamonowe (3/8); b) albinosy (1/2), dzikie (3/16), cynamonowe (1/16), czarne (3/16), czekoladowe (1/16); c) albinosy (1/2), czarne (1/4), czekoladowe (1/4).

30.    Samiec CcAaBbDD; samica I CCAAbbDD; samica II CcAabbDD.

31.    Samiec ccAABbDD; samica 1 CcA-BBDD; samica II CCaabbDD.

32.    1 :3.

33.    a) 3: 1; b) 1 : 1 :2; c) 2: 1 : 1.

34.    Współdziałanie 2 par genów daje barwę czerwoną. Sprawdzenie poprzez skrzyżowanie czerwonych mieszańców.

35.    Nie.

36.    Epistaza przez dominację.

IV. DZIEDZICZENIE CECH ILOŚCIOWYCH

Często obserwuje się występowanie właściwości, których nie można uważać za „cechy alternatywne”, wykazują one ciągłą skalę zmienności. Do takich cech należy np. wzrost, waga, długość sierści, liczba jaj składanych przez kury itp. Cechy takie nazywane są cechami ilościowymi. Uwarunkowane są działaniem licznych, odrębnych genów. Geny te różne co do swej istoty, lecz wywołujące jednakowy lub prawie jednakowy efekt, których działanie może się sumować, nazywamy genami kumulatywnymi ze względu na sumowanie się (kumulację) ich efektów fenotypowych. Geny te zwane są także genami wielokrotnymi, genami polimcrycznymi lub poligenami. Stopień wykształcenia się cechy ilościowej zależy więc od liczby genów o efektach sumujących się, znajdujących się w genotypie danego osobnika. Często nazywane są one genami aktywnymi i ich symbole piszemy dużą literą w odróżnieniu od genów nieaktywnych, pisanych małą literą.

Ciągły charakter zmienności cech ilościowych wymaga zastosowania specjalnych metod statystycznych i biometrycznych. Przy ich pomocy możemy określić, czy dany zbiór jest zbiorem „czystym” (tzn. istnieje jedna pula genów kumulatywnych) czy dana zmienność jest wynikiem segregacji, ile par genów bierze udział w wykształceniu danej cechy.

Liczbę genów kumulatywnych możemy w przypadkach, gdy nie jest ona większa od 6 określić na podstawie proporcji w jakich występują skrajne fenotypy np.

1    para 1 : 2 : 1,

2    para 1 : 4 : 6 : 4 : 1.

Okazuje się, że stosunki rozszczepień będą się kształtować zgodnie z rozwiniętym dwumianem (a + b)ⁿ (stąd praktyczne zastosowanie trójkąta Pascala — patrz s. 1 16).

Często przy krzyżowaniu osobników różniących się fenotypowo cechą ilościową, występuje zjawisko transgresji, tj. przekroczenia zakresu zmienności pokolenia rodzicielskiego.