16
Gflfcenec-Gcnec zosunte*.- tstobyyi-a6o*ycń: iełi Uurx
'Zit-. - jtz.cu. fip; m i •• ^r.r^r«3wvcn.’ in. icwif
2. STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE JAKO DYSCYPLINA
Atrakcyjność stosunków międzj-narodowysh iia badaczy i polityków ieży u zajmowaniu się zjawisluem podstawowym z punktu widzenie istaicr.il i rozwoju ludzkości Potrzeby bczpicczeństwi i rozwoju, pokoju I w piny, pomąd-ku 1 sprawiedliwości zawsze stanowiły przedmiot zainteresowania badających stosunki międzynarodowe. W nauce o stosur.iżicr. międr.-nŁrodowyck. podobnie
ganizactusn mięczynarooowy: Tao1 autora* jak Ramsaiy Muir i
... __haaar op-caosodoiodcczycii w dziedŁr.ii pi>-zhologn jsćaosuz i grup nt sferę
niem problemów możliwych dc rozwiązań ;ł globalnym wysiflasm. Proóicmy »c honfiuriós rriiężz-naródrwy^t. ZipzT/^zr. u kier. dokonuje się x. ir.. Oi b«da-będą rozważane w- kolejnych rozdziałach tej pracy. cz?‘ ikuploaycfa wokół J. Doliarća {teoria: frusracja - agrtsjsj. teorii obrazu
opracowanej przez U. Broafenhrcnnerfc. & w nauce o swsumuich międzynarodowych wiązanej z pracami K. Bctuldinga. Pod wpływem teori; obrazu prowadzono badania stereot>-póv narodowych jtizc przyczyny konfliktów, roli ^-stemów transformad! wT.rtośc: społecznych, inatytuąii i socjalizacji. v szczególności systemów edułiacj-jnych. środków masowego przekazu, a ^kzc percepcji i r.lspet-ceoci. w s: osuń och międzynarodowych. Inny prz>'tładsuinow; teoria djnor.ansu poznawczego L. Fostingcra owocująca w badaniach konfliktów mledz>T)arudowych sałmeresowanism p: ocesami podejmowania decj-ąi.
Poster osiągany w naukach rrzyrocmczyco służ)1: często jako argumc:,'. dla jak w innych dyscyplinach, istnieje związek miedzy ważnymi procesam. zacho- podkrefłaniz braku norówm^-alnecc postępu w natdach społecznych, dzącymi w rzeczywistości ł dominującymi problemami badawczymi , v c s-l0SurJ:aci międż>-zBrodowych, w szczególności. Od por.ad czier-
Powitanie pola badań, znanego powszechruc ;tucc Koronki międ^-Darodowe, żżzrx :Ł. badacze iticr.tt-fiiiuLrt si< i zisaotmi bebawioryzmu iconstmują nabyło jedną z konsekwencji I wojny światowej. latach dwudziestych >01 wieku analityczne, operacjonaiiżują pojęcia! ooddają swoje ni?oisz>- coraz bar-
refleksja nad stosunkami międzynarodowymi jer zdominowana przez liberalny, ć^ejjajn-sńcznjm testorn. Postęp jes: jednak bardzo powolny. Baaanla zapo-legalistyczny i moralizujący punkt widzenia. Autorz; w niewielkim stopniu zaj- jatach p;ę-r-;Ł:es:Łycn (.na-er; równieżpiaiię-tade wcześniejszych
a zacnowłuLfc pens^-w J-. ‘
moninypoaądek PJh^-j^^^^^Uegor;:. \
utworzenie EWG i briA c.prowaczkc- óc zastosowania barier uuyfowysa i kwotowych paecń* cc Stanom Zjednoczonymi. Do 1959 roku Sttay Ziecnoczo-nc były zdolne finansować odbudowę ekonomi: ŁĆiamów; powstrzymywać Związek Radaccti. korzysujac z naowy^ić handlowe; - r-zc~* ztoti- Od 195:- rokv nadwyżka handlowa byte niewystarczająca do utrzymanie w równowadze amerykańskich płatności. ł dwadzietó# iat późnie; Stany Zjednoczone w poważny stopniu utraciły swoje rezerwy dom i zasoby finansowe nabyt: w >Di wieku.
