zeszyt ćwicz strQ

SŁOWNICTWO

© Podziel wyrazy i związki frazeologiczne na takie, które dopuszczalne są wyłącznie w stylu potocznym, oraz takie, które mogłyby pojawić się w oficjalnej wypowiedzi. W drugiej grupie podkreśl środki językowe o charakterze podniosłym.

wykitować • zejść z tego świata • umrzeć

wcinać • zmiatać z talerza • spożywać

•    jeść • wsuwać • opychać się • konsumować

brzdąc • berbeć • malec • maluch • dziecko

•    dziecina

odpoczywać • leżeć plackiem • byczyć się

delikatny • zdechlak • słabego zdrowia

•    wymoczek • chuchro

obawiać się • mieć pietra • tchórzyć

•    czuć obawę (lęk, strach...)

pieniądze • kasa • zielone • środki płatnicze • flota • sałata

© W podanych tekstach podkreśl terminy naukowe.

^-

Kameol jest poszukiwanym kamieniem ozdobnym. Znali go już starożytni Egipcjanie, którzy potrafili go obrabiać. Służy do wyrobu ozdób, amuletów, wisiorków, brosz i kamei. Zazwyczaj nadaje mu się szlif karboszonowy, kulisty lub płaski. Stanowi doskonały materiał rzeźbiarski.

Karneol to gemmologiczna nazwa czerwonej, półprzezroczystej odmiany chalcedonu, odznaczającej się jednolitym zabarwieniem, wywołanym głównie przez wrostki tlenków i wodorotlenków żelaza, reprezentowanych głównie przez hematyt i goethyt. W Polsce karneol jest spotykany na Dolnym Śląsku wśród serpentynitów w Szklarach koło Ząbkowic Śląskich, gdzie towarzyszy mu niekiedy sard. Występuje też wśród melafirów w rejonie Kamiennej Góry, Kłodzka i Wałbrzycha, a także w porfirach kwarcowych w Grędach Górnych.

Styl potoczny	Polszczyzna oficjalna

b)    _

Tytus Czyżewski (1880-1945) to jeden z pionierów polskiego malarstwa nowoczesnego. Studiował w Krakowie u Wyspiańskiego i Mehoffera, a później, w latach 1910-1912 przebywał w Paryżu, gdzie zapoznał się z malarstwem kubistów. Po powrocie do Polski pozostawał pod wpływem kubizmu, lecz także inspirowała go polska sztuka ludowa regionu podhalańskiego. Eksperymentował i szukał nowych środków wyrazu. Później związał się z awangardową grupą formistów, którzy na pierwszym miejscu w sztuce stawiali wartości formalne.

Po 1927 roku odszedł od dotychczasowych eksperymentów, a zaczął przykładać większą wagę do barw, ich żywych zestawień i dekoracyjnego komponowa

nia płaszczyzny obrazu. Ten zwrot w stronę kolory-zmu nastąpił po zapoznaniu się z dziełami paryskich kapistów.

5. Czas na powtórzenie

51