099

Rys. 4.20

Schemat układu przełączającego światło roweru

Schemat prostego układu przełączającego z możliwością ładowania baterii

Przed dołączeniem układu do istniejące] w mieszkaniu sieci dzwonka trzeba zmierzyć napięcie zmienne U_dx na zaciskach, do których jest podłączony dzwonek. Po zmierzeniu napięcia można obliczyć wartość rezystora R_k:

gdzie:

u_k-

R —

napięcie pracy kontaktronu, rezystancja uzwojenia kontaktronu.

Automatyczne włączanie świateł rowerowych podczas postoju

Jazda rowerem po zmierzchu bywa niebezpieczna. Prąd ni czka rowerowa dostarcza wystarczającego napięcia tylko podczas dość szybkiej jazdy, natomiast podczas postoju światła roweru w ogóle się nie świecą. Może to być przyczyną najechania na rowerzystę przez inny pojazd. Prosty układ, przedstawiony na rys. 4.20, zapewnia świecenie tylnego światła ostrzegawczego z jednakową intensywnością nie tylko w czasie jazdy, ale i podczas postoju przez okres ok. 4 min [18].

Wejście układu dołącza się do prądniczki rowerowej. Gdy prądniczka pracuje, uzyskane z niej napięcie, po wyprostowaniu i wyfiltrowaniu wysterowuje tranzystor Ti a wraz z nim tranzystory T2 i T3. Będący w stanie nasycenia tranzystor T3 umożliwia przepływ prądu z baterii przez żarówkę Z znajdującą się w tylnej lampie sygnalizacyjnej roweru. Po zatrzymaniu roweru prądniczka przestaje wytwarzać napięcie, ale napięcie sterujące tranzystor utrzymuje się jeszcze przez ok. 4 min, to znaczy do czasu rozładowania kondensatora elektrolitycznego C₁ przez rezystor R_f. Po zatkaniu tranzystora 77, również przerzutnik Schmitta z tranzystorami 72 i T3 wraca do stanu początkowego i żarówka gaśnie.

Pomimo niewielkiego poboru prądu przez żarówkę (ok. 50 mA) baterie mogą pracować, zależnie od sposobu eksploatacji roweru, 20—30 h jeśli do zasilania użyto ogniw R20.

Zostaną teraz opisane dwa układy o podobnym jak poprzedni zastosowaniu, w których do ładowania baterii wykorzystuje się prądniczkę rowerową. Bardzo prosty układ przedstawiony na rys. 4.21 umożliwia automatyczne przełączenie oświe-