Przedstawiona wylej dąełoś: rozwoju stosunków międzynarodowych napo-cyka w ostatnich latach na przeciwstawne tezy wnnazująct nt dokonującą się jakościową zmianę. Podstawowe czynniki zmiany wyprowadza się żt Mety1 technologicznej, ekonomicznej i świadomościowej. Podkreśla się znaczenie zmian wśród międzynarodowych aktorów. celów pohtyti zagraniczne; I środków ich osiągania. Wskazuje się cz malejące znaczcnir p&śsrwt narodowego. zastąpienie dążenia do 'BezpieceAr*?, dążeniem d.- doorooytu >ako priorytetem społeczeństw. Podkreśla sie spaeei- znaczenia sir* jako efektywnego instrumentu polityki zagranicznej. Wielu badaczy współczesny;? stosunków- międzynarodowych wskazuje na decydujący rozwój trzech dziedzic przekształcających istotę stosunków międzynarodowych. Serwus iest rewolucje tcchnoiogiczr.Ł. która doprowadziła do narodzin broni masowego zaiszczerta _Pcuga. wysoki poziom w-s pół-zależności ekonomicznej wc współszessym świacie. Trzecia idea społsżzn ości międzynarodowę- wyrażająca s»ę zmianam' w rudzkiej >w iadomosm i rezpezne
mujz sie zmienny-mi luc warunkam: wpływającymi n& z sunkach międzynarodowych. Postulują racjonainy
eyomenuŁC >.c tta żniw-rsainii rrrwttnccrwsŁ zcsażacr.. Mcćnr crzbudować ćzięc eau»-żi: 'eiorrr.-.c inKyrj~: społecznych I ogrunizzenit użycia ptzcc ocy łł przk-m.c oziałanie policyjnego. Norman Acgel: ';S*T-‘,Ł‘r-. gi:>r icet t-cz-scnsc'»--ji-. wpjayemożliwe *cl i;; usuai-c*.KĆytykzjcpostezew^uż 7ra«2&-luWcruuiaege i postuiuic stworzenie rzanu bwiaiowegc- opierającego n; cr-
i kooperacjach między suwerennym' państwami. [1S?2-1$41;. Francis Delaisi i J87M967), Cr.Łńss E Merriam (i$7d-1953)i Dtród h li trany (1S8S-1977) głoszą mcc- wiary w postęp ludzkość. Interpretowany w ramach klasycznego liberalizmu Akcentują rotę wzrostu eicoaorr.iczaeco. ekspansjonizmu: zachodnich wartości. V*' spiralnych lub linearnych koncepcjach historii dominuje Uberałno-chreeśdjańiki. curocen-L-yczny paradygmat Optymizm tych pogląaowrozbijają wydarzenia historyczas: naroazim BKairozyzmu * Europie. wiele kr.-zyi ekonemizzm. poralt Lig: Narodów i ostitecznie Ii wojna światowe. SacoiŁ iós&ks^czna cytowana jest przeć EawŁrcfc H. Circa : Hansa .* Morgrr.chzu. Zizzu. wojna oopetnka upa j-ku iacŁhsnu. skazując na częściowe zapcctcrenie ieorctycacjc : baaaak okresu naędz>wc«inegs. W latacfi p:ęcda:.- litych - * połowie lat sześćdziesiątych domi-r.uii v strsuckici: międz>-narou.n-.ych rzutnia krnfiiktów; interakcji o charakterze srategicznym. Prócz zadań nad przyczynami konfliktów pcm=jaow-ane są o-óro- określenia środków zapobiegania '. zrrciczŁcia wc en c*r-z rozszerzenia
Sorokinc.F. Fichardsona J Q. ^Vighta) można po-v> pj-n^-sce. mieszczą się badania poświęcone groma-