Zarz Ryz Finans R1144

344 Zarządzanie ryzykiem finansowym

kach nie zmienia się lub spada, dopóty dostawca jest zadowolony; kłopot pojawia się oczywiście wtedy, gdy wartość dolara rośnie. Aby zabezpieczyć się przed niekorzystnymi ruchami kursów wymiany walut, amerykańska firma może zawrzeć kontrakt swapowy, w którym wymienia z jakimś partnerem stały strumień marek na stały strumień dolarów. Swap zamienia kwoty inkasowane w markach na kwoty dolarowe, eliminując tym samym zagrożenie związane ze zmianą kursu wymiany.

Zabezpieczenie przed ryzykiem zmiany cen towarów

Jak pokazywaliśmy w rozdziale 3, najczęstszym rodzajem swapów towarowych są kontrakty indeksowane cenami energii. Firma, która jest użytkownikiem energii - na przykład producent w branży chemicznej, zakład użyteczności publicznej czy linia lotnicza - ma do czynienia z dwoma rodzajami ryzyka. Po pierwsze, użytkownik energii jest narażony na ryzyko niedostarczenia surowca - firma musi mieć pewność, że zawsze, gdy będzie potrzebowała, otrzyma dostawę ropy naftowej, gazu ziemnego czy paliwa lotniczego. Aby zapewnić sobie niezawodną podaż, użytkownik energii może zawrzeć długoterminową umowę z producentem, ustalającą dostawę określonych ilości surowca w określonych terminach, lecz po cenach określanych przez rynek transakcji natychmiastowych. Tego rodzaju umowa nie zmniejsza jednak drugiego ryzyka - ryzyka cenowego. Aby je wyeliminować, użytkownik może zawrzeć swap na energię, w której zgadza się wypłacać strumień gotówki określony przez cenę stałą w zamian za strumień gotówki określony przez cenę na rynku transakcji natychmiastowych.

Firmy posługują się też swapami w celu zabezpieczenia ryzyka związanego z zakupem surowców innych niż nośniki energii.

Firma FMC jest zdywersyfikowanym wytwórcą szerokiego asortymentu produktów: od chemikaliów i wyposażenia wojskowego po artykuły spożywcze i przetwory naftowe. Produkty swoje sprzedaje w 85 krajach; w 15 spośród nich prowadzi działalność produkcyjną. Łączna sprzedaż firmy w 1989 r. sięgała 3,5 mld USD. Zawierając długoterminowy kontrakt z armią amerykańską na budowę pojazdów bojowych Bradley po cenie zasadniczo stałej, FMC przyjęła na siebie długoterminowe ryzyko zmiany cen metali¹. Nabywcy metali tradycyjnie zabezpieczali się za pomocą kontraktu forward; firma FMC stwierdziła jednak, że ponieważ ryzyko kredytowe jest niższe w przypadku swapów niż w przypadku kontraktów forward, długoterminowe zabezpieczenie za pomocą swapów jest tańsze niż podobne zabezpieczenie transakcjami forward. Tak więc w celu zabezpieczenia się przed

1

Analiza wzięta z FMC Uses Metals Swaps to Lock in Margins, „Corporate Risk Management”, styczeń 1991.