Tabela 1. Zestawienie częściowych współczynników bezpieczeństwa stosowanych do projektowania nasypów posadowionych na podłożu słabonośnym (BS 8006, 1995)
Współczynniki częściowe |
Stan graniczny nośności |
Stan graniczny użytkowalności, | |
Współczynniki materiałowe - grunt |
dla tan<p’cv |
] U =1.0 | |
dla c’ |
L=16 |
L=i.° | |
dl3Cu |
L=i.° |
«™=1.0 | |
Współczynniki materiałowe - zbrojenie |
dla wytrzymałości doraźnej na rozciąganie |
wartość powinna być zgodna z typem zastosowanego zbrojenia oraz okresem eksploatacji konstrukcji! w danych warunkach gruntowo--wodnych. dla którego wymagane jest zbrojenie | |
Współczynniki obciążenia • |
ciężar jednostkowy gruntu np. nasypu |
•„=1.3 |
(„ =1.° |
obciążenie zewnętrzne stałe |
f,= 1.2 |
(,=1.0 I | |
obciążenie zewnętrzne zmienne |
«q=1.3 |
f„=1.° I | |
Współczynniki dotyczące oddziaływania na kontakcie grunt/zbrojenie |
poślizg wzdłuż powierzchni zbrojenia opór zbrojenia na wyciąganie z gruntu |
f, = 1,3 fp=1,3 |
(,= 1.0 •p=1.° |
UWAGA: w obliczeniach stateczności nasypu na słabonośnym podłożu wykorzystywana jest wartość tan (cp’ ) (tangens kąta tarcia wewnętrznego dla wytrzymałości na ścinanie -i przy stałej objętości, tj. dla dużych deformacji)
ogólną zasadę przyjmuje się, że powstałe wydłużenie zbrojenia (emax) w podstawie nasypu nie powinno przekraczać:
- 5% dla konstrukcji projektowanych na krótki okres eksploatacji;
-10% dla konstrukcji projektowanych na długi okres eksploatacji.
W przypadku występowania gruntów wrażliwych oraz w przypadku specyficznych wymagań dla danego obiektu wielkości te mogą ulec zredukowaniu w celu dopasowania ich do właściwości podłoża. Wartość 10% odkształcenia podczas długiego okresu eksploatacji nie zabezpiecza jednak nasypu przed rozpełzywaniem. Z doświadczenia krajów bardziej zaawansowanych w stosowaniu geosyn-tetyków wynika, że dla obiektów odpowiedzialnych dopuszczalne odkształcenia mogą wahać się w granicach 5 + 6% (R. Ruegger i inni, 2003; J. Sobolewski, 2000). Przy określaniu przyszłych odkształceń geosyntetyku należy brać pod uwagę obciążenia działające na zbrojenie podczas eksploatacji konstrukcji oraz podczas fazy budowlanej. Ponadto należy sprawdzić warunek dopuszczalnych osiadań i deformacji podłoża podczas eksploatacji konstrukcji.
Przy projektowaniu zgodnie z metodą stanów granicznych operuje się kilkoma częściowymi współczynnikami bezpieczeństwa, a w odniesieniu do gruntu i zbrojenia - współczynnikami materiałowymi.
Częściowe współczynniki bezpieczeństwa (tabela 1) przyjmują ustaloną wartość liczbową równą co najmniej 1,0. Współczynniki f, i fK odnoszą się do oddziaływań stałych, współczynnik fq - do oddziaływań ruchomych. Współczynnik f uwzględnia rachunek ekonomiczny konsekwencji związanych z ewentualnym uszkodzeniem, katastrofą (w PN-B-02481:1998 odpowiednikiem jest kategoria geotechniczna). Współczynnik ten (oprócz materiałowego) dodatkowo wpływa na wielkość obliczeniowej wytrzymałości zbrojenia.
Niebezpieczeństwo powstania szkód i innych skutków awarii konstrukcji podzielono na:
• niskie: ściany oporowe i zbocza wysokości poniżej 1,5 m, gdzie zniszczenie będzie skutkować niewielkimi uszkodzeniami, nieznaczną utratą dostępu (fn= 1.0);
• średnie: nasypy i konstrukcje, gdzie zniszczenie może spowodować umiarkowane uszkodzenia i utratę dostępu (fn = 1,0);
• wysokie: przyczółki, konstrukcje bezpośrednio wspierające autostrady, drogi ekspresowe, tory kolejowe, budynki mieszkalne, tamy, brzegi rzeczne, morskie, rzeczne tamy regulacyjne (fn = 1,1).
Współczynniki materiałowe. Głównym współczynnikiem materiałowym zbrojenia jest fm, gruntu - f, .
Z uwagi na różnorodność stosowanych do wzmacniania gruntu materiałów geosyntetycznych jest niemożliwe zdefiniowanie jednakowych i stałych wartości współczynników materiałowych.
Zasadniczy współczynnik materiałowy zbrojenia fm jest iloczynem współczynników częściowych:
fm = L X fm2
f = f X f 'ml 'mil m12
f = f X f
m2 m21 'm22
Współczynniki częściowe ujmują poszczególne cechy fizykomecha-niczne lub skutki oddziaływań na zbrojenia geosyntetyczne. Ich zestawienie wraz z krótką charakterystyką przedstawiono w tabeli 2.
W przypadku stosowania do zbrojenia gruntu tworzyw sztucznych niezwykle ważne jest, aby do obliczeń przyjmować wytrzymałość geosyntetyku z uwzględnieniem zjawiska pełzania pod wpływem działania obciążenia. W tym celu stosuje się współczynnik redukcyjny RFcroep.
Uwzględniając wszystkie częściowe współczynniki materiałowe oraz współczynnik f( związany z kategorią konstrukcji, możliwe jest wyznaczenie obliczeniowej wytrzymałości zbrojenia geosyntetycznego:
• dla zadanego okresu eksploatacji TD:
T..-RF
fm<n
• dla warunku zachowania dopuszczalnego wydłużenia T0r:
TL =
Vfn
gdzie:
Tu - do na dl< roi
P - stoi ust. e i o iz Do ol dajna v Wsp< niającY towane konstru wie w (EN IS metody ped Is skoków W ce bezpiei uszkoc łe poc przeprc gające
- wbi kach p* kruszyv
- pot geosynl
- wy2 zbrojeń łego po procedi
Wspc jący trw nia szk ków atn UV) oi na zbrc DIN EN
Progn
Wspó dotyczą gruntu zbrojeni wane v w konsti Rzete od proj< ścia do jest „mi* biorcze bezpiec Problen oprograi skim ry
croop
Td =
Tabela 2. Współczynniki częściowe zbrojenia geosyntetycznego
Współczynnik uwzględniający jednorodność produkcji (stopień powtarzalności, zgodność parametrów finalnego wyrobu z zakładanymi) |
tntl |
Współczynnik uwzględniający ekstrapolację wyników badań poza okres pomiarowy |
^ml2 |
Współczynnik uwzględniający uszkodzenia zbrojenia podczas wbudowywania |
^n21 |
Współczynnik uwzględniający trwałość materiału i wpływ czynników środowiskowych |
U |
BTCWflł V
uc-otlitHflt 5 2005 (nr 393)
■