skanuj0075

76 Rozdział 5.

czoną wahliwie z obiektywem mikroskopu. Układ optyczny mikroskopu jest podparty sprężyną śrubową (wewnątrz korpusu), która poprzez kontrolowane jej ugięcie realizuje zaprogramowane siły. Wymienione dwa zakresy sił przełącza się pierścieniem obrotowym z zaznaczonymi położeniami odpowiednich sił. Wgłębnik oraz schemat jego działania pokazano na rys. 5.15 i 5.16.

Przed pomiarem, po umieszczeniu badanego materiału na stoliku urządzenia, ustawiamy pierścieniem zakres siły, następnie obejmę 2 z wgłębnikiem 1 ustawiamy w pozycji pionowej (położenie robocze A), zakrywając obiektyw mikroskopu 4. Pokrętłem delikatnie dosuwamy wgłębnik do kontaktu z materiałem, następnie tym samym pokrętłem wciskamy wgłębnik w materiał, obserwując zapalanie się kolejno trzech lampek sygnalizacyjnych. Gdy trzecia lampka się zapali, jest to sygnał, że została osiągnięta zaprogramowana siła. Lampki kontrolne przedstawiono na rys. 5.17.

Czas działania siły odmierzamy za pomocą sekundomierza, następnie tym samym pokrętłem podnosimy obiektyw z wgłębnikiem, odchylamy obejmę w położenie pomiarowe B, odsłaniając obiektyw. Powtórnie przesuwamy odsłonięty obiektyw w kierunku powierzchni pomiarowej, obserwując przez okular mikroskopu obraz odcisku. Po wyostrzeniu obrazu odcisk 1, za pomocą ruchomej części okularu, obejmujemy kwadratową ramką 3, której wymiary można zmieniać śrubą mikrometryczną wbudowaną w mechanizm okularu. W górnej części obrazu (rys. 5.18) znajduje się skala 4 z ruchomą wskazówką 5 określającą obecny wymiar ramki obejmującej odcisk. Skala w okularze mikroskopu jest wyskalowana co 0,1 mm, natomiast setne i tysięczne części odczytujemy na podziałce śruby mikrometrycznej. Wyniki pomiarów należy zestawić w tab. IX.