scs65

ibs n rag

fiill

■ H9 te

EJ Transliteracja (transkrypcja transliteracyjna): ___

Bu fltfn 9»» »«* HH H (12) » w* M p? Pp? »'«> «****» Wfl/#?

#pfi    t racdlh ima ńfrfwe. (O) ł w po minihlzlrh* (luli: rWMiojf**) dhnecln

(Wbi tfuifx>) nłł»rffcv ruf mmni mis ofófe im stroną dale/e. i tu rastołi Mnie svoe zivy Węrfftno.

>1) Transkrypcja pńłfmirtynma (fniwluguaiiii, ogólna):

(II) «■/«**» /nfńń »W tymi. (12) l rtto jun/jk (jun/i) jeju oluu. oh/e thiMy mi dasioinąją,\st* Mn,ja. i razM ima Mnije. (13) i w /»« minogi duttgh s*hravy rui ***()> (mi) gm otide na stroną dale/e. i tu «M(# »////«!>> «vy> iivy e) Przekład polski (filol<inłc*ny):    '    ^{, !} *

(II) Csłonifk pewien miał dwóch synów. (12) / rzekł młodszy z nieli ojcu: ojcze daj mi należną częl/ mienia (majątku, majętności). I rozdzielił im mienie. (13) / po nielicznych dniach (ta kilka dni. niedługo potem) zgrawszy wszystko młodszy syn odszedł do krainy daleko (do krainy dalekiej). I lam stracił (roztrwonił) mierne swoje ? vjifc rozpustnic.

2. Amlizn językowa:

il \y u j; ii wstępu u: należy dążyć d«» umżliwir pihicgu opisu wszystkich wyrazów i form wyrazowych występujących w tekście. Opis powinien l»y* liczny (kompleksowy), tzn. po określeniu formy występującej w danym urywku podajemy najbliższe formy pokrewne; oprócz zjawisk flcksyjnych należy uwzględnić zjawiska słowotwórcze, fonetyczne, składniowe i slownikowo-scmantyczne. Pouczająca niekiedy może być konfrontacja zc stanem w języku polskim i rosyjskim, a w miarę potrzeby takie zc stanem w innych językach słowiańskich. W szeregu wypadków trzeba będzie dokonać rekonstrukcji postaci prasłowiańskiej.

Analizę językoznawczą tekstu można przeprowadzić albo według rodzaju zjawisk, allui według części mowy, objaśniając w obrębie nich dane zjawiska, albo wreszcie według wyrazów kolejno po sobie następujących, określając części mowy i występujące zjawiska językowe. W poprzednich ćwiczeniach byl w zasadzie stosowany opis podporządkowany głównej tematyce gramatycznej. Poniższy schemat proponuje opis zjawisk językowych biorący za punkt wyjścia części mowy.

a) Rzeczowniki:

/łatek* — N sg- m., deki. I, typ twardy; G sg. ełoteka. Zc względu na budowę morfologiczną i zmiany fonetyczne wyraz ten należy do trudniejszych w analizie. Ns podstawie danych porównawczych (zob. F. Sławski, Słownik etymologiczny jeżyka polskiego, t. I, s. 123) trzeba przyjąć hipotetyczną postać ps. w trzech wariantach: ‘Motela, ‘/Uorłk*, “Mr/ła. Pierwsza część tego złożonego wyrazu M- ma związek z Mad* ‘czeladź’, a także z ps. ‘/ebn | ‘cobu, por. poi. człon, członek, rus.-cs. iełomt. ukr. iłom. Men, czes. /len, Łtanek. W związku z tym należy przyjąć palatali-zstję I w nagłosie: l « k przed e lub *. tj. */el~ | *fyi- ^ ‘kel- \ *k*ł~. Drugi człon Złożenia Morek* trzgl. Maełh* lub łehłk*. tj. -rik*, łączy się często etymologicznie z lit. taikc* ‘dziecko, młodzieniec', stprus. teaiks ‘sługa’, co nie jest całkiem pewne. Godna uwagi jest forma rosyjska z pelnoglosem: Mapek.

syna — A du. in. deki. II, por. kontekst liczebnika ibni; tu forma syna zamiast spodziewanej tyny, na wzór deki. I, np. d*va brata-, podać dalsze objaśnienia z zakresu wzajemnych wpływów deki. 1 i II.

