Długotrwali* leczenie substytucyjne estrogenami i gestagcnami 'powoduje pojawienie się cykli miesiączkowych oraz rozwój wtór nych cech płciowych.
Obraz kliniczny i leczenie są podobne jak w przypadku czystej dys-gene/ji gonad z kariotypem 46XX. Niekiedy obserwuje się jednak umiarkowany przerost łechtaczki, hirsutyzm i nieznacznie podwyż-szone stężenie testosteronu w^surówicy Odpowiedzialne za tę umiarkowany hipwiundiO^enizację są prawdopodobnie komórki wnękowe gonad.
W przypadku pacjentek z kariotypem 46XY w około 20-3()9r przypadków dochodzi do rozwoju zmian nowotworowych na podłożu dysgenetycznej gonady v(najczęściej gonudoblustoma lub dysger-s milioma). Postępowanie polega na usunięciu gonad przed 20. rokiem życia. Pacjentek z kariotypem 45XY me powinno się informować o wyniku badania kariolypu. Zwykle wystarczy informacja o genetycznym podłożu ich zaburzeń.
iniwny
Postać mieszana dysgenezji gonad charakteryzuje się obecnością po jednej stronie dysgenetycznej gonady, a po drugiej jądra lub. wyjątkowo. jajnika.
Do charakterystycznych cech klinicznych zespołu należą:
• pierwotny brak miesiączki;
• słaby rozwój drugo- i trzeciorzędowych cech płciowych, któremu towarzyszy przerost łechtaczki;
• )yp budowy eunuchoiiJalny lub nisTTi wzrost z wadami budowy jak w zespole Turnera;
ipole
• kariotyp 46XY, niekiedy kariotyp mozaikowy 45i
S/c/.itkowtt-rtoąąda ma utkanie jak w^/es Iroimą gonada ma utkanie jądra płodowego
a drugo-frszyeh kana-
łCJfnrtifl
liki nasienne wysłane są jedynie komórkami Sertolego (komórki pod porowe), a komórki Lcydiga (komórki śródmiąższowe) są na ogół dość dobrze wykształcone.
Postępowanie lecznicze polega na usunięciu jądra i stosowaniu substytucji hormonalnej jak w pozostałych przypadkach dysgenezji
gonad —*--------------
14.3.1.4. Zespól Turnera
Zespół Turnera związany jest z utratąc/ęsci lub całości rnulcriału genetycznego jednego / dwói h * hromosomów X. Częstość występowa nia wynosi około I : 2.'>tM» I ; 10 000 żywo urodzonych noworodków płci żeńskiej. C echy zespołu lut nera mogą wystąpić z różnij ekspre sją fenotypową przy współistnieniu rflAnych kariotypów moząjjAH. wych. U większości pacjentów ę5D 70%))twierdza się kariotyj{45X.y .Wokoło 2QVr przypadków stwlmłzić można nieprawidłowości chrrr mosomu X (izocjpamosom ramion długich, dełecja ramion długich lub jcrÓtłdCtTTplCTŚcieniowaty chromosom X). W pozostałych przy-padkach obserwuje się kariotyp mozaikowy (obecność dwóch lub więcej odmiennych linii komórkowych u tej samej osoby, np. 45X/46XX. 45X/46XY).
Do charakterystycznych objawów klinicznych zespołu należą:
• pierwotny brak miesiączki;
• brak owłosieniu lub skąpe owłosienie łonowe i pachowe;
• braR rozwoju gruczołów sutkowych;
• łącznotkankowe pasma w miejscu jajników;
• zaburzenia somatyczne, / których najczęściej występują: niski wzrost, płetw iastość szyi, beczkowata klatka piersiowa, nieprawidłowe osadzenie oczu, koślawość łokci, defekty małżowiny usznej; po/a tym mogą wystąpić: kotirktucja aorty, zahurzenja bu-
-dęwy nerek^oraz niepraw idhwsości^TT)udowie układu kostnego
Ustalając rozpoznanie, należy uwzględnić następujące elementy:
• obraz kliniczny;
• badania hormonalne (podwyższone stężenie gonadotropin, zwłaszcza FSH, bardzo niskie stężenie estrogenów);..
• badanie U$G (obecność pasm tkanki'łąc/iTćp^miejscu gonad);
• badanie genetyczne (rozstrzygające).
Postępowanie lecznicze u chorych z zespoleni Turnera powinno mieć na celu uzupełnienie niedoborów, zarówno w zakresie horino nów płciowych, jak i hormonu wzrostu, dlatego u tych chorych sto suje się hormon wzrostu (nawet przed 6. rokiem życia) lub o|xrraeyj-\ nc wydłużanie kończyn. Po osiągnięciu przez chorą możliwie tiaj wyższego wzrostu wdraża się leczenie małymi daw kami estrogenów, a gtly ukończy ona 12.-14. rok życiu, stosuje się sekwencyjną terapię estfftgenowti-gestagcnową.
Objawy klmtczno
Rozpoznanie
leczenie