158 Zarządzanie ryzykiem finansowym
Możliwe, że analizując wpływ zmienności stóp procentowych, cen towarów i surowców oraz kursów walutowych na wartość firmy, powinniśmy spojrzeć przede wszystkim na jej sprawozdania finansowe. W tym podrozdziale powiemy o tym, w jaki sposób ryzyko finansowe może być odzwierciedlone w poziomie poszczególnych pozycji bilansu firmy, skonsolidowanego rachunku wyników oraz sprawozdania z przepływów pieniężnych. Będzie mowa również o tym, jak raport roczny firmy może odzwierciedlać ryzyko ekonomiczne, na którego działanie przedsiębiorstwo jest narażone.
Bilans
Bilans przedsiębiorstwa (wraz z notami objaśniającymi) pozwala znaleźć odpowiedzi na wiele pytań.
Jaka jest płynność finansowa firmy? Do wskaźników płynności finansowej firmy należą: wskaźnik płynności bieżącej (majątek obrotowy/zobowią-zania bieżące), będący miarą zdolności przedsiębiorstwa do uregulowania płatności w ciągu roku, oraz wskaźnik płynności szybkiej (środki pieniężne, krótkoterminowe papiery wartościowe i należności netto/zobowiązania bieżące), będący miarą zdolności firmy do natychmiastowego uregulowania swych zobowiązań.
Płynność finansowa może być substytutem zarządzania ryzykiem. Niektóre firmy - a zwłaszcza niemieckie korporacje przemysłowe - wykazują tak wysoką płynność finansową, że może ona posłużyć jako bufor łagodzący wpływ zmienności wywołanej ruchami cen finansowych na przepływy pieniężne przedsiębiorstwa. Podobnie rzecz się miała w wypadku firm japońskich, dopóki dramatyczny spadek wartości kapitałów własnych tych firm nie zlikwidował wysokiej płynności. Przedsiębiorstwa amerykańskie z reguły wykazują znacznie mniejszy bufor płynności finansowej.
Z jakiej dźwigni finansowej korzysta firma? Jaka jest wielkość zadłużenia firmy? Jaka jest struktura długu - przykładowo, jaki procent zadłużenia to dług o stałym oprocentowaniu? Zmiennym oprocentowaniu? Jaka część to dług zamienny?
Do wskaźników dźwigni finansowej należą: stosunek zadłużenia do kapitału własnego oraz stosunek zadłużenia do sumy zadłużenia i majątku obrotowego. Pamiętajcie również o tym, że niektóre firmy korzystają ze znacznej dźwigni pozabilansowej w postaci umów leasingowych, o których mowa w załącznikach do sprawozdań finansowych.