306 t. FUNKCJE ZMIENNEJ ZESPOLONEJ
przy czym d. oznacza średnicę podziału przedziału («, jł) na D C
Jeżeli łuk zwykły AB jest zamknięty, a więc jeżeli A - B, to zamiast symbol*; {III. 113) posługujemy się często symbolem
//W* lub \f{z)dz
c c
gdzie C oznacza krzywa Jordana, stanowiącą w tym przypadku łuk AB chcemy podkreślić skierowanie krzywej C, to używamy odpowiednio symbolu
fyj[z)dz albo f(ż)dz
Właśdwwid cdkl (HU 13). Jeżeli funkcje fiz) i h(z) są całkowalne wzdM| hiku AB, zaś K oznacza stałą dowolną, to
j KMd, - K S Md,
DOWODY tych równości wynikają łatwo z definicji całki (IILl 13). Ponadto mamy
$ /(z)<fc «$ f(z)dz fyf(z)dz~
Uwaga. Całką po toku (krzywej) ciągłym, będącym sumą ewyltłyeh łuków ikkrowaaCftki określa i*ę jako sumą całek po tych hikach.
Istnienie całki (III.U3) jest w ścisłym związku z istnieniem pewnych całek krzywoliniowych par funkcji dwóch zmiennych, o których była mowa w 2-gim tomie tego podręcznika (rozdz. II, p. 5). Oznaczmy mianowicie w(x, y) = Ref(ż), v(x, y) = Im/(z) oraz
Jxk = ReJz*, Ayk = ImZlz*, xk — Ref*. yk = Imf*
a następnie przekształćmy sumę całkową (HI. 112), rozkładając ją na część rzeczywistą i na część urojoną. Otrzymamy
^ Mt)Azk = ^ yk)Axk-v(xt, y»>zlyj4-
[»(**, • ODM 17)
Zauważmy, że pierwsza i druga suma po prawej stronie tej równości są to odpowiednio sumy całkowe dla całek krzywoliniowych
$ u(x, y)dx—v(x, y)dy oraz $ o(x, y)</x-j-«(x, y)dy 011.118)
Całka (III. 113) istnieje więc wtedy i tylko wtedy, gdy istnieją obie całki (III.118), przy czym zachodzi wówczas równość
$ /(ż)<fe= ^ udx—vdy+j J vdx+udy (01.119)
AB AB ' AB
którą można przy całkowaniu wykorzystać. Całki <1IL118), a więc i całka (III. 113) istnieją na przykład wtedy, gdy funkcja/(z) jest ciągła na łuku kawałkami gładkim AB. Na ten warunek wystarczający istnienia całki (IILl 13), zaczerpnięty ż nauki o całkach krzywoliniowych skierowanych, będziemy się w dalszym ciągu powoływać.
Obliczanie całki funkcji zmiennej zespolonej poprzez obliczanie całek (III. 118), może okazać się uciążliwe. Wielu rachunków zaoszczędzi nnm następujące twierdzenie. ,
Tir. (o zamianie całki (III.113) na całkę oznaczoną). Jeżeli funkcja flz) jest ciągła na zwykłym luku gładkim AB\ ź — 6(/), t e\(«, /?>, skierowanym zgodnie ze wzrostem parametru, to
f
Jy(z)& = 5/[z(t)]-z'(t)* (m.i20)
AB w
DOWÓD. Z u»Mł n» przykre Złloimia c*łt* (III-I13) iitcieje. poy czym
J Md*- J ■<*.ridx~v(x,y)dy+j $ ,/)*+«(»•,y)dy