ukł

\A u i i ? n c OP i_- CŻKHW ^ U ^{L 1}    » A S'_{ CJ> PC ki NC^C

«vV    czy

4*A

Zadanie 4 .

(4 punkty)

Poniżej wymieniono kilka przystosowań do różnych procesów związanych z odżywianiem organizmów heterotroficznych:

1.    wykształcenie różnego rodzaju uzębienia.

2.    wykształcenie gruczołów ślinowych.

3 występowanie kosmków jelitowych i mikrokosmków.

4.    wydzielanie proenzymów trawiących białka,

5.    obecność przenośników błonowych warunkujących aktywny transport.

S Wybierz jedno takic, które stanowi fizjologiczne przystosowanie do procesu wchłaniania. Swój wybór uzasadnij jednym argumentem.

✓ Wybierz jedno takie, które stanowi anatomiczne przystósowonie do procesu wchłaniania. Swój wybór uzasadnij przy użyciu jednego argumentu.

Zadanie Z.

Na budowę i funkcjonowanie układu pokarmowego ma wpływ rodza| pobieranego pokarmu. Pokarm roślinny zawiera w porównaniu ze zwierzęcym więcej cukrów, a mniej białek, i jest trudniejszy do strawienia ze względu na zawartość celulozy.

/ Przedstaw jednq prawidłowość dotyczącą trawienia celulozy przez zwierzęta tkankowe.

/ Przedstaw jedną prawidłowość dotyczącą wpływu rodzaju pokarmu na budowę układu pokarmowego u ssaków.

Zadanie $

U większości heterotrofów występuje potokowa obróbka pokarmu, która związana jest z podziałem układu pokarmowego na wyspecjalizowane odcinki pełniące określone funkcje, takie jak: jama gębowa (pobieranie), żołądek (trawienie), jelito cienkie (wchłanianie) oraz jelito grube (rosorpcja wody, formowanie i wydalanie kału). Stopień rozwoju poszczególnych części tego układu zależy od rodzaju spożywanego pokarmu, środowiska życia itp.

/ Wyjaśnij, dlaczego w układzie pokarmowym ryb słodkowodnych i żab często nie ma jelita grubego lub jest ono stosunkowo krótkie.

I

Zadanie lJ

Dzienna norma spożycia tłuszczów dla osób dorosłych wynosi około I g na ciała, przy czym połowę normy powinny stanowić tłuszcze zwierzęce, połowę tłuszcze roślinne.

/ Przedstaw dwa przykłady funkcji, jakie lipidy pełnią w organizmie człowieka.

^ Woj jeden argument uzasadniający konieczność dostarczania w diecie roślinnych.

ZADANIE

^/ z podanych poniżej informacji wybierz i podkreśl tę, która jest błędno, a nasi zaproponuj jej prawidłowe brzmienie.

A.    Większość lipidów u dorosłego człowieka trawiona jest w jelicie cienkir

B.    Pod wpływem lipaz cząsteczka tłuszczu rozpada się na glicerol i w kwasy tłuszczowe.

C.    Woda nie odgrywa roli w procesie trawienia lipidów.

D.    Żółć działa jak detergenty powodujące emulgację tłuszczów.

E.    Lipazy - enzymy trawienne rozkładające tłuszcze są aktywne tylko w środo' ZADANIE Q modnym.

S Wymień 2 składniki pokarmowe (pierwiastki lub witaminy), których niedobór ograniczyłby prawidłowy wzrost i rozwój układu kostnego dziecka. W każdym przypadku uzasadnij swój wybór jednym argumentem.

Zadanie £

W USA przeprowadzono badania nad efektami diety niskokalorycznej u rezusów. 60 małp poddawanych obserwacjom otrzymywało ten sam rodzaj pożywienia, lecz pierwsza połowa z nich dostawała pokarm o normalnej, a druga połowa

- o niższej wartości kalorycznej. U drugiej połowy badanych małp stwierdzono wyższy poziom „dobrego" cholesterolu HDL oraz niższy poziom triglicerydów, które u ludzi zabezpieczają przed chorobami serca i zawałami. Stwierdzono też. że małpy z grupy ..głodzonej" miały trochę niższe ciśnienie oraz lepiej tolerowały glukozę i równocześnie były bardziej podatne na działanie insuliny. Miały zatem mniejsze szanse na zachorowanie na cukrzycę.

^y Dokonaj analizy powyższego tekstu i na jego podstawę sformułuj dwa wnioski dotyczące wpływu ilości pożywienia ra zdrowie małp.

Zadanie /jq

Jedną z procedur związanych z wystawianiem polisy na życie przez firmy ubezpieczeniowe jest wypełnienie ankiety dotyczącej stanu zdrowia potencjalnego klienta, w której znajduje się między innymi pytanie o jego aktualną wagę. Osoby z nadwagą otrzymują najczęściej propozycję znacznie gorszych warunków ubezpieczenia niż osoby o prawidłowej wadze.

S Podaj jeden argument, który uzasadniałby takie postępowanie firm ubezpieczeniowych.

Zapewnienie sprawnej wymiany gazowej jest warunkiem prawi funkcjonowania każdego żywego organizmu oddychającego tlenem.

'S Podaj nazwy orgonów wymiany gazowej u 'ośliń.

^y Podstaw 3 przykłady narządów wymiany gazowej u zwierząt i podaj śroc Zadanie w którym one funkcjonują.

AA

Rysunek przedstawia narządy oddechowe ptaka.

S Zakładając, że nie zgadzasz się z tym postępowaniem firm ubezpieczeniowych, podaj argument uzasadniający twoje stanowisko.

*—. ■ w

Poniżej przedstawiono ilustrację graficzną wyników doświadczenia Pawłowa, polegającego na badaniu ilości wydzielanego soku żołądkowego w zależności od rodzaju pokarmu, którym był żywiony pies.

17

OOdziny

\ 7    4    6    812    4    6    810 1 2    4 b

1

3

s

o 2    4

2

S No podstawie analizy powyższego wykresu napisz, który z badanych produktów powoduje po spożyciu wydzielanie największej ilości soku żołądkowego, a po którym z nich czas wydzielania soku jest najdłuższy.

Największe ilości soku żołądkowego wydzielają się po spożyciu: Najdłużej wydzielanie soku żołądkowego następuje po spożyciu:

^ Napisz, uzasadniając swój wybór, która z zaznaczonych struktur (A czy L w głównej mierze odpowiada za mechanizm podwójnego oddychania.

'A Podaj nazwy zaznaczonych struktur.

Zadanie /)?

Przeprowadzono pomiary wentylacji płuc u kurcząt w zależności od zmian dwutlenku węgla we wdychanym powietrzu. Uzyskane wyniki zilustrowan poniższym wykresie.

^ Przeanalizuj powyższe dane i na ich podstawie zweryfikuj nastebuiaca hihc