0000001 22

Andrzej Trzpil

ĆWICZENIA LECZNICZE PO USZKODZENIACH TKANEK MIĘKKICH

Uszkodzenia mięśni, ścięgien, torebek stawowych, więzadeł, nerwów obwodo wych itp. określa się mianem urazów tkanek miękkich narządu ruchu. Po nie jak w leczeniu złamań kości, tak i tutaj zarówno w leczeniu zachowawczy] jak i operacyjnym usprawnianie musi być bardzo dokładnie dostosowane di leczenia podstawowego. Z tego też powodu program usprawniania powinien być opracowany przez fizykoterapeutę współpracującego z leczącym ortopedą

VI

USPRAWNIANIE PO USZKODZENIACH MIĘŚNI

if

Mięsień może ulec uszkodzeniu w obrębie brzusca, połączenia mięsniowo-ścięg-nistego, ścięgna, lub też jego przyczepu do kości.

Uszkodzenia mięśni dzielą się na 3 stopnie:

1)    uszkodzenia lekkie — naciągnięcie,

2)    uszkodzenia umiarkowane — naderwanie,

3)    uszkodzenia ciężkie — rozerwanie.

NACIĄGNIĘCIA MIĘŚNIA

Naciągnięcie mięśnia jest to uszkodzenie małej ilości włókien mięśnia lub ścięgna. W pierwszych 2—3 dobach po urazie leczenie polega na unieruchomieniu kończyny w opatrunku uciskowym z bandaża i waty (kokon). Kończyna po winna być uniesiona ponad poziom serca (ryc. 38).

W celu zmniejszenia krwawienia w miejscu urazu należy stosować 10-minuto-we okłady z lodu. Wykonuje się je co 2 godziny (ryc. 39).

W ciągu pierwszych dni po urazie ćwiczenia lecznicze ograniczają się tylko] do ćwiczeń czynnych kończyn nie objętych unieruchomieniem oraz ćwiczeń* oddechowych. Wszelkie ćwiczenia uszkodzonej kończyny są przeciwwskazane,

Pełne unieruchomienie powinno trwać 7—10 dni po urazie. Pod koniec teg* okresu, w celu niedopuszczenia do znacznego zmniejszenia siły mięśni unieru-^ chomioncj kończyny, podejmuje się ćwiczenia izometrycznych napięć tych mię śni bez wywoływania bólu.

Rozpoczyna się także ćwiczenia czynne z maksymalnym obciążeniem syme trycznej kończyny zdrowej (ćwiczenia kontralateralne), które trzeba wykonywai do pełnego zmęczenia 4 razy dziennie. Ćwiczenia te opóźniają zanik mięśni! unieruchomionej kończyny (ryc. 40).

W celu przeciwdziałania zanikowi mięśni wskazane są też ćwiczenia polegają ce na wykonywaniu 4 razy dziennie ćwiczeń czynnych z maksymalnym oporem

Ryc. 38. Unieruchomienie kończyny w opatrunku uciskowym, ułożenie kończyny powyżej poziomu serca.

Ryc. 39. Okład z lodu na uszkodzony mięsień dwugłowy uda, czas trwania 10 minut.

45