124

fc

otuu — zagadnienie ie spółgłoska c była wya oth/e —- połączyć z fo ćęifs — A sg. f. deki. Ćęr/s ę “hęśll.

imfnija - • (} sg, n< d por. rozwój * w / przed iminije — A ag. n._r / po ... ihnegi — L pl związana z przyimkiem dalsze formy i objaśnić tym —■ por. wyżej ho stroną — A sg. f. objaśnić zjawisko przesta ilrana 'kraj, kraina, stro

h) Zaimki:

jedim.....zaimek nici

jtdiiib) w tekście tlovłkh dalsze formy.

jeju — G du. m. (w z także na 3. os.; podać nti —• D sg. zaimka ima (jima) — D du., owe *— A sg. n., por. j podać inne formy, zasai *<X)

svoje — A sg.“n^pc podać inne formy zaimk

c)    Przymiotniki: jun/i (jun/jt) — N sg

junliia (junljja); podać! junli jeju, por. w języku dostoinęją —A sg. fj por. N sg. f. doi toin aj a

mznogig* — D pl- dii

po mufo gig* dusegz’, odi talizacji, por. N sg. m mmii — N sg. m. co kiego: G sg. m. munla ma znaczenie ‘mniejszy

d)    Liczebniki: jedim — N sg. m., dna — N - A du. m

mający odmianę tylko d

m | wm im mm]

!Mji i (onetyki (palatslizacji); pisowiia -;n: otkeju oznacza, awiannj miękko: c'\ podać dalsze objaśnienia, rjią poprzednią; zagadnienie fleksji i,paUulizacji. i tcml -i*; N sg. lęstt,, G sg. ||< | przed | palat. 1:

miękka; N sg. imhtijf', starszaj forma także imtmje,

■ '

)or. kontekst zdaniowy: rozdęli im/nije. rn„ deki. V, tein. -n-; N sg. dem, d> sg. dtne; forma L n; star iza forma scs. i ps. brzmiał^ jd&mg*: e < »; podać

sy

przy: ki, po :i Świn

mkicm na, deki. III twarda| podać dalsze¹ formy; •- poi. strona, ros. storo?,a 'strona, bok' i ccrkicwizm a'.

rcślnn ‘jakiś, pewien*; sckumlnriin funkcja liczebnika iedinh 'pewien człowiek' na zasadzi^ kkladni zgody; podać

iązku ż kontekstem) zaimka wskazującego (amforycznego), C lisze formy.

os.; N sg. oz*, podać dalsze formy;

>pr. wyżej jeju. ontekst: stłnrar* v*se; zaimek nieokreślony — uogólniający; y odmiany i cechy fonetyczne (zjawisko palatalizacji III

składnia zgody: im/nije svoje, zob. wyżej rzeczowniki; J cechy odmiany.

lin. compar. od jun* 'młody', odmiana niczloiona; G sg. ó'rmy Łn. i ż.; zwrócić uwagę na składnię compar. z gen.: polskim młodszy z nich.

co wynika z kontekstu: lęstf dostoingję; odmiana złożom, podać inne formy złożone i niezlożpne. wszystkich trzech rodzajów, tu w kontekście dotyczy r-m.: iana niczloiona; podać inne formy; objaśnić zjawisko pala-n*nog* i inne zc spółgłoską g.

inar. od przymiotnika nud*\ odmiana według tematu mięk-podać j inne formy. Warto zwrócić uwagę na to, że m»nu

i ‘młodszy*.

l^zcbnik główny, wtórnie t30®[ | jtu Ałdu. por. kontekst imł dwa syna; alu; ppdać inne fo taty.

125