2. czas reakcji - 1 kg trotylu detonuje wciągu 0,00001 s.
3. nadciśnienie — z jednego kilograma materiałów wybuchowych powstaje ok. 1000 1 gazów powybucho-wych. Organizm człowieka toleruje gwałtowne zmiany ciśnienia w granicach 10 kPa (0,1 at). Przy zmianie ciśnienia powyżej 100 kPa (1 at) ok. 50% populacji ponosi śmierć, ciśnienie równe lub wyższe 300 kPa (3 at) powoduje zawsze śmierć.
4. podciśnienie - w miejscu wybuchu gazy powybucho-we ogrzewają powietrze i nadają jego cząsteczkom taką samą prędkość, jaką posiadają same. W związku z tym w epicentrum wybuchu, w pewnym momencie powstaje ciśnienie niższe od atmosferycznego. Organizm przystosowując się do tych zmian ulega uszkodzeniom.
5. temperatura - w zależności od rodzaju materiału wybuchowego w trakcie wybuchu wytwarzana jest temperatura w granicach 2500-3500 °C. Jest ona najgroźniejsza w'ówczas, gdy ofiara znajduje się w zamkniętym pomieszczeniu i podczas oddychania wprowadzi do swojego organizmu rozgrzane cząsteczki gazów po-wybuchowych - poparzenia dróg oddechowych są wtedy nieuniknione.
6. fala uderzeniowa - w wyniku powstania dużej ilości gazów powybuchowych ogrzanych do bardzo wysokiej temperatury następuje ich naturalna reakcja dążąca do rozprężenia; tym samym powstaje fala, która bezpośrednio działa na otaczające środowisko przez wykonanie pracy mechanicznej. Czynnik ten nie ma zdolności penetracyjnych co oznacza, że stała przeszkoda ochroni nas przed jego działaniem, ponad to nasze bezpieczeństwo wzrasta do trzeciej potęgi wraz ze wzrostem odległości od epicentrum wybuchu.
7. fala krusząca — w czasie detonacji powstaje fala krusząca, która posiada niezwykłą siłę niszczenia; nie można jej porównać do żadnego ze znanych żywiołów. Fala ta potrafi rozdrobnić ciało człowieka do wielkości wręcz mikroskopijnych. Doświadczenia wskazują, że przy spotkaniu z fala kruszącą człowiek nie ma szans na uratowanie życia. Z punktu widzenia działań minersko - pirotechnicznych należy tak pokierować działaniami lub użyć takich środków, aby uniknąć spotkania z tym elementem wybuchu.
8. fala hukowa — nie wpływa bezpośrednio na życie człowieka. Można zaobserwować zaburzenia zmysłu równowagi, nudności, itp. objawy-jest to wyraz przejściowego zachwiania stanu zdrowia, które bezpośredni nie wpływa na zachowanie funkcji życiowych. Nie prowadzono badań naukowych w tej dziedzinie, stąd brak wyników, które by obrazowały jej działanie na życie i zdrowie ludzi.
Stan przed wybuchem
Etap nadciśnienia
Stan po wybuchu i uspokojeniu się środowiska
Efekt działania podciśnienia
Każde podkładane urządzenie wybuchowe może z wyglądu przypominać dowolny przedmiot i może zostać dostarczone i umieszczone na różne sposoby. Większość bomb jest wykonana domowym sposobem i prawdopodobieństwo, że wyglądać będzie jak typowa bomba, jest prak-
Wybuch 900 kg plastycznego materiału wybuchowego
82