test VIII

r

TEST VIII

GÓRNIK

W połowie XVII wieku żył w Niewachlowie koło Kielc pracowity górnik Hilary Mała, który kopał

rudę ołowiu pod Karczówką.

Po dniach pracy przyszła Wielkanoc. W pierwszy dzień świąt Hilary Mała usiadł na górskim stoku pełnym słońca i odpoczywał, posilając się święconym jadłem. Patrzył na rozległy krajobraz, gdy nagle gwałtowny wicher zakołysał wierzchołkami drzew, z krzykiem zerwały się wrony, wir zakręcił powietrzem, ziemia zatrzęsła się w posadach, z hukiem rozwarła się i wyrzuciła z wnętrza trzech jeźdźców na trzech ognistych rumakach.

Zerwał się z ziemi przerażony Mała, zdjął czapkę i zamarł w osłupieniu. A konie, dudniąc ciężkimi kopytami, trzykrotnie okrążyły górnika i po chwili w trzech rozwartych rozpadlinach z jeźdźcami znikły. Znów zapanował spokój.

Mała stwierdził, że pewnie kruszec w tych miejscach być musi i zaraz po świętach zaczął szukać rudy ołowiu. Praca była ciężka, skała opornie poddawała się oskardowi*, ale kopał z wielkim zapałem całymi dniami. Nadzorca kieleckiego górnictwa nie chciał już więcej łożyć grosza na te roboty, a ludzie wyśmiewali się z głupoty Mali. Górnik nie zważał jednak na to i kopał wytrwale dalej, pogłębiając odkrywkę. Jedynie krótkie chwile przeznaczał na wypoczynek.

Pewnego dnia dostrzegł prawie czarną, metalicznie połyskującą żyłę kruszcu. Natrafił na ogromną bryłę. Ludzie chwalili upór Mali, który przyniósł mu dostatek. Górnik sprzedał bowiem korzystnie znaleziony ołów. Postanowiono bez wahania kopać w tych miejscach, gdzie zapadli się pod ziemię dwaj pozostali jeźdźcy. Poszukiwania dość szybko przyniosły wyniki: znaleziono na Karczówce jeszcze jeden wielki, ołowiany blok. Trzeciej bryły, mimo długotrwałych poszukiwań, nie odkryto. Do dzisiejszego dnia leży pewnie pod skałami zbocza. Starosta kielecki z owej bryły, którą Mała wykopał, kazał wyrzeźbić posąg świętej Barbary, patronki górników.

/Na podstawie opracowania Jerzego Stankiewicza/

*

oskard - narzędzie ręczne używane w górnictwie

1. Wiek XVII rozpoczął się w roku

□ A) 1501.

O B) 1600.

□    C) 1601.

□    D) 1700.

2. Skąd pochodził Hilary Mała?

□ A) Spod Kielc.

O B) Spod Katowic.

□    C) Spod Krakowa.

□    D) Spod Kluczborka.

3. Hilary Mała pracował jako

O A) górnik.

O B) murarz.

□ C) kolejarz. O D) spawacz.

4. Hilary Mała podziwiał krajobraz

O A) morski.

□ B) górski.

O C) nizinny. O D) pustynny.

49