Przepływ energii 103
Przepływ energii 103
Tabela 6.8. Zakresy promieniowania i ich wpływ na życie roślin
Rodzaj |
Przedział |
Procent energii |
Wpływ promieniowania na życie roślin | ||
promieniowania |
spektralny |
promienistej słońca |
cieplne |
foiosyntetyczne |
fotomorfo- genetycznc |
Ultrafiolet (L'V) |
0,28-0,38 |
0-4 |
nieistotny |
nieistotny |
umiarkowany |
Promieniowanie fotosyntctycznie aktywne (PAR) |
0,38-0,71 |
21 -46 |
istotny |
istotny |
istotny |
Bliska podczerwień (MIR) |
0,71 -4,0 |
50-75 |
istotny |
nieistotny |
istotny |
Długofalowe promieniowanie (LR) |
3,0- 100 |
istotny |
nieistotny |
nieistotny |
Według nauk o środowisku szczególne znaczenie ma promieniowanie fotosynte-tycznie aktywne PAR. Struktura promieniowania krótkofalowego zależy od rodzaju promieniowania. Promieniowanie bezpośrednie składa się w 2% z UV. w 42% z PAR i w 56% zNIR. podczas gdy promieniowanie rozproszone składa się w 10% zUV, w 65% z PAR i w 25% z MIR. Promieniowanie całkowite składa się w 3% z UV, w 50% z PAR i w 47% z NTR. Promieniowanie rozproszone jest efektywniej wykorzystywane przez rośliny niż bezpośrednie. Jest to mechanizm kompensacyjny; lepiej wykorzystywany jest strumień niosący mniej energii. Monteith (1975) podaje wzór pozwalający na wyliczenie wartości irradiacji PAR w promieniowaniu bezpośrednim, i rozproszonym:
PAR = Ci ■ Ri (6.32.)
gdzie: G - współczy nnik dla i-tego rodzaju promieniowania, i - promieniowanie bezpośrednie lub rozproszone.
Rys. 6. ? '3. Dobowy przebieg bezpośredniego napromieniowania słonecznego na powierzchnię prostopadłą do kierunku padania promieni (SP), na powierzchnię poziomą (St), napromieniowania rozproszonego i$<i) i promieniowania całkowitego \S) w zależności od wysokości słońca. Taitu - Finlandia (szerokość geograficzna 587