scan0034 3

6

20.3.    Mechanizm procesu....................................... 252

20.4.    Warunki prowadzenia procesu.................................... 253

20.5.    Procesy lechnicznc...................................254

20.6.    Przykłady technologii......................................... 256

20.7.    Przewidywane kierunki    rozwoju ................................. 256

Literatura uzupełniająca ........................................... 258

21. Biologiczna utylizacja ścieków i odpadów stałych........................ 259

21.1.    Charakterystyka ścieków ...................................... 259

21.2.    Charakterystyka ogólna oczyszczania ścieków........................ 261

21.3.    Tlenowe procesy utylizacji ścieków............................... 262

21.4.    Podstawy beztlenowych procesów przerabiania ścieków................. 271

21.5.    Biologiczne oczyszczanie gazów................................. 276

21.6.    Biologiczna degradacja odpadów stałych ........................... 276

Literatura uzupełniająca ........................................... 277

22. Ekonomika technologii biochemicznych............................... 27S

22.1.    Koszty wytwarzania.......................................... 279

22.2.    Zasady technologiczne........................................ 285

Literatura uzupełniająca.......... 291

(fti    iii \

W *»./

WSTĘP

Biotechnologia jest dyscypliną integrującą różne dziedziny nauk biologicznych takie jak: biochemia, mikrobiologia, genetyka oraz nauk technicznych -w pierwszej kolejności inżynierii procesowej. Przemysłowa realizacja procesów biotechnologicznych wymaga od technologa zarówno dobrej znajomości charakterystyki stosowanych drobnoustrojów, jak i znajomości technicznych operacji składających się na daną technologię. Niniejszy skrypt jest przeznaczony przede wszystkim dla studentów politechnik studiujących na kierunkach Biotechnologia i Inżynieria Bioprocesowa. Studenci wspomnianych kierunków nic mają kłopotu z dotarciem do literatury dotyczącej biochemicznych i mikrobiologicznych podstaw biotechnologii. Również literatura z zakresu inżynierii chemicznej jest bogata i dostępna. Duże trudności sprawia za to dotarcie do danych o różnych procesach technologicznych z udziałem drobnoustrojów. Ten zakres tematyczny objęty jest w Politechnice Warszawskiej wykładami z „technologii biochemicznej”. Skrypt ma ułatwić studentom studiowanie tego przedmiotu.

W pierwszej części przedstawiono podstawowe elementy składające się na tworzenie nowego procesu technologicznego i jego przemysłową realizację. Pokrótce przedstawiono drobnoustroje stosowane w procesach biotechnologicznych, metody pozyskiwania i doskonalenia nowych szczepów przemysłowych, metody przechowywania szczepów oraz przygotowywania materiału posiewowego. Omówiono techniki hodowli drobnoustrojów, podstawowe typy bioreaktorów stosowanych do hodowli oraz metody wydzielania i oczyszczania produktów procesów biotechnologicznych. Wiele zagadnień jest omówionych w skrótowy sposób, gdyż są one przedstawiane w kursie innych przedmiotów takich jak „mikrobiologia”, „inżynieria bioreaktorów”, „metody rozdzielania w biotechnologii”.

Druga część skryptu poświęcona jest technologii opisowej. Omówiono różne dziedziny, w których stosowane są procesy biochemiczne, wykorzystywane w tych procesach surowce, drobnoustroje, typowe techniki produkcji oraz scharakteryzowano otrzymywane produkty. Przedstawiony przegląd ma umożliwić studentom ogólną orientację w poszczególnych działach przemysłu biotechnologicznego oraz ma stanowić podstawę do dalszych studiów na wybranej specjalności.

Skrypt nie ma charakteru monografii przedmiotu. Zrezygnowano ze szczegółowego cytowania prac źródłowych. Po każdym rozdziale zamieszczono