46
cd. tabl. 3.2
I5HM |
440-450 |
280 |
270 |
270 |
260 |
240 |
230 |
220 |
190 |
(4) | |
25HM |
780/690 |
540 |
440 |
410 |
390 |
360 |
330 |
300 |
270 | ||
< 16 |
16-40 |
40-100 | |||||||||
St3S |
375-416 |
235 |
226 |
216 |
177 |
167 |
137 |
- |
- |
— |
(5) |
St4S |
415-510 |
255 |
245 |
235 |
191 |
177 |
157 |
- |
— |
— | |
St5 |
490-610 |
294 |
284 |
275 |
216 |
196 |
177 |
147 |
118 |
— | |
25 |
Śr.430 |
240 |
201 |
181 |
162 |
137 |
108 |
— |
(6) | ||
35 |
540-690 |
325 |
216 |
206 |
186 |
167 |
147 |
- | |||
45 |
620-770 |
375 |
284 |
265 |
245 |
216 |
186 |
- | |||
16M |
430-630 |
255 |
245 |
225 |
210 |
196 |
172 |
157 | |||
I5HM |
490-690 |
345 |
275 |
265 |
245 |
226 |
216 |
186 | |||
25HM |
590-740 |
440 |
412 |
392 |
363 |
334 |
304 |
275 |
Uwagi:
(1) Blachy kotłowe wg PN-81/H-92123
(2) Rury stalowe bez szwu kotłowe PN-85/H-74252
(3) Rury bez szwu walcowane na gorąco PN-80/H-74219
(4) Odkuwki (g < 100 mm) na urządzenia energetyczne wg PN-70/H-94009, (N) - stal normalizowana, (T) - stal ulepszana cieplnie
(5) PN-72/H-84020, PN-80/H-93016
(6) Pręty stalowe łuszczone i ciągnione do pracy w podwyższonych temperaturach wg PN-80/H-93016
Najważniejszymi czynnikami, wpływającymi na dobór gatunku stali są: temperatura pracy elementu i wymagane własności mechaniczne w temperaturze pracy (lub największe dopuszczalne odkształcenia podczas pracy); możliwość rozszerzenia się elementu i przewidywany czas pracy, a ponadto: rodzaj ośrodka (np. atmosfera utleniająca, redukująca, zawierająca związki siarki lub nie, wodór itp.) oraz sposób łączenia, a więc przede wszystkim, czy stal będzie spawana, czy nie i czy istnieją możliwości obróbki cieplnej po spawaniu.
Przy doborze gatunku stali zaleca się stosować stal możliwie najmniej stopową. Wraz ze wzrostem stopowości, oprócz wyższego kosztu materiału, zwiększają się też trudności technologiczne, a więc przeróbka plastyczna, gięcie, obróbka skrawaniem itp. Nie można dobierać również materiałów o zbyt niskich własnościach mechanicznych, gdyż wówczas grubości ścianek elementów mogą być zbyt duże, co ze względu na przewodzenie ciepła jest niekorzystne. Konieczne są więc ściśle ekonomiczne obliczenie kosztów materiału i jego przerobu oraz ekonomika pracy elementu przy zapewnieniu przewidzianego czasu pracy.