str0104

na granicy rdzenia przedłużonego i mostu łączą się w jeden wspólny pień tętnicy podstawnej mózgu. Na powierzchni brzusznej mózgowia powstaje, z odgałęzień tętnic szyjnych wewnętrznych i tętnicy podstawnej, krąg tętniczy Wił lisa (rys. 48), od którego odchodzą letniczki unaczyniające rozlegle obszary mózgowia. Most i rdzeń przedłużony otrzymują krew z odgałęzień tętnic kręgowych i tętnicy podstawnej. Z tego źródła pochodzi krew dopływająca do ośrodka oddechowego. Po wniknięciu do tkanki mózgowej naczynia tętnicze rozgałęziają się na coraz mniejsze tętniczki, aż wreszcie rozpadają się na sieć naczyń włosowatych. Z naczyń tych powstają następnie żyły. które opuszczają mózgowie.

tętnica łącząca przednia',

tętnica mózgu przednia

Rys. 48. Tętnice widoczne na powierzchni podstawnej mózgowia

Organizacja unaczynienia mózgowia jest więc zgodna z ogólnym schematem unaczynienia wszystkich narządów ustroju. Odrębnym mechanizmom podlega jednak transport substancji z krwi do tkanki mózgowej. Wiele barwników, np. błękit metylenu, wstrzykniętych dożylnie zabarwia wszystkie narządy, z wyjątkiem ośrodkowego układu nerwowego. Dało to podstawę do stworzenia pojęcia bariery krew-mózg (hematoencefa-licznej), nieprzepuszczalnej dla niektórych substancji pochodzących z zewnątrz lub wytwarzanych wewnątrz ustroju. Przez barierę tę przechodzą substancje o stosunkowo niewielkich cząsteczkach, jak: glukoza, aminokwasy i kwasy tłuszczowe, a także niektóre leki. Przepuszczalność bariery wobec danego związku jest uwarunkowana nie tylko wielkością jego cząsteczek, lecz także niektórymi szczegółami ich budowy chemicznej.

Początkowo bariera krew-mózg była jedynie konstruktem koncepcyjnym, później jednak, gdy lepiej poznano organizację unaczynienia mózgowia, zaczęto z tą organizacją wiązać funkcjonowanie bariery.

104