TESTY KLUCZ Europa i Polska w czasach oświecenia10

Na podstawie zamieszczonego tekstu źródłowego wykonaj zadania 14. i 15.

Do zerwania sejmu nie zażywano osób z rozumem i miłością dobra publicznego obdarzonych, bo leż tego nie potrzeba było. Lada poseł ciemny jak noc, utrzymany tym końcem [w tym celu] na sejmiku posłem przez partyją [stronnictwo] Czar toryskich, nie szukając pozornych przyczyn, odezwał sią w poselskiej izbie: „Nie ma zgody na sejm!” - i to było dosyć do odebrania wszystkim mocy sejmikowania. A gdy go marszałek spytał: „Co za racja?” - odpowiedział krótko: „Jestem poseł, nie pozwałam ” - i to powiedziawszy, usiadł, jak niemy diabeł na wszystkie prośby i nalegania innych posłów o danie przyczyn zatamowania sejmu, odpowiadając tylko to jedno: „Jestem posłem

J. Kitowicz, Opis obyczajów za panowania Augusta III.

Wrocław 1951, s. 593.

14.    Opisany w tekście sposób przerywania obrad sejmu nosił nazwę (0-1 p.)

A.    vox populi.

B.    nihil novi.

C.    neminem captiuabimus.

D.    liberum veto.

15.    Prawo każdego posła do wstrzymywania obrad sejmu zostało potwierdzone w wyniku

(0-1 p.)

A.    uchwalenia praw kardynalnych.

B.    podpisania traktatów rozbiorowych.

C.    ustanowienia Rady Nieustającej.

D.    powołania Straży Praw.

16.    Wydarzenie, które odbyło się najwcześniej, to    (0-1 p.)

A.    klęska Szwedów pod Połtawą.

B.    elekcja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

C.    założenie Collegium Nobilium.

D.    zakończenie wojny północnej - pokój w Nystad.

17.    Uzasadnij trafność określenia „oświecenie stanisławowskie”. W tym celu opisz cztery inicjatywy Stanisława Augusta Poniatowskiego propagujące ideały oświeceniowe. (0—4 p.)