Zarz Ryz Finans R16P8

508 Zarządzanie ryzykiem finansowym

Hybrydy złożone z akcji i instrumentów pochodnych

Wskazaliśmy na pięć form standardowych instrumentów dłużnych; standardowe akcje zaś występują w dwóch tylko postaciach: akcji zwykłych i akcji uprzywilejowanych.

Akcja plus swap. Akcje uprzywilejowane z korygowaną stopą dywidendy, wprowadzone na rynek w 1982 r., przynoszą dywidendę, którą określa się co kwartał w celu uwzględnienia zmian krótkoterminowych stóp procentowych. Z punktu widzenia „segmentów finansowych” akcje takie można interpretować jako odwrotność opisanych wcześniej weksli z korygowaną stopą oprocentowania. Weksel o korygowanym oprocentowaniu uznaliśmy za kombinację weksla o zmiennym oprocentowaniu ze swapem, na mocy którego posiadacz papieru płaci według stopy zmiennej, a otrzymuje płatności według stopy powiązanej ze stopą dywidendy; podobnie akcje uprzywilejowane z korygowaną stopą dywidendy możemy uznać za kombinację akcji uprzywilejowanej ze swapem, w której posiadacz papieru płaci według stopy powiązanej ze stopą dywidendy, a uzyskuje płatności według stopy zmiennej²¹.

Akcja plus opcja

Opcje akcyjne lub indeksowe. W 1983 r. stworzono powiernictwa Americus Trust, umożliwiające inwestorom dokonywanie osobnych transakcji na dwóch komponentach akcji: na dywidendzie i zyskach kapitałowych. Powiernictwa akcji niektórych firm typu blue chip wyemitowały dwa rodzaje papierów hybrydowych. Posiadacze papierów PRIME (Prescribed Right to Income and Maxi-mum Eąuity, „ustalone prawo do dochodu i maksymalnej kwoty kapitału własnego”) otrzymywali cały dochód z dywidendy oraz wartość akcji pierwotnej aż do pewnej z góry ustalonej ceny. Posiadacze papierów SCORE (Special Claim on Rcsidual Eąuity, „specjalne roszczenie w stosunku do kapitału szczątkowego”) otrzymywali wartość pierwotnej akcji powyżej tej ceny.

Idea Americus Trust umarła w powijakach ze względu na orzecznictwo amerykańskiego urzędu podatkowego, jednak pomysł rozłożenia roszczeń w stosunku do kapitału własnego pojawił się ponownie w postaci dwóch innych papierów hybrydowych. W 1991 r. zostały wprowadzone na rynek przez Morgan Stanley uprzywilejowane umarzalne akcje kumulacyjne; pierwsze wyemitowane papiery były związane z akcjami General Motors. Akcje pierwotne (zwane akcjami depozytowymi) zostały oddane w powiernictwo, które z kolei sprze-

’^! Michael Alderson i Don Fraser (1993) twierdzą, że akcje uprzywilejowane z korygowaną stopą dywidendy nie upowszechniły się z powodu zbytniej zmienności - stopa dywidendy nie zmieniała się tak szybko, jak stopa procentowa, z którą była powiązana, a jej zmiany nie odzwierciedlały zmian wiarygodności kredytowej emitenta. Wskazują też, że papiery te przetarły drogę hybrydom drugiej generacji - akcjom uprzywilejowanym ze stopą dywidendy ustalaną w wyniku akcji.