Dr Tadeusz MASIOWSKI
KONSPEKT do zajęć z przedmiotu EKONOMIA
1.1. Istota myślenia i wiedzy ekonomicznej
1.2. Pojęcie i istota ekonomii
1.2.1. Definicje ekonomii
1.2.2. Podstawowe problemy ekonomiczne
1.2.3. Aparatura metodologiczna ekonomii 1.2.3.1 .Kategorie ekonomiczne
1.2.3.2. Prawa ekonomiczne
1.2.3.3. Teorie ekonomiczne
1.3. Polityka gospodarcza
1.3.1. Teoria polityki gospodarczej
1.3.2. Praktyka polityki gospodarczej
1.3.3. Dziedziny polityki gospodarczej
1.3.4. Polityka gospodarcza a wyzwania cywilizacyjne
1. EKONOMIA JAKO DYSCYPLINA WIEDZY 1.1. Istota myślenia i wiedzy ekonomicznej
Ekonomii nie sposób zrozumieć bez znajomości jej historii. Ta zaś jest ściśle związana ze światem rzeczywistym, a więc z konkretną działalnością gospodarczą, znajdującą odzwierciedlenie w wiedzy i naukowej myśli ekonomicznej, dowiązanej do określonego czasu i miejsca. Obserwując bowiem działalność gospodarczą człowieka - będącą w istocie zespołem jego świadomych postaw związanych z wytwarzaniem, podziałem i wymianą dóbr służących zaspokojeniu jego potrzeb - na niższym szczeblu procesu myślowego gromadzimy wiedzę ekonomiczną, a na wyższym - drogą uogólniania - przeradza się ona w naukową myśl ekonomiczną. Przy czym jeśli zgromadzona wiedza ekonomiczna, pozwala człowiekowi świadomie oddziaływać na całą działalność gospodarczą, to również naukowa myśl ekonomiczna oddziaływuje zwrotnie na swoje podłoże - którym jest działalność gospodarcza człowieka -przez sterowanie procesami gromadzenia wiedzy ekonomicznej. Oznacza to, że jeśli świat podlega procesowi nieustannych zmian, to także musi się zmieniać ekonomia.
Rozwój ekonomii - zapoczątkowany pierwotnymi doświadczeniami prostej działalności gospodarczej i przez zrodzoną na jej uogólnieniach wiedzę ekonomiczną, a więc w dalszej kolejności naukę - trwa po dzień dzisiejszy. Ekonomia, od pojęcia użytego przez Ksenofonta, by się stać pod tą nazwą nauką, potrzebowała przeszło dwóch tysiącleci. Narodziny ekonomii jako nauki, wiążą się z opublikowaną przez Adama Smitha pracą Badanie nad naturą i przyczynami bogactwa narodów (1776), kiedy to gospodarka despotycznych monarchii zaczęła się przeistaczać w gospodarkę rynkową. Dalszy, przeszło 200-letni rozwój ekonomii, to rozwój teorii ekonomicznych, będących odbiciem ważkich problemów gospodarczych świata. Miał on miejsce nawet wtedy, gdy niektóre spośród nich zaczęły żyć własnym życiem, powodując postęp w sferze abstrakcji.
Ekonomię jako naukę trzeba postrzegać obecnie w dwóch aspektach: pierwszym, traktując ją jako owoc przeszłości (bowiem jej dzisiejsze poglądy mają głębokie korzenie w przeszłości)
1