§11. Schemat klasyfikacyjny. Ze względu na postać wyfc|ąd predykacji wypowiedzenia można ująć w następujący schemat:
Wypowiedzenie
Oznajmienie
Wypowiedzenie bez omerenu •ynion(|| pto6ou4 totntĄ cawwwta
Każdej z nich może towarzyszyć posuwa emocjonalna, której ‘ funkcja ckspresywna. Równocześnie treść wypowiedzenia mole
traktowana przez nadawcę jako prawdziwa (rzeczywista), konieczna.
''l możliwa lub wątpliwa.
Posrawa opisowa realizuje się w postaci wypowiedzeń oznajmujących.
[ Młtiwa badawcza - w postaci wypowiedzeń pytających, zaś postawa ! ,„cerująca - w postaci wypowiedzeń rozkazujących (żądających) Każde z I „ich może być równocześnie wypowiedzeniem o zabarwieniu emocjonalnym *•
§ 13. Wypowiedzenie oznujmujące. Wypowiedzenie o z n a j-m u j ą c e służy do neutralnego przekazyw ania informacji Ze względu na ć wykładnika predykacji może to być:
1) zdanie, np. Studiujemy gramatykę opisową jęsika polskiego Wczoraj I przeczytałem książkę, która mnie bardzo zainteresowała.
2) równoważnik zdania
, a) werbalny, np. Chcieć, to móc Sztukę zdjęto ze sceny Można to ||zrozumieć. Siedzę przy stole, jedząc kolację i oglądając telewizję. Spojrzawszy na nią. zrozumiałem, ze w szystko juz skończone b) niewerbalny, np. Jaki pan. taki kram To niedaleko stąd. Tomek to dobry uczeń
3) zawiadomienie, np. Chata za wsią Tydzień w telew izji
§ 14. Wypow ied/cnie p> tające. Wypowiedzenie pytające pctai funkcję impresywną Nadawca domaga się w’ nim od odbiorcy odpowiedzi w postaci wypowiedzenia orzekającego, np. Co to za jeden? (Mój kolega 7. pracy.). Cer masz trochę czasu? (Tak ). Mogę wejść? (Tak.) ^ lub rozkazującego. np Mogę wejść? (Wejdź .), Czy mam mówić dalej? (Mów.).Wypowiedzenia p^a,^cc mogą mieć postać zdań lub równoważników POST \Ul 8 ZC wz£lędu na budowę i cci pytania są dwojakie
* 1) Pytanie o rozstrzygnięcie ma na celu ustalić, czy jakaś
Wypowiedzenie z orzeczeniem wyrażonym osobową formą crasoumka
In formaty*
nnMM wprowifi-;/cnt* wyw4H*^ im4k>h'4 fontu
Kńwnouainik zdania
Oznajmienie, do którego można wprowadzić orzeczenie wyrażone om»6o»j forma czasownik*
Werbalny
Zawia
do
mienie
pewnych
iińcuch
Wy.
kr/>k.
nieuk
Wytni
emocje i i
3. PODZIAŁ WYPOWIEDZEŃ ZE WZGLĘDU NADAWCY WOBEC TREŚCI WYPOWIEDZENIA
NA
|an i e ó|
_| treść jesi zgodna z. rzeczywistością. Rozstrzyga o tym odpowiedź, która
przyjmuje zazwyczaj posiać równoważnika zdania twierdzącego albo § 12. Rodzaje postawy nadawcy wobec treści wypowiedzenia. Postawi przeczącego wyrażonego modulantcm TAK (OWSZEM. MOŻE. ZAPEWNE) nadawcy w momencie konstruowania wypowiedzenia ma ścisły związek z funkcji albo NU: Podobną funkcję mogą tez pełnić inne konstrukcje synonimiezne tekstu, na który składa się dane wypowiedzenie lub którego jest ono składnikiem. w stosunku do wymienionych modulantów. np. Lubisz mnie? (Tak || Bardzo. || Postawa nadawcy może być opisowa, której odpowiada funkcji Szalenie. || Ogromnie || Jeszcze jak! || Niezwykle. |‘ Jak psy dziada na wąskiej informatywna. poetycka i metajęzykowa tekstu i języka (por. Cz. I ulicy. itp.).
Wprowadzenie. Fonetyka. Fonologia. Rozdz. I. Wprowadzenie do nauki pytania o rozstrzygnięcie zwykle rozpoczynają się modulantcm CZY, o języku. § 7 - 8): badawcza, lub ingerująca, którym odpowiada funkcjąktóry - zwłaszcza w mowie potocznej - może być pominięty i wówczas
287