18 Rozdział 1.
• dla próbek pięciokrotnych:
L0 ~5d„ =5-1,13^ = 5,
• dla próbek dziesięciokrotnych:
Norma dotycząca próby rozciągania określa k jako zalecany współczynnik w odniesieniu do próbek proporcjonalnych, który wynosi:
• k = 5,65 - dla próbek pięciokrotnych,
• k = 11,3 — dla próbek dziesięciokrotnych.
Niekiedy z przyczyn technicznych niemożliwe jest wykonanie próbki według znormalizowanych proporcji geometrycznych, norma umożliwia wówczas stosowanie próbek nieproporcjonalnych i dopuszcza stosowanie dowolnego współczynnika k.
W przypadku materiałów kruchych (brak granicy plastyczności, punkt granicy odkształcenia proporcjonalnego bliski Rm) przewidziano próbki o nieco odmiennych proporcjach geometiycznych. I tak, do badania żeliwa szarego polska norma PN-92/H-83101 zaleca próbkę przedstawioną na rys. 1.11.
Natomiast do badania żeliwa sferoidalnego polska norma PN-92/H-83123, zgodna z ISO 1083:1987, określa kształt próbki przedstawiony na rys. 1.